اونس جهانی طلا، چشم انتظار کنگره و دولت آمریکا

گروه بازار پول- در حالی بهای ارز در بازار داخلی در مرز ۳۰۰۰ تومان به ثبات نسبی رسیده که قیمت انواع سکه و طلا نگران از افت بیشتر بهای طلا در بازارهای جهانی در مسیر کاهش بیشتر قرار گرفته است. البته روز گذشته بهای دلار و سایر ارزها باز هم با انعطاف بیشتر قیمتی روبه‌رو شد و کاهش یافت، اما سرعت کاهش قیمت سکه و طلا در مقایسه با آن به مراتب بیشتر است. دیروز در بازار داخلی دلار تا ۳۰۳۰ تومان هم افت داشت و انتظار برای کاهش بیشتر قیمت آن نیز وجود داشت. سکه نیز تا ۹۴۰ هزار تومان افت قیمت ثبت کرد. در بازار داخلی هم بهای طلا در مسیر کاهشی افت بیشتری را تجربه کرد. در این میان تحولات بازارهای جهانی به شدت مورد توجه است و تقابل دو حزب آمریکا بر سر بودجه جاری این کشور و سقف بدهی‌های ملی به جایی رسیده که از سراسر جهان ابراز نگرانی می‌شود.چنان که برخی از این تقابل تعبیر به یک فاجعه اقتصادی کرده‌اند. این نگرانی وجود دارد که اتفاقی که از اول اکتبر سال جاری میلادی گریبانگیر آمریکا شده همانند بحران مالی سال ۲۰۰۸ ابتدا دراین کشور و در ادامه در اروپا، کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور گسترش یابد. این بحران البته با کورسویی از توافق بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها روبه‌رو است؛ اما با وجود برخی اظهارنظرها مبنی‌بر پافشاری بر دیدگاه‌های حزبی گمان نمی‌رود که تا روز پنج شنبه برای حل این چالش توافقی به دست آید. تاکنون نگرانی از تداوم بن بست در این ماجرا موجب شده بود تا بهای طلا با جهش‌های زیادی مواجه شود. افت ارزش دلار و ریزش بازارهای سهام و همچنین نگرانی از کاهش شدید رتبه اعتباری در آمریکا انتظارات تورمی را در بازارهای مالی افزایش داده است. بهای طلا پتانسیل افزایش و جهش قیمت را از این منظر دارا است. در عین حال افت بهای کالاهای پایه با دورنمای همین مساله موجب کاهش بهای طلا نیز شده است. خوش‌بینی نسبت به اینکه طبق تجربه سال‌های قبل این چالش نیز با توافق نهایی همانند دولت‌های قبل به سر خواهد رسید، تاکنون آب سردی بر تب نگرانی‌ها بوده است. درتازه ترین اظهار نظر رییس بانک جهانی نبود توافق بر سر بالا بردن سقف بدهی‌ها در آمریکا را یک فاجعه اقتصادی خوانده است. او گفته که افزایش بهره‌های بانکی، کاهش اعتماد اقتصادی و کندی رشد اقتصادی از جمله پیامدهای عدم دستیابی به توافق تا تاریخ تعیین شده است. رییس بانک جهانی همچنین گفته که در صورتی که این اتفاق بیفتد، فاجعه‌ای برای کشورهای در حال توسعه خواهد بود و به کشورهای توسعه یافته نیز به شدت آسیب می‌رساند. بهای طلا البته در پایان معاملات هفتگی در سطح ۱۲۷۳ دلار بسته شد که پایین ترین سطح ۳ ماه گذشته بوده است. در صورتی که تا موعد مقرر بودجه دولت آمریکا و سقف بدهی‌های این کشور افزایش نیابد سایر بخش‌های دولت فدرال نیز برای امورات جاری، بودجه مصوبی در اختیار نخواهند داشت. این شرایط البته امکان تداوم خرید اوراق قرضه را نیز دستخوش تغییراتی خواهد کرد. در این ماه‌ها بانک‌های آمریکایی ماهانه ۸۵ میلیارد دلار اوراق قرضه رهنی و خزانه‌داری خریداری می‌کنند و سیاست تزریق منابع مالی به اقتصاد این کشور همچنان از این طریق پیگیری می‌شود. درصورتی که اجازه افزایش سقف بدهی‌ها از ۷/۱۶ تریلیون دلار توسط کنگره صادر نشود، امکان تداوم این روند نیز وجود نخواهد داشت و نرخ بهره اوراق قرضه افزایش خواهد یافت. در این میان همچنان ارزش دلار آمریکا در برابر سایر ارزهای عمده جهان با افت بیشتری مواجه شده و بهای طلا را در معرض جهش قرار خواهد داد. در این میان آنچه به نظر مهم است، رتبه اعتباری AAA مثبت اقتصاد آمریکا است که همواره موجب شده تا اوراق قرضه این کشور در راس اوراق قرضه مهم دنیا از سوی سرمایه‌گذاران مورد توجه قرار گیرد. با افول این رتبه اعتماد عمومی به اقتصاد آمریکا نیز با مشکل مواجه خواهد شد و طلا در چنین شرایطی عموما به عنوان یک مامن سرمایه‌گذاری مورد توجه قرار خواهد گرفت. این اتفاق البته فعلا با چشم انداز مثبت برای توافق نهایی تا اواخر این هفته روبه‌رو است و ازاین رو نظرسنجی‌های عمده و معتبر بازارهای طلا نیز با دستاویز قرار دادن این خوش‌بینی، چشم به کاهش بیشتر قیمت دوخته‌اند. در این راستا در تازه‌ترین نظرسنجی این هفته «کیتکو» نزدیک به ۷۰ درصد، بهای طلا را کاهشی ارزیابی کرده‌اند. در این میان ۱۵ درصد به افزایش قیمت و ۱۵ درصد دیگر نیز به ثابت ماندن بهای آن نظر داده‌اند. دلالان شمش طلا، بانک‌های سرمایه‌گذاری، مدیران پولی، معامله‌گران آتی و تحلیلگران نمودارهای فنی افراد شرکت‌کننده در این نظرسنجی‌ها هستند. در این هفته از مجموع ۲۶ شرکت‌کننده ۱۸ نفر به کاهش قیمت رای داده‌اند. ۴ نفر به افزایش و ۴ نفر نیز به ثبات بهای طلا رای داده‌اند. همچنین از ۲۷ کارشناس اقتصادی که در نظرسنجی بلومبرگ شرکت کرده‌اند، ۱۵ نفر اعلام کردند که قیمت طلا در روزهای آینده با کاهش بیشتری روبه‌رو خواهد شد. ۸ نفر نیز به افزایش قیمت طلا در هفته آینده رای دادند و ۴ نفر نیز اعلام کردند که قیمت طلا در این مدت تغییر چندانی نخواهد کرد. اما در بازار داخلی قیمت‌ها در مسیر تعدیل و کاهش هستند و برنامه‌ریزی‌‌ها برای ثبات قیمت ارز در مرز ۳۰۰۰ تومان نیز پیگیری می‌شود؛ اما به نظر می‌رسد باید منتظر قیمت‌های پایین‌تری نیز برای آن بود. تا فردا بازار داخلی همچنان به برخی خبرهای رسمی و غیر‌رسمی از مذاکرات پیش رو واکنش مثبت دارد. این رویه تا قبل از دوره‌های قبلی مذاکرات نیز سابقه داشته است. در این روزها البته بازار سهام همچنان درحال جذب منابع است. برخی منابع از احتمال توافق میان ایران و غرب بر سر به رسمیت شناختن حق غنی سازی محدود در خاک ایران تا قبل از برگزاری جلسات خبرهایی داده‌اند. همچنین رسانه‌های غربی اعلام کردند، نمایندگان انگلیس و فرانسه پیش از مذاکرات ۲۳ و ۲۴ مهر‌ماه در ژنو، احتمال رسیدن به یک توافق موقتی با تهران را که به لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران در ازای محدودیت‌های قابل توجه در برنامه غنی‌سازی اورانیوم و افزایش نظارت بر تاسیسات هسته‌ای ایران بینجامد، منتفی نمی‌دانند. از سویی برخی معتقدند که لغو تحریم‌های یک جانبه، به ویژه در زمینه خرید نفت از ایران و تسهیل تعاملات پولی و بانکی طی سه الی ۶ ماه در سطح اروپا امکان‌پذیر است. بازار ارز با این شرایط با رویکرد مثبت روبه‌رو شده و به کاهش تدریجی بیشتر قیمت‌ها دل بسته است. در این میان بازار ارز همچنان تابع یک اصل مهم است و آن اینکه تا زمانی که یک اتفاق قطعی مثبت در بازار رخ نداده نباید به مسائل روانی چندان دل بست. در فضای کارشناسی نیز برخی البته افت بیشتر دلار را به معنی تمایل به واردات ارزان و آسیب دیدن تولید داخلی ارزیابی می‌کنند.