وورد بازار به فاز اصلاحی پیشین
ریل‌گذاری شیمیایی‌ها برای جهش حجم تولید
محمدحسین بابالو: بازار محصولات پتروشیمی با محوریت محصولات شیمیایی مورد معامله در روز گذشته در بورس کالا شرایط با‌ثباتی را تجربه کرد اما به آرامی از افزایش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی نیز حکایت می‌کند. هرچند که تقویت تولید در صنایع مصرف‌کننده رخداد جدیدی نیست ولی این بار و با فرارسیدن روزهای سرد سال انتظار کاهش حجم معاملات وجود دارد ولی هم‌اکنون مواردی عکس این انتظار در حال خودنمایی است. به نظر می‌رسد روزهای پیش رو باید زمان بهتری برای بازار محصولات پتروشیمی به شمار بیاید.
روز گذشته حجم معامله محصولات شیمیایی در بورس کالا بدون احتساب مچینگ برابر با ۹ هزار و ۷۹ تن بود که به نسبت هفته گذشته با احتساب معاملات مچینگ و ثبت ۸هزار و ۷۰۵ تن یک افزایش مطلوب تلقی می‌شود، ولی هنوز تا رسیدن به روزهای اوج آن فاصله بسیاری وجود دارد. در هر حال افزایش حجم تولید در صنایع بالادستی و پایین‌دستی در حال رقم خوردن است که می‌تواند روزهای بهتری را برای این صنایع به همراه داشته باشد.
معاملات محصولات شیمیایی همچون هفته‌های گذشته شرایط نسبتا با ثباتی داشت و به جز چند کالای جذاب، اغلب معاملات با ثباتی همیشگی همراه بود. جوش شیرین پتروشیمی شیراز، دی اتانول آمین، منو اتیلن گلایکول و دی اتیلن گلایکول پتروشیمی شازند، اسید استیک پتروشیمی فن آوران، منو اتیلن گلایکول پتروشیمی مارون و استایرن منومر پتروشیمی پارس مهم‌ترین عرضه‌های روزهای گذشته به شمار می‌آیند که همگی با افزایش تقاضا به نسبت عرضه‌ها، به افزایش قیمت‌ها منتهی شد. البته به جز این چند کالای خاص که اغلب با نوسان قیمت‌ها در تالار محصولات شیمیایی همراه هستند، سایر گریدها و انواع با کم توجهی فعالان بازار رو‌به‌رو می‌شود که البته به ویژگی‌های فنی برخی کالاها نیز مربوط خواهد بود.
درخصوص جوش شیرین پتروشیمی شیراز مدت‌ها است که این کالا با افزایش قیمت در تالار رو‌به‌رو است که مهم‌ترین دلیل آن را باید بالابودن کیفیت این محصول دانست، زیرا با توجه به تقاضای این کالا برای مصارف خاص همچون خوراک دام یا استفاده کمتر از آن در صنایع غذایی، این محصول اغلب با توجه خاص بازار رو به رو بوده است. البته قیمت پایانی این کالا به نسبت هفته پیش از آن ۵/ ۸ درصد رشد داشته است. درخصوص سایر کالاها مخصوصا گریدهای الکلی تولیدی پتروشیمی شازند کاربرد این قبیل کالاها در تولید انواع مختلف محصولات همچون پلیمرها را باید ویژگی مهم معاملاتی این کالا دانست زیرا هرچه می‌گذرد با افزایش حجم تولید و فروش در بازار پلیمرها یا صنایع مشابه انتظار داریم تا معامله این قبیل کالاها با رونق بیشتری رو‌به‌رو شود. استایرن منومر پتروشیمی پارس پس از اما و اگرهای پیشین آن با بهبود شرایط تولید و فروش رو به رو است که البته التهاب نسبی در بازار پلی‌استایرن‌ها را نیز باید دلیلی برای تقویت این بازار و جذابیت خرید این کالا برشمرد.
ضعف نقدینگی جدی است
تاکنون ضعف نقدینگی را باید چشم اسفندیار بازار محصولات شیمیایی یا پلیمری به شمار آورد زیرا فرآیند تولید را با برخی محدودیت‌های جدی همراه ساخته است. این وضعیت ضعیف در کنار نرخ سود بالای بانک‌ها برای صنایع کوچک‌تر پایین‌دستی به نقطه مبهم بزرگی تبدیل شده، زیرا شرکت‌های کوچک تر هم‌اکنون برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود نیز با مشکل رو‌به‌رو هستند تا جایی که جای پای واسطه‌ها در معاملات پررنگ تر شده است. این شرایط تا جایی پیش رفته که برخی فعالان صنعتی به وضوح از حضور واسطه‌ها به‌عنوان افراد یا شرکت‌هایی که با تامین مالی صنایع به فرآیند تولید کمک می‌کند حمایت کرده و از آن به‌عنوان یک نکته مثبت یاد می‌کنند. این در حالی است که بنا بر تجربه‌های پیشین حضور واسطه‌ها به مدیریت بازار و افزایش قیمت تمام شده تولیدات منجر شده که البته می‌تواند حجم معاملات را نیز بهبود بخشد.
این موارد در حالی خودنمایی می‌کند که به دلیل شرایط سخت فعلی درخصوص نقدینگی در بازار، حتی بسیاری از واسطه‌ها نیز توانمندی مالی پیشین را نداشته و بخش بزرگی از منابع مالی این قبیل افراد در سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مختلف بلوکه شده بنابراین تسهیل فرآیندهای تولیدی نیز با وقفه صورت می‌گیرد.
بازارهای داخلی
در بازار داخلی محصولات پتروشیمی شاهد ادامه یافتن روند نزولی قیمت‌ها هستیم که از روزهای گذشته آغاز شده است. به نظر می‌رسد هنوز روند عمومی بازار به برتری عرضه بر تقاضا رای داده بنابراین افت قیمت‌ها می‌تواند ادامه داشته باشد. در هر حال شرایط پیشین بازار باز هم ادامه یافته که می‌تواند به ادامه کاهش قیمت‌ها منجر شود. با توجه به بالابودن نسبی حجم معاملات در روز سه شنبه، ممکن است روند برتری عرضه بر تقاضا باز هم ادامه یابد که شرایط فعلی را ادامه‌دار جلوه خواهد داد.
هم‌اکنون بسیاری از تشکل‌های صنفی صنایع پایین‌دستی برای کشف بازارهای جدید و افزایش سهم بازارهای فعلی به تکاپو افتاده‌اند که به برگزاری جلساتی در اتاق بازرگانی نیز انجامیده است. تلاش برای افزایش حضور در بازارهای عراق و سوریه، تلاش برای ایجاد تعرفه‌های ترجیحی در بازارهای هدف و البته بازار پاکستان، حضور در نمایشگاه‌های مختلف، توجه به شرکت‌ها و تولیدات دانش بنیان و توجه به افزایش هزینه‌های سربار در تولیدات محصولات صنعتی را می‌توان مهم‌ترین اهداف و برنامه‌های این قبیل تشکل‌های صنفی به‌شمار آورد که دورنمای بهتری را پیش‌روی بخش‌های مختلف صنایع پایین‌دستی به همراه خواهد داشت.
بازارهای جهانی
همان‌گونه که در گذشته نیز به آن اشاره کردیم، بهای محصولات شیمیایی در قرابت بیشتری با نوسان بهای نفت خام در بازارهای جهانی نوسان می‌کند که البته دلایل بنیادی و فنی قدرتمندی نیز دارد. پس از افزایش قیمت نفت در روزهای گذشته، این بار شاهد عقب‌نشینی بهای این حامل انرژی در بازارهای جهانی هستیم که با افزایش ارزش دلار نیز همگام شده است.
در لحظه تنظیم این گزارش بهای هر بشکه نفت سبک آمریکا با ۲۶/ ۱ درصد افت به ۳۳/ ۴۲ دلار رسیده و هر بشکه نفت خام برنت نیز با ۵/ ۱ درصد کاهش به ۴۳/ ۴۵ دلار رسیده است. نکته جالب‌تر اینکه بازار نفت به رخدادهای ژئوپلیتیک موجود همچون بالاگرفتن تنش میان ترکیه و روسیه بی‌توجه بوده زیرا خیال فعالان بازار از کاهش عرضه به بازارهای جهانی نفت خام به دلیل بالابودن شدید موجودی انبارها تقریبا راحت است و تنها به اخبار یا آمارهایی از رشد عرضه‌ها همچون تقویت عرضه نفت خام ایران پس از اجرایی شدن برجام توجه می‌کند که اغلب آنها نیز جهت‌گیری کاهشی دارند.
در هر حال هم‌اکنون بازار نفت در سطوحی بسیار پایین نوسان می‌کند و رشد محدود آنها چندان قابل‌توجه نیست. البته این افت قیمت‌ها هم به بازار نفتا و هم به بازار اولفین‌ها سرایت کرده که سیگنال مضاعفی برای کاهش قیمت‌ها به‌شمار می‌رود. افت قیمت‌های آتی نفتا، کاهش قیمت تمام‌شده محصولات پتروشیمی، کاهش قیمت پلیمرها در بازارهای مختلف و همچنین تلاش برای کسب سهم بازار بیشتر از سایر رقبا را می‌توان واقعیت‌های این بازار برشمرد که بر جهت‌گیری آینده قیمت‌ها مؤثر خواهد بود. کاهش قیمت پلی‌اتیلن‌ها و پروپیلن‌ها را می‌توان مهم‌ترین قیمت‌های کاهش یافته در بازار برشمرد تا جایی که پلی‌اتیلن ترفتالات به کمترین حد از سال ۲۰۰۸ تاکنون کاهش یافته است. با توجه به شدت‌گرفتن کاهش قیمت پلیمرها در روزهای اخیر شاید روند نزولی قیمت‌های فعلی در بازارهای جهانی عمیق‌تر شود بنابراین باید منتظر نرخ‌های پایین‌تری نیز بود. البته این روند کاهشی از دید فعالان بازار نیز به دور نمانده بنابراین با عقب‌نشینی از خرید، قیمت‌های کمتری را طلب می‌کنند که می‌تواند افت بیشتر قیمت‌ها را در روزهای آینده و در بازارهای پراکنده جهانی موجب شود.
ارسال نظر