اردشیر فاضلی فارسانی کارشناس حمل‌و‌نقل بین‌المللی شرکت فولاد مبارکه اصفهان بنادر یکی از عوامل اصلی فرآیند توسعه اقتصاد ملی هستند و می‌توانند تسریع بخش رشد و توسعه کشور باشند. حدود ۹۰ درصد کالاهای دنیا از طریق دریا جابه‌جا‌ می‌شود و هیچ کشور پیشرفته دنیا را نمی‌توان یافت که از سواحل خود حداکثر استفاده را نکرده و توسعه نداده باشد. تولید فولاد در افق ۱۴۰۴ حدود ۵۵ میلیون تن هدف‌گذاری شده که اکثر کارشناسان این رقم را خوش‌بینانه تلقی کرده و دستیابی به آن را غیر‌ممکن می‌دانند، اما رسیدن به تولید حدود ۴۰ میلیون تن به نسبت مقدار ۱۵.۵ میلیون تن فعلی به شرط برنامه ریزی و توسعه لوازم و پیش نیازهای آن شدنی است. کارشناسان نیاز داخلی کشور به فولاد در سال ۱۴۰۴ را حدود ۲۰ میلیون تن پیش بینی کرده‌اند و هر ظرفیت بالاتر از آن باید برای صادرات تولید شود.

با توجه به اقلیم کشور، کم آبی و خشکسالی سال‌های اخیر و نیاز تولید فولاد به آب، مابقی توسعه صنعت فولاد باید در کنار آب‌های آزاد و سواحل کشور ایجاد شود. از طرف دیگر برای تولید یک میلیون تن فولاد نیاز به جابه‌جایی حدود ۳/۳ میلیون تن کالا است و این یعنی حداقل ۶۶ میلیون تن جابه‌جا‌یی کالا در بنادر.

در صورتی که توسعه بنادر همزمان با این توسعه صورت نگیرد و اسکله‌های اختصاصی واردات و صادرات مواد فله و کالاهای عمومی (General Cargo) با تجهیزات مکانیزه ایجاد نشوند، بخش اعظمی از توسعه فولاد عقیم مانده و از چرخه تولید خارج خواهد شد. در حال حاضر اسکله‌های اختصاص داده شده برای واردات و صادرات کالاهای فله با مشکلات جدی برای صاحبان کالا روبه‌رو‌ هستند که برطرف نکردن مناسب این مشکل، باعث بالا رفتن هزینه تمام شده و کاهش توان رقابت با رقبای خارجی می‌شود که می‌توان به برخی از آنها اشاره کرد:

۱- نبود اسکله کافی یعنی ماندن در صف انتظار و پرداخت هزینه‌های دموراژ

۲- اسکله بدون تجهیزات تخلیه و بارگیری با سرعت بالا یعنی طولانی شدن زمان تخلیه و بالا رفتن کرایه حمل کالا. یک اسکله بدون تجهیزات اتوماتیک می‌تواند حداکثر دو میلیون تن کالا را تخلیه یا بارگیری کند که با توجه به سرمایه‌گذاری اولیه برای احداث اسکله و هزینه‌های نگهداری آن صرفه اقتصادی ندارد.

۳- عدم عمق کافی اسکله‌های فعلی: حداکثر ظرفیت پهلودهی در اسکله‌های کشور حداکثر یک کشتی ۸۰ هزار تنی است که با توجه به توسعه صنعت کشتیرانی در دنیا و بالا بودن هزینه حمل با کشتی‌های ظرفیت‌های پایین هزینه صاحب کالا افزایش می‌یابد.

۴- اسکله‌های اختصاصی دارای عوارض بالای پهلودهی کشتی هستند که باعث بالا رفتن هزینه صاحب کالا می‌شود که سازمان بنادر و کشتیرانی می‌تواند در عوارض بندری آنها تجدید‌نظر کرده و هزینه پهلودهی در اسکله‌هایی چون بارکو و فولاد خوزستان را کاهش دهد.