بایدها و نبایدهای افزایش تعرفه فولاد

فارس- ابزار تعرفه به تنهایی نمی تواند راهگشای مشکلات تولید باشد؛ چرا که مسائلی نظیر استاندارد کالاهای واردات، اطلاع صحیح از میزان تولید داخل و نظارت بر نحوه توزیع از اهمیت ویژه‌ای در حل مسائل پیش روی فولاد دارد. نظام تعرفه‌ای از جمله تمهیدات دولت‌ها برای رعایت حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان است، اما آنچه واضح می‌باشد این است که تغییرات تعرفه‌ای بر اساس تقاضای واحدهای مختلف اقتصادی به کمیسیون ماده یک ارسال می‌شود که در این کمیسیون تمام جوانب تغییر تعرفه توسط کارشناسان مورد بررسی قرار می‌گیرد و در کمیسیونی که متشکل از نمایندگان وزارت بازرگانى، صنایع و معادن، جهاد کشاورزى، اقتصاد، گمرک و اتاق بازرگانى است، نظرات همه شنیده شده و رای‌گیری می‌شود.

یکی از مسائلی که در روزهای اخیر مورد انتقاد تولید کنندگان فولاد گرفته عدم افزایش تعرفه فولاد به دلیل کاهش قیمت‌های جهانی فولاد است.

در این خصوص وزیر بازرگانی دولت نهم با بیان اینکه در افزایش تعرفه نباید نگاه بخشی داشته باشیم و باید نگاه جامع داشته و بدانیم که تعرفه نمی‌تواند نقش سیستم حمایتی داشته باشد، معتقد است: «اینکه متوسط تعرفه بالا رفته است به این دلیل که تعرفه‌ کالاهای واسطه ای و سرمایه‌ای بالا نرفته؛ بلکه تعرفه کالاهای مصرفی بالا رفته است که ریشه آن در حمایت از تولید بوده است.» چرا که یک‌میلیون تن رسوبات فولادی در بنادر و ۲۵‌درصد واردات فولاد کاهش پیدا کرده است.

با این وجود دولت نهم برای حمایت از تولیدکنندگان فولاد افزایش ۱۰ تا ۱۵‌درصدی تعرفه فولاد را در دستور کار سال ۸۸ قرار داده است، اما باید توجه داشته باشیم که در صنایع مادر باید به تولید کنندگان پایین دستی هم توجه داشته باشیم؛ چرا که افزایش یا کاهش تعرفه می‌تواند ضررهایی برای صنایع بالا دستی یا پایین دستی داشته باشد.

در حالی‌که تقی بهرامی نوشهر، رییس انجمن تولید کنندگان فولاد پیشتر در پاسخ به اینکه آیا خبر افزایش تعرفه فولاد صحت دارد یا خیر گفته بود: در خصوص افزایش تعرفه فولاد صورت‌جلسه‌ای با وزارت صنایع و وزارت بازرگانی تنظیم و امضا شده که البته هنوز به تصویب نهایی دولت نرسیده است.

وی افزود: بر اساس این صورتجلسه افزایش تعرفه واردات ورق و تیرآهن ۱۶‌درصد و میلگرد ۱۰‌درصد افزایش پیدا کرده است.

تعویق در اجرای تعرفه جدید فولاد

اما محمد آزاد، رییس اتحادیه آهن‌فروشان در خصوص آزاد شدن تعرفه فولاد گفت: افزایش تعرفه واردات فولاد در کمیسیون ماده یک تصویب شده است، ولی جلوی اجرای آن گرفته شده تا بتواند از نوسانات ناگهانی بازار جلوگیری کنند. وی در خصوص اینکه اجرای افزایش تعرفه فولاد در چه زمانی خواهد بود، گفت: اجرای افزایش تعرفه فولاد احتمالا بعد از انتخابات اتفاق می‌افتد.

آزاد گفت: وقتی خبر افزایش تعرفه اعلام شد حدود ۵‌درصد افزایش قیمت در بازار داشتیم، به همین دلیل با دستور وزارت بازرگانی فعلا جلوی اجرای تعرفه جدید گرفته شده است و در حال حاضر بازار به حالت اولیه بازگشته است.

تغییر تعرفه فولاد منتفی نشده

وزیر صنایع در واکنش به بحث‌های مطرح شده مبنی بر تعویق در تصمیم‌گیری راجع به تعیین تعرفه واردات فولاد و شائبه‌های انتخاباتی بودن آن گفت: تعرفه زمانی که ابلاغ شود نهایی محسوب می‌شود و عملی شدن آن نیازمند بررسی در کمیسیون ماده یک، تائید وزرای عضو این کمیسیون و در نهایت ابلاغ است که این کار زمان‌بر خواهد بود. بررسی در مورد تعرفه واردات فولاد متوقف نیست و موضوع افزایش تعرفه واردات منتفی نشده است.

کارشناسی دقیق در اهرم تعرفه

سید حسین‌هاشمی، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در مراسم روز بزرگداشت صنعت با بیان اینکه واردات بی‌رویه کالاهای خارجی، تولید داخل را به چالش کشانده و باعث تعطیلی برخی از این واحدها شده است، تصریح کرد: باید با کار کارشناسی دقیق از اهرم تعرفه استفاده شود و در این راستا باید سریعتر تعرفه واردات فولاد اصلاح شود تا امکان ادامه تولید برای واحدهای فولادی داخل وجود داشته باشد.

عدم اطلاع‌رسانی در افزایش تعرفه فولاد

از سوی دیگرحمید صافدل، مدیر کل صادرات و واردات در خصوص احتمال تغییر تعرفه فولاد در سال ۸۸ اظهار داشت: فعلا نمی‌توان نتیجه قطعی در خصوص تغییر تعرفه فولاد اعلام کرد؛ به هرحال همواره تقاضایی از سوی بخش‌های مختلف صنعتی در خصوص تغییر تعرفه‌ها مطرح است و تا زمانی که مسائل کارشناسی به نتیجه نرسد، نمی‌توان اطلاع‌رسانی کرد.

وی افزود: اطلاع‌رسانی زود هنگام در خصوص تغییر تعرفه‌ها، باعث ایجاد نوسان در بازار می‌شود.

مدیر کل صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت در پاسخ به این سوال که احتمال تغییر وجود دارد یا خیر؟، گفت: همیشه در خصوص تغییر تعرفه‌ها تقاضایی وجود دارد، ولی در خصوص تغییر تعرفه فولاد فعلا نمی‌توان اظهار‌نظر کرد.

فولادهای وارداتی استاندارد نیست

حمید وطن‌دوست، مدیر کل صنایع فلزی وزارت صنایع در این باره اظهار داشت: یکی از ابزارهای حمایت از صنعت فولاد به عنوان محصولی که در داخل تولید می‌شود، اتخاذ سیاست‌های تعرفه‌ای است و در صورتی که امکان افزایش تعرفه واردات وجود ندارد، باید با استفاده از سختگیری‌های استانداردی، کنترل بیشتری در مورد واردات محصولات فولادی صورت گیرد.

وی ادامه داد: در حال حاضر برخی از محصولات فولادی که به کشور وارد می‌شود از نظر خواص متالوژیکی و مکانیکی مطابق با استانداردهای جهانی نیستند که باید از واردات آنها جلوگیری شود.

بهرامی نوشهرنیزمعتقد است: فولاد تولید چین از استاندارد انگلیسی BS برخوردار است که با استانداردهای ملی ایران مطابقت ندارد و برای استفاده در کشورهای زلزله‌خیزی مانند ایران مناسب نیست.

وی می‌گوید: جلوگیری از واردات فولاد از طریق اجرای قانون آنتی‌دامپینگ، افزایش تعرفه و رشد صادرات تا سقف ۱۳۰‌درصدی واردات از دیگر راهکارهای حمایت از تولیدات داخل است.

رشد تعرفه فولاد قیمت کالاهای صنعتی را افزایش می‌دهد

محمدرضا پویش‌‌من، دبیر انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران با اشاره به ارائه نامه‌ای از سوی سازندگان تجهیزات صنعتی به وزارت صنایع در خصوص احتمال افزایش تعرفه واردات فولاد به کشور تصریح کرد: در این نامه خواسته‌ایم تا دولت از افزایش قیمت فولاد تولید داخل توسط کارخانه‌ها جلوگیری ‌کند، ولی اگر شخصی قصد داشت فولادی را که در در داخل تولید نمی‌شود به کشور وارد کند، تعرفه مناسبی برای آن محصول لحاظ شود.

وی ادامه داد: در این‌صورت با توجه به اینکه فولاد مورد نظر در داخل تولید نمی‌شود، کاهش تعرفه وارداتش ضرری به تولیدکنندگان ایرانی وارد نخواهد کرد.

ضمن تنظیم صحیح سیاست‌های تعرفه‌ای باید در واردات فولاد به چند نکته توجه ویژه شود؛ چرا که تنها ابزار تعرفه نمی‌تواند راهگشای مشکلات باشد. اول توجه به استانداردها کالاهای وارداتی، دوم اطلاع از میزان فولاد تولیدی در کل کشور با استفاده از زیرساخت‌های اطلاعاتی و در نهایت نظارت بر نحوه توزیع فولاد به صنایع پایین دستی تا برخی کم فروشی‌های منجر به افزایش کاذب قیمت نشود.