اولین سوسیالیست در قلب سرمایه‌داری

لیندا کیو

خبرنگار پولیتی فکت

«سوسیالیست» کلمه‌ای است که بار معنایی خاصی دارد و اغلب اشاره به آن به‌عنوان سلاحی برای حمله لفظی قلمداد می‌شود. اما به نظر می‌رسد برنی سندرز به آن افتخار می‌کند.

وی در مصاحبه‌ای با مجله Nation در جولای عنوان کرد: «آیا فکر می‌کنید از این کلمه می‌ترسم؟ من از این کلمه نمی‌ترسم.» سندرز در ادامه افزود: «وقتی که من نخستین بار برای سنا مبارزه کردم، در مقابل ثروتمندترین فرد ایالت ورمونت مبارزه کردم. او پول زیادی برای تبلیغات خرج کرد که کار بسیار زشتی است. او به‌عنوان یک لیبرال به من حمله می‌کرد. از کلمه «سوسیالیست» اصلا استفاده نمی‌کرد، زیرا همه در این ایالت می‌دانند که من «سوسیالیست» هستم.»

وقتی که او در آوریل ۲۰۱۵ نامزدی خود در انتخابات را اعلام کرد، این کلمه عناوین نشریات را به خود اختصاص داد. اگر چه، در مورد اینکه توصیف وی به‌عنوان یک سوسیالیست چقدر نادقیق است، پاسخ‌هایی وجود دارد.

ستاد انتخاباتی سندرز به درخواست‌های متعدد برای نظر دادن در مورد این سوال پاسخی نداد اما موارد بسیاری پیدا شده است که نشان می‌دهد او خود را یک سوسیال دموکرات می‌داند، نوع خاصی از سوسیالیست که مالکیت عمومی وسایل تولید (که به معنی ابزارها و پول برای ساختن اشیا است) و سیستم سیاسی دموکراتیکی را خواستار است. اما علاوه بر این، او خود را سوسیالیست نیز نامیده است. جوزف شوارتز، نایب رئیس انجمن سوسیال دموکرات‌های آمریکا می‌گوید این به دلیل آن است که اغلب سوسیال دموکرات‌ها مانند سندرز از واژه‌ها به جای یکدیگر استفاده می‌کنند. شوارتز می‌گوید: «وقتی از برنی سوال شود که آیا یک سوسیالیست است، او انکار نمی‌کند و فورا در مورد اسکاندیناوی صحبت می‌کند او این کلمات را به جای هم استفاده می‌کند. اما اگر به تاریخچه وی نگاه کنید تمایز بین این دو را می‌داند.» برای برخی، این تمایز با توجه به حساسیت آمریکا به نوع دیگری از سوسیالیسم غیردموکراتیک که مربوط به اتحاد جماهیر شوروی سابق بود، از نظر سیاسی حیاتی‌تر است.

تور بنسون، روزنامه‌نگار نیو ریپابلیک می‌گوید: «با این همه، کلمه «سوسیالیسم» از نظر تاریخی با جنگ سرد، گولاگ‌ها (اردوگاه‌های کار اجباری) و یک امپراتوری شکست‌خورده مرتبط است.» وی در ادامه می‌گوید: «ما تاریخچه‌ای از تبلیغات شدید در مقابل سوسیالیسم و کمونیسم داریم، بنابراین احتمالا مردم دچار سوء تفاهم از منظور شما می‌شوند. وقتی از سندرز به‌عنوان یک «سوسیال دموکرات» یاد می‌شود، مردم به احتمال بیشتر به جست‌وجوی چیزی می‌روند تا ببینند منظور او چیست.»

خود سندرز در ابتدا از کلمه «سوسیالیست» اجتناب می‌کرد، اما هم نگرش او و هم دیدگاه عموم به این کلمه اکنون متحول شده است. گزارش مرکز پی.ای.دبلیو در سال ۲۰۱۱ نشان می‌دهد که در حالی که اغلب آمریکایی‌ها هنوز دیدگاه منفی به این کلمه دارند، ۴۹ درصد افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله واکنش مثبتی نسبت به سوسیالیسم نشان می‌دهند (در مقایسه با ۴۶ درصدی که دید مثبتی به کاپیتالیسم داشتند). متخصصان می‌گویند این رویداد به دلیل آن است که خود کلمه دچار تحول شده و از معنای ریشه‌ای خود فاصله گرفته است. نسل جدید که بیشتر نسبت به سوسیالیسم باز هستند، آن را به‌عنوان یک اقتصاد تحت کنترل دولت در نظر نمی‌گیرند. به جای سبک حاکمیت شوروی، آنان به مدل‌های نوردیک زندگی فکر کرده و آن را تحسین می‌کنند. شوارتز می‌گوید: این سیاست‌ها شامل «حقوق قدرتمند نیروی کار، مالیات‌ستانی مترقی، ارائه خوب کالاهای عمومی مانند مراقبت از کودکان، مراقبت‌های بهداشتی و آموزش عالی» است که سندرز از تمام آنها دفاع می‌کند. پیتر درایر یک نظریه‌پرداز سیاسی چپگرا در کالج اکسیدنتال نیز می‌گوید: در این موارد، سندرز سوسیال دموکرات است، او نمی‌خواهد انقلاب سرخ به پا کند، تنها به دنبال راهی برای انسانی کردن سرمایه‌داری است. بنابراین او واقعا یک سوسیالیست نیست یا حداقل با تعریف محدودی از این کلمه همخوانی دارد. دیوید آزراد، پژوهشگر سنت‌های سیاسی آمریکایی در بنیاد هریتیج می‌گوید:

«اینکه سندرز یک سوسیالیست است به چه معناست؟ در واقع او به دنبال حقوق بیشتر برای طبقه متوسط است... این چیزی نیست که با رویکرد کلاسیک برداشت مارکسیستی در قرن نوزدهم یا حتی قرن بیستم مطابقت داشته باشد. اما شاید آن چیزی باشد که امروزه به سوسیالیسم اطلاق می‌شود. این واژه به طور قابل توجهی نسبت به اصل و منشأ خود رقیق شده است.» امروزه حتی در بین محافظه‌کاران، کلمه «سوسیالیست»، به رغم داشتن اهداف مشابه، معنای متفاوتی دارد. به گفته گلدمن، در حالی که دیدگاه‌های واقعی سندرز تقریبا شبیه نوعی از دموکرات‌های دهه ۵۰ میلادی است، (به ویژه آن دسته از دموکرات‌ها که ارتباطاتی با نیروی کار سازماندهی شده داشتند) سوسیالیسم را با به‌کارگیری سیاست‌های عوامانه جذاب‌تر می‌کند.

گلدمن در ادامه می‌گوید: «از طرفی، سندرز ادعای واژه‌ای را دارد که از سوی پیشینیان سیاسی او بدنام تلقی می‌شد. محافظه‌کاران به قوانین حداقل دستمزد و مراقبت‌های پزشکی به‌عنوان معیارهایی سوسیالیست اشاره می‌کردند. در عوض، سندرز می‌گوید که چه عیبی دارد که چنین باشد.»

از نظر گلدمن، سندرز ممکن است دلیل دیگری نیز برای سوسیالیست خواندن خود داشته باشد: این امر اولویت‌های مورد نظر او را به طور خلاصه بیان کرده و به تمایز وی از سایر دموکرات‌ها کمک می‌کند.