آیا دولت ۳۰۸میلیارد تومان از دیون تامین‌اجتماعی را این‌گونه می‌دهد؟

گروه بورس- سه چهارم از معامله بزرگ‌ترین بلوک سهام در تاریخ بورس تهران، در مسیر اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی یا همان برنامه خصوصی‌سازی کشور دیروز با عرضه چهارمین بلوک فولادمبارکه اصفهان در تالار شیشه‌ای انجام شد. با فروش بلوک چهارم عملا از مجموع ارزش بلوک‌های فولادمبارکه که معادل یک‌هزار و ۲۳۲میلیارد تومان است، تاکنون بدون در نظر گرفتن معامله بلوک دوم، ارزش کل معاملات سه بلوک عرضه شده برابر ۹۲۴میلیارد و ۳۰۰میلیون تومان است.

چهارمین بلوک فولاد مبارکه دیروز در حالی از سوی کارگزاری کیمیاسهم برای سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) خریداری شد که سومین بلوک فولاد مطابق زمان‌بندی ارائه شده از سوی سازمان خصوصی‌سازی به انجام نرسید. بلوک‌های اول و سوم فولاد مبارکه در مجموع ارزشی بالغ بر ۶۱۶میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان به ترتیب به «صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد» و سهامدار حقیقی از «شرکت مهر اقتصاد ایرانیان» فروخته شد. فروشنده این بلوک‌ها، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) به نمایندگی از دولت بود.

بالاتر از نرخ تابلو

اما آنچه برای بلوک چهارم فولاد رخ داد، کمی متفاوت‌تر بود. این بار نماد معاملاتی فولاد در روز عرضه شاهد تقاضای خریدی به میزان ۳۱۱هزار سهم در نرخ ۳۲۰تومان بود. مطابق عرضه‌های قبلی، قیمت پایه هرسهم این بلوک‌ها اندکی بالاتر از قیمت سهم در بازار در نظر گرفته شده بود.

سازمان خصوصی‌سازی با توجه به شرایط ۲۰درصد نقد و ۸۰ درصد اقساط قیمت ۳۹۰ تومان را اعلام کرده بود و منهای بلوک دوم که به دلیل عدم توافق میان اعضای کنسرسیوم، مابقی بلوک‌ها در همین قیمت پایه به فروش رفت.

بر همین اساس به طور متوسط قیمت بلوک‌های فروخته شده ۲۰درصد بالاتر از قیمت روی تابلوی «فولاد» بوده است. البته باید این موضوع را در نظر داشت که خریداران تنها ۲۰درصد از ارزش تمام شده بلوک را پرداخته‌اند و این تفاوت به علت قسطی بودن بلوک‌ها است.

سهام شناور «فولاد» تغییر نکرد

با عرضه چهارمین بلوک فولاد در ساعت ۱۰ و ۴۵دقیقه، نه تنها سهام شناور (Free float) این سهم کاهش نمی‌یابد، بلکه این سهام جز، سهام غیرشناور قرار می‌گیرد. این امر تا زمانی به این صورت است که بدهی خریداران به سازمان خصوصی‌سازی پرداخته ‌شود و تا زمان تسویه کامل، سهام به صورت وثیقه در اختیار سازمان خصوصی‌سازی قرار دارد.

عملکرد ۸۶ خصوصی‌سازی درآمد ۸۷ خصوصی‌سازی

بر پایه این گزارش، اگر چه بلوک اول فولاد در ۲۴بهمن ماه امسال یعنی چهارشنبه هفته گذشته به فروش رفت، با احتساب ۳۰ روز کاری که خریدار فرصت دارد به پرداخت بخش نقد اقدام کند، عملا کسب درآمد ناشی از این معامله برای سازمان خصوصی به سال ۸۷ موکول می‌شود.

سازمان خصوصی‌سازی از ابتدای سال تاکنون از طریق بازار سهام کشور بیش از ۲۵۰۰میلیارد تومان واگذاری سهام داشته است.

یک بلوک جا مانده!

اما به دنبال فروش بلوک چهارم، معاون خصوصی‌سازی درخصوص بلوک به جا مانده فولاد مبارکه به «فارس» گفت: فروش این بلوک نسبت به سایر بلوک‌ها راحت‌تر انجام شد. مهدی عقدایی، در رابطه با تکلیف بلوک دوم فولاد مبارکه که روز شنبه به فروش نرسید اظهار داشت: بعد از هماهنگی‌های به عمل آمده با شرکت بورس، این بلوک روز یکشنبه آینده از طریق کارگزاری بانک ملی در تابلوی فرعی بورس عرضه خواهد شد.

به راحتی بلوک دوم به فروش می‌رود

«وی درباره این بلوک پیش‌بینی کرد که به راحتی به فروش برسد».

این عرضه در حالی صورت می‌گیرد که رهبری کنسرسیوم متشکل از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بر عهده شرکت سرمایه‌گذاری بانک ملی است.

گام پنجم برای عرضه بلوکی دیگر

امروز پنجمین گام عرضه‌های بلوکی سهام با واگذاری بلوک ۴۰‌درصدی ایرالکو برداشته خواهد شد.

‌سازمان خصوصی‌سازی در حالی به همراه چهار شرکت کارگزاری بانک ملت، بانک ملی، رضوی و بانک سپه و همچنین سرمایه‌گذاری حقوقی روزهای سخت و پر از اضطرابی را پشت سر گذاشت که امروز پنجمین گام عرضه‌های بلوکی با واگذاری بلوک ۴۰درصدی ایرالکو در تابلوی فرعی بورس برداشته خواهد شد.

بر این اساس، سازمان خصوصی‌سازی به وکالت از ایمیدرو ۶۶‌میلیون سهم سومین شرکت مشمول اصل ۴۴ را که در ۱۶ خرداد به سال‌جاری به بورس پیوسته عرضه خواهد کرد.

قیمت پایه هر سهم ایرالکو هزار و ۴۳۶تومان و ارزش کل آن ۹۴‌میلیارد و ۷۷۶‌میلیون تعیین شده و خریدار این بلوک باید نسبت به پرداخت ۲۰درصد نقد این معامله بعد از ۳۰ روز کاری و پرداخت ۸۰‌درصد باقی مانده در ۵ سال اقدام کند.

«ایرالکو» راحت آب می‌شود

درباره این عرضه که توسط کارگزاری بانک صادرات انجام خواهد شد پیش‌بینی می‌شود، با توجه به ارزش ۹۴‌میلیارد تومانی ۴۰‌درصد سهام ایرالکو و ارزشمندی و بزرگی و جایگاه آن در صنعت آلومینیوم این بلوک به راحتی به فروش برسد که در این رابطه آخرین اخبار حکایت از آن دارد که یک شرکت سرمایه‌گذاری ۴۰۰‌میلیارد تومانی، از خریداران اصلی این بلوک است.

براساس این گزارش، در شرایط اعلامی معاملات بلوک ۴۰‌درصدی ایرالکو آمده است: چنانچه قیمت تابلو در آخرین روز قبل از عرضه سهام از قیمت‌ مبنای ارزش پایه تعیین شده فوق بیشتر باشد، آن قیمت به عنوان قیمت پایه ملاک عمل قرار می‌گیرد.

همچنین کارگزاران خریدار در صورتی مجاز به ورود سفارش خرید به سامانه معاملاتی هستند که ۳‌درصد ارزش سهام مورد معامله براساس قیمت پایه را نقدا یا به صورت ضمانت‌نامه بانکی بدون قید و شرط از مشتری دریافت کرده و حسب مورد به حساب شرکت سپرده‌‌گذاری مرکزی اوراق‌بهادار و تسویه وجوه واریز یا ارائه کنند و در صورت انصراف خریدار از ایفای تعهدات خود به هر دلیل، این مبلغ جهت جبران خسارت وارده ضبط شده و مسترد نخواهد شد. سپرده سایر متقاضیان حداکثر ظرف ۲روز کاری پس از اعلام برنده مسترد خواهد شد.

تشریح عملکرد سازمان خصوصی‌سازی در نیمه نخست امسال

ارزش واگذاری سهام شرکت‌های دولتی در شش ماه نخست سال ۱۳۸۶ نسبت به سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۵، ۲۳ برابر رشد داشته است.

به گزارش ایسنا، خصوصی‌سازی در ایران از سال ۱۳۷۹ و براساس فصل سوم قانون برنامه سوم توسعه و بر مبنای مجموعه قوانین به نسبت منسجم و با شکل‌گیری یک نهاد اجرایی مشخص و تمرکز امور مربوط در سازمان خصوصی‌سازی آغاز شد.

ارتقای کارایی و افزایش بهره‌وری منابع مادی و انسانی کشور، کارآمد کردن دولت در عرصه سیاست‌گذاری و کاهش تصدی‌های غیر ضروری دولت و واگذاری امور غیر حاکمیتی به بخش دیگر اقتصادی از اهداف اساسی خصوصی‌سازی به حساب می‌آید.

از ابتدای سال ۱۳۸۶ تا آبان ماه کل ارزش واگذاری سهام به ۷۶‌هزار و ۴۰۳‌میلیارد ریال بالغ شده است که مشتمل بر ۱۵‌هزار و ۴۰۳‌میلیارد ریال واگذاری سهام به طور مستقیم، ۳۱‌هزار میلیارد ریال واگذاری سهام در قالب طرح سهام عدالت و ۳۰‌هزار میلیارد ریال واگذاری سهام بابت رد دیون دولت به دستگاه‌های طلبکار است.

عملکرد سازمان در واگذاری سهام شرکت‌های دولتی

سازمان خصوصی‌سازی در شش ماهه نخست سال ۱۳۸۶ بالغ بر دومیلیارد و ۷/۷۵۹میلیون سهم به ارزش تقریبی ۱۴هزار ۱۸۶میلیارد ریال از شرکت‌های دولتی و متعلق به دولت را در ۴۱ شرکت شامل ۱۰ شرکت زیر مجموعه خود و ۳۱ شرکت زیر مجموعه سایر شرکت‌های مادر تخصصی به بخش‌خصوصی‌ واگذار کرده است.

در شش ماه نخست سال ۱۳۸۶ از مجموع ۴۱ شرکت، سهام ۱۷ شرکت به میزان ۹۳‌درصد تعداد سهام واگذار شده و ۹۶‌درصد ارزش واگذاری‌ها از طریق روش بورس به بخش خصوصی واگذار شده است که ۱۱‌درصد ارزش واگذاری‌ها به صورت واگذاری سهام در بورس به شیوه تدریجی و ۱۵‌درصد ارزش آن به صورت ترجیحی و ۷۴‌درصد به صورت واگذاری بلوک به صورت مزایده‌های عمومی در بورس یا خارج بورس انجام پذیرفته است.

در دوره مورد نظر از مجموع ۴۱شرکت، سهام ۲۴ شرکت به میزان هفت‌درصد تعداد سهام واگذار شده و چهار‌درصد ارزش واگذاری‌ها به روش مزایده صورت پذیرفته است.

در این بین ۹۹‌درصد ارزش این واگذاری‌ها به صورت واگذاری‌ سهام به شیوه بلوکی و یک‌درصد ارزش آن به صورت ترجیحی صورت پذیرفته است. سازمان خصوصی‌سازی از طریق وکالت‌های ماخوذه از شرکت‌های مادر تخصصی اقدام به فروش سهام کرده که در این راستا سهام متعلق به هفت شرکت مادر تخصصی واگذار شده است و در این بخش بیشترین تعداد ارزش سهام فروش رفته متعلق به شرکت مادر تخصصی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران با ۴۴/۹۱درصد تعداد سهام و ۱/۹۶‌درصد ارزش سهام واگذاری شده است، در حالی که کمترین تعداد و ارزش واگذاری‌ها به ترتیب متعلق به سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای با ۰۱/۰‌درصد،‌ تعداد واگذاری‌ها و شرکت‌ خدمات کشاورزی با ۲۴/۰‌درصد ارزش واگذاری‌ها است.

واگذاری سهام ترجیحی به کارگران و کارکنان

با توجه به ماده ۱۶ قانون برنامه سوم توسعه تنفیذی در ماده ۹ قانون برنامه چهارم توسعه و آیین‌نامه مرتبط با آن، که با هدف جذب کارگران، کارکنان و مدیران با تجربه، متخصص و کارآمد و با هدف افزایش بهره‌وری شرکت‌های قابل واگذاری، فروش سهام ترجیحی را به میزان حداکثر پنج‌درصد از سهام شرکت‌های مصوبه تا سقف ۳۰۰‌میلیون ریال (معادل ۵۰‌میلیون ریال از آن با قیمت میانگین و حداکثر۲۵۰‌میلیون ریال نیز با رعایت سقف) به ازای هر نفر، به صورت اقساط ۱۰ ساله مساوی سالانه بدون پرداخت سود فروش اقساطی، مجاز دانسته است.

بنا به اعلام نشریه برنامه سازمان خصوصی‌سازی در شش ماهه نخست سال ۱۳۸۶ به ۲۰هزار و ۹۳نفر از کارگران و کارکنان ۲۰شرکت مورد واگذاری معادل ۹۴۱‌میلیون سهم به ارزش میانگین ۸۶۸میلیارد و ۵۸۷میلیون ریال به صورت ترجیحی واگذار کرده است.