دنیای اقتصاد - رییس‌کل بانک مرکزی در حالی خبر از برداشت 10 درصدی از یارانه نقدی واریز شده به حساب‌های مردم طی دو روز و نیم گذشته داده است که میزان برداشت برای روز اول فقط نیم درصد اعلام شده است.

محمود بهمنی در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر ضمن رد برخی از شایعات درخصوص اینکه اگر پول را برداشت نکنید از دست خواهید داد، اطمینان داد که بانک‌ها آمادگی کامل برای پاسخگویی به همه مراجعان را دارند. صاحبنظران اقتصادی معتقدند که با توجه به ضرورت جلوگیری از تحریک تقاضا ضروری است تدابیر ویژه‌ای برای تشویق مردم جهت حفظ یارانه نقدی در حساب‌هایشان اتخاذ و اعلام شود.

پرداخت سود ویژه به یارانه‌های نقدی در شورای پول و اعتبار بررسی می‌شود
گزارش‌های متفاوت از روند برداشت یارانه‌ها
حمیدرضا اسلامی منوچهری- در حالی که مقامات دولتی از عادی بودن روند برداشت یارانه‌های نقدی از سوی مردم سخن می‌گویند دیروز در دومین روز از اجرای قانون یارانه‌ها گزارش‌های دریافتی از سطح شهر تهران و برخی از شهرهای کشور حاکی از ازدحام مردم در برخی شعب برای دریافت این وجوه بود. بنا بر برخی گزارش‌ها بیشترین مراجعه مردم برای دریافت پول به بانک‌های دولتی همچون بانک ملی بوده است.

این گزارش‌ها حاکی است روز گذشته شبکه شتاب بانک مرکزی با مشکل مواجه شده و جریان تراکنش‌های پایانه‌های فروشگاهی هم علاوه بر خودپردازها با اختلال مواجه بوده است. در نخستین روز آزادسازی حساب یارانه‌ها از ازدحام بیش از حد مردم برای برداشت وجوه واریز شده گزارشی مخابره نشده بود. شمس‌الدین حسینی، وزیر اقتصاد، میزان برداشت این وجوه را در نخستین روز کمتر از نیم درصد یارانه‌های واریزی اعلام کرده بود.به گفته وی، این آمار نشان می‌دهد که مردم پس از اعلام اصلاح قیمت‌ها و آزاد شدن حساب یارانه‌های نقدی زندگی عادی خود را ادامه می‌دهند و هیچ عجله‌ای برای برداشت یارانه‌های نقدی ندارند. پیش از این نیز حسین قضاوی معاون اقتصادی بانک مرکزی شلوغی برخی از شعب بانک‌ها و خودپرداز‌های بانکی در چند روز گذشته را با توجه به روز‌های پایان ماه، عادی و مربوط به برداشت‌های ماهانه عنوان کرده بود. در همین حال دیروز اصغر ابوالحسنی، معاون وزیر اقتصاد در امور بانک و بیمه، به خبرگزاری ایسنا گفت: روند برداشت یارانه‌ها در نظام بانکی عادی است و نقدینگی لازم برای آن فراهم شده و هیچ نگرانی در این مورد وجود ندارد. خبرگزاری ایسنا هم دیروز گزارش داد با وجود برخی گزارش‌ها در مورد ازدحام مردم برای برداشت یارانه‌ها در برخی نقاط کشور، مشکل خاصی در این زمینه وجود نداشته است. پیش از این محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی، از تمهیدات بانکی برای مواجهه با شرایط جدید سخن گفته بود. بهمنی با اطمینان از عادی بودن شرایط برای نظام بانکی خبر داده و گفته است خودپردازها برای ارائه یارانه نقدی به مردم به طور کامل تجهیز شده‌اند و جز چند مورد، مشکل خاصی وجود نداشته است.
سود بیشتر برای سپرده‌های یارانه‌ای
اگرچه مقامات دولتی و بانکی از عادی بودن شرایط بانک‌ها برای پرداخت یارانه‌های نقدی سخن می‌گویند؛ اما وضعیت نقدینگی کشور و شرایط پس از اصلاح قیمت‌ها ایجاب می‌کند تا سیل نقدینگی موجود با تمهیداتی کنترل شود.
تاکنون مبلغ 5 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به حساب مشمولین واریز شده وبا پرداخت یارانه نقدی نان این رقم افزایش می‌یابد. به گفته مقامات بانک مرکزی حجم نقدینگی کشور درحال حاضر از مرز 250 هزار میلیارد تومان گذشته که از این میزان 17هزار و 500 میلیارد تومان آن اسکناس و مسکوک در دست اشخاص است. این حجم از نقدینگی و نقدینه دردست مردم در شرایطی که قیمت صدها کالا می‌تواند تحت تاثیر اصلاح قیمت حامل‌های انرژی قرار گیرد، وضعیت حساسی را ایجاد کرده است. شاید به همین دلیل است که مقامات دولتی و بانکی از طراحی بسته‌های ویژه برای ایجاد انگیزه نگهداری وجوه یارانه‌های نقدی در بانک‌ها سخن می‌گویند. چند روز پیش وزیر اقتصاد در این مورد گفت: در صورت ماندن یارانه‌ها در حساب مردم به آنها سود تعلق می‌گیرد. به گفته وی سود منابع هدفمندی یارانه‌ها از سپرده‌های عادی بیشتر خواهد بود. حسینی تاکید کرده بود که بانک مرکزی سازوکار این طرح را تعیین و اعلام خواهد کرد. دیروز حسین قضاوی، معاون اقتصادی بانک مرکزی هم به اظهار نظر در این مورد پرداخت.
پرداخت سود بیشتر در صلاحیت شورای پول واعتبار
معاون اقتصادی بانک مرکزی تصمیم‌گیری درباره‌ سپرده‌های ویژه‌ با هدف ماندگاری بیشتر یارانه‌های نقدی در حساب‌های مردم، را در حیطه وظایف شورای پول و اعتبار دانست.
حسین قضاوی در گفت‌وگو با ایسنا درباره‌ پرداخت سود مناسب به یارانه‌های نقدی مردم با هدف بیشتر باقی ماندن پول در حساب‌ها اظهار کرد: سوددهی به وجوه یارانه‌ها بستگی به نوع حساب‌ها دارد. اگر حسابی که مردم اعلام کرده‌اند و یارانه نقدی به آن حساب واریز شده از نوع حساب‌های سرمایه‌گذاری باشد، قطعا مطابق بسته سیاستی ـ نظارتی سال ۸۹ بانک مرکزی، به آن‌ها سود پرداخت خواهد شد اما اگر حساب‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و جاری برای واریز یارانه نقدی اعلام شده باشند به آن‌ها سودی تعلق نمی‌گیرد اما صاحبان این گونه حساب‌ها می‌توانند از امتیازات خاص حساب‌های پس‌انداز یا سایر خدمات بانکی برخوردار شوند.
وی ادامه داد: مردم صاحبان پول یارانه نقدی هستند و مثلا اگر فردی حساب قرض‌الحسنه خود را اعلام کرده و خواهان دریافت سود است، می‌تواند یارانه نقدی خود را به حساب سرمایه‌گذاری منتقل کند تا به این رقم سود تعلق بگیرد. او در پاسخ به این سوال که قرار بود جذابیت بیشتری فراتر از نرخ سودهای معمول برای افزایش ماندگاری یارانه‌های نقدی در حساب‌های بانکی ایجاد شود تصریح کرد: واقعیت این است که این پیشنهاد کارشناسی در بانک مرکزی وجود دارد که سپرده‌های ویژه‌ای از سوی این بانک طراحی شود تا بتوانند نرخ سودهای جذاب‌تری به مردم ارائه دهند. مثلا سپرده‌های ویژه‌ چهارماهه با نرخ سودهای علی‌الحساب بالاتر؛ تا بدین وسیله بتوان جذابیت ماندگاری پول در حساب‌های بانکی را افزایش داد. به گفته قضاوی سپرده‌های ویژه با سودهای علی‌الحساب بالاتر، پس از پایان مدت فرضی چهارماهه در صورت لزوم می‌توانند تمدید شوند.
معاون اقتصادی بانک مرکزی در عین حال تصریح کرد: البته تحقق همه‌ این موارد منوط به تصمیمات شورای پول و اعتبار است و این شورا براساس مقتضیات زمانی در این گونه موارد تصمیم‌گیری خواهد کرد.