سنگ محک رتبهبندی کارگزاران
اگرچه فقط یک پارامتر یعنی حجم معاملات شرکت‌های یاد شده مد نظر قرار می‌گیرد، اما کارگزاران که اعضای اصلی این دسته‌بندی هستند، موارد دیگری را برای امتیاز دادن به خود مطرح می‌کنند.
مشتری‌مداری
محمدرضا رهبر یکی از کارگزاران باسابقه بورس در این باره ۱۰ مورد را از مهم‌ترین پارامترهای امتیازدهی عنوان می‌کند. وی می‌گوید: «مهم‌ترین عامل در این فرآیند مشتری‌مدار بودن کارگزار است.»
با توجه به اینکه سرعت رشد و توسعه بازار سهام هر روز در حال افزایش است؛ بنابراین کارگزارانی که از امکانات پیشرفته‌تری برای خرید و فروش سهام در بازار استفاده می‌کنند، به طور قطع در این زمینه موفق‌تر هستند.
رهبر معتقد است که بهتر است رتبهبندی کارگزاران بر اساس کل معاملات بورس از جمله خرد و کلان ملاک عمل قرار گیرد.
قدرت بازاریابی
وی می‌افزاید: چرا که برای معاملات عمده هم باید بازاریابی‌های خاصی صورت گیرد و گاهی برای این معاملات کنسرسیوم تشکیل می‌شود تا معامله به نتیجه برسد.
رهبر تصریح کرد: حجم معاملات عمده اهمیت ویژه‌ای دارد. به خصوص برای کارگزارانی که در این رابطه تلاش بیشتری در بازاریابی انجام می‌دهند. این گزینه باید مد نظر قرار گیرد.
امتیاز «خرید» بیش از «فروش»
وی گفت: البته می‌توان در نظر داشت که در معاملات، امتیاز «خرید» بیشتر از امتیاز «فروش» باشد. «رهبر» علاوه بر حجم معاملات و احتساب معاملات خرد، بلوک و عمده (که باعث افزایش نقدینگی در بازار می‌شوند) به موارد دیگر اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: معاملاتی که از واگذاری‌های بند ج اصل 44 است و سازمان خصوصی‌سازی به کمک کارگزار برای آنها مشتری پیدا می‌کند، نیز از دیگر پارامترهایی است که در رتبهبندی کارگزاران باید در نظر گرفته شود.وی در ادامه به موارد دیگری مانند امکانات شرکت‌های کارگزاری از جمله سایت اینترنتی، معامله اینترنتی، اطلاع‌رسانی و به روز بودن کارگزاری، داشتن پرسنل کارآمد و تحصیل کرده، برگزاری دوره‌های آموزشی و تخصصی، رضایت‌مندی مشتریان و حضور در نمایشگاه‌های تخصصی بورس اشاره کرد.
پرونده شکایت
این کارگزار اظهار داشت: پرونده شکایت مشتریان شرکت‌های کارگزاری نیز می‌تواند موثر باشد و در رتبهبندی به عنوان امتیاز منفی لحاظ شود.
امتیازدهی و افزایش EPS شرکت بورس
وی یادآورد شد که بارم هر یک از گزینه‌ها می‌تواند متفاوت باشد که به نظر می‌رسد حجم معاملات از بارم بیشتری برخوردار است، چرا که این مورد در درآمد هر سهم شرکت بورس هم دخیل است.
رتبهبندی فقط با یک امتیاز
یکی دیگر از کارگزاران بورس اوراق بهادار در رابطه با سابقه این دسته‌بندی به خبرنگار ما گفت: بحث رتبهبندی کارگزاران در بازار سهام به شش تا هفت سال گذشته برمی‌گردد، به طوری که در این رتبه‌بندی‌ها تنها امتیاز حجم معاملات کارگزاران مبنای رتبهبندی بود.
رتبهبندی از سوی بورس کالا!
وی افزود: البته در سال گذشته یک بار صالح‌ترین کارگزار را برای امتیاز دادن در بورس کالا اعلام کردند. در میان رتبهبندی انجام شده از سوی بورس‌فلزات، بسیاری از پارامترها از جمله میزان سرمایه تا تعداد پرسنل عادی یا گواهینامه کارگزاری و امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مدنظر قرار گرفته شده بود.
انتخاب ۴ از ۱۰
وی افزود: در مجموع بورس کالا به «عملکرد» کارگزاری‌ها نمره داده بود که در این میان 10 کارگزار که فقط چهار کارگزار از آنها خصوصی بود، دو کارگزار نهادی و چهار کارگزار بانکی انتخاب شدند.وی افزود: طبیعتا اگر بخواهند کارگزاران را رتبهبندی کنند، باید عوامل زیادی را در نظر بگیرند.
چه نتیجه‌ای می‌خواهیم؟
شهمیری یادآور شد که باید بدانیم از این رتبهبندی به چه نتیجه‌ای می‌خواهیم برسیم که بر اساس آن هدف و ملاک‌ها تعیین شوند.وی گفت: خصوصی‌ها نقش جزیی در معاملات دارند و با یک ملاک یعنی حجم معاملات، دولتی‌ها و عمومی‌ها از مابقی در جایگاه بالاتری قرار می‌گیرند.
خصوصی‌های انگشت‌شمار
این کارگزار تصریح کرد: همانطور که اغلب رخ می‌دهد در واگذاری‌های اصل 44 که شرکت‌های دولتی واگذار می‌شوند، همه این شرکت‌ها، کارگزاران دولتی را انتخاب می‌کنند و شرکت‌های دولتی کمتر به سراغ کارگزاری‌های خصوصی می‌آیند.اگرچه کارگزار به مفهوم واقعی خصوصی در بورس شاید انگشت‌شمار باشد.
شهمیری در این باره خاطرنشان کرد: جنبه آزادسازی اقتصاد و اهمیت ندادن به بخش‌خصوصی در تمام ابعاد اقتصاد ما وجود دارد.
دولتی‌های پیشرو
این کارگزار گفت: درخصوص دریافت مجوزهای مختلف از جمله سبدگردانی، بازارگردانی، کارگزار معرف و فعالیت در بورس کالا بی‌تردید کارگزاران دولتی به‌دلیل داشتن شرایط مناسب از جمله میزان سرمایه بالا در اولویت قرار دارند.
سکوت خصوصی‌ها
شهمیری گفت: مگر خصوصی‌ها چقدر از معاملات با این حجم اندک درآمد دارند که بتوانند با دولتی‌ها رقابت کنند. بنابراین بخش خصوصی حرفی برای گفتن نخواهد داشت.
این طبقه‌بندی مطلق نیست!
با تمام این تفاسیر سخنگوی کانون کارگزاران درخصوص این رتبهبندی می‌گوید: طبقه‌بندی کارگزاران که به‌طور مستمر و در جریان گزارش‌دهی‌های روزانه یا ماهانه و براساس حجم معاملات از سوی سازمان بورس انجام شده است، فقط نشان‌دهنده حجم معاملات است و به این طبقه‌بندی نمی‌تواند به‌طور مطلق نگاه کرد.
انتخاب کارگزار نمونه
اکبر زرگانی‌نژاد اظهار داشت: در چند دوره خود سازمان بورس اقدام به استخراج مولفه‌هایی برای این طبقه‌بندی کرد که به‌موجب آن طی دوره‌های متعدد، کارگزار نمونه انتخاب شد.
یک اقدام از سوی کانون
وی یکی از اقدامات کانون کارگزاران را که در دست بررسی است، پرداختن به موضوع رتبهبندی کارگزاران عنوان کرد و گفت: خصوصیات کیفی و کمی را در این مرحله مدنظر قرار خواهیم داد، به‌طوری که کانون از این طریق به معیارهای خاصی از رتبهبندی دست خواهد یافت.
رتبهبندی منصفانه
وی افزود: با درنظر گرفتن یک مجموعه از عملکردهای مختلف کارگزاران می‌توان رتبهبندی منصفانه‌تری را در اختیار داشت: به‌طور قطع خود کارگزاران نیز از جزییات این هدف کانون در جریان قرار خواهند گرفت و نظرات آنها نیز می‌تواند مفید واقع شود. از این‌رو هر ساله از این طریق می‌توانید یک رتبهبندی از کارگزاران را بر پایه معیارهای مشخص به بازار اعلام کنیم.
انتظار برای رتبهبندی جدید
وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار ما که آیا کانون مواردی از قبیل سرمایه، امکانات نرم‌افزاری و ... را در این باره ملاک قرار می‌دهد یا خیر؟ تصریح کرد: بهتر است بعد از اینکه مولفه‌های اصلی از سوی کانون ارائه شد به این سوال بپردازیم، اما به‌نظر می‌رسد که کارگزارانی که در معرض فعالیت‌های مختلف از جمله سبدگردانی، بازارگردانی و ... قرار دارند، امتیازات بالاتری به آنها اختصاص یابد. وی معتقد است که باید نگاه جامع‌تری به‌نوع فعالیت کارگزاران داشت و رتبهبندی را در زمینه‌های مختلف تعمیم داد.
تخلف؛ یک امتیاز منفی
وی در پاسخ به این پرسش که آیا متخلفان نیز از امتیاز منفی برخوردار می‌شوند یا خیر؟ افزود: در فاکتورهای رتبهبندی قطعا تخلف نیز دیده خواهد شد، یعنی علاوه بر نکات مثبت، نکات منفی نیز برای تعیین صلاحیت کارگزار جهت حضور در رتبهبندی اعمال می‌شود.
ارسال نظر