آغاز منفی بازار سهام در هفته جاری
دنیای اقتصاد- شاخص کل بورس اوراق بهادار پس از گذشت دو ماه دوباره به زیر سطح ۱۲هزار واحد بازگشت. به‌رغم این افت، بازدهی شاخص قیمت از ابتدای سال جاری به سطح ۱۹درصد رسید، هر چند شاخص بازده نقدی و قیمت که معرف میانگین بازده سرمایه‌گذاری در بورس است، تاکنون ۸/۳۰درصد بازدهی را برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده است.

بورس به سطح دوماه قبل خود بازگشت
بازدهی بورس تهران در مرز ۳۰ درصد
گروه بورس- علیرضا کدیور: شاخص کل بورس اوراق بهادار پس از گذشت دو ماه دوباره به زیر سطح 12هزار واحد سقوط کرد.
عبور شاخص از مرز ۱۲هزار واحد، ۴۲روز کاری پیش در تاریخ چهاردهم تیر‌ماه اتفاق افتاد که طی آن شاخص با رشد ۵۹۱واحدی توانست وارد مرز ۱۲هزار شود. همچنین شاخص پس از عبور از این مرز توانست طی مدت کوتاهی بالاترین سطح خود را طی سال‌جاری در ۲۵ تیر ماه در عدد ۱۲هزار و ۹۱۸واحد ثبت کند و پس از آن با ۲/۷درصد افت، در روز گذشته دوباره به زیر سطح ۱۲هزار سقوط کرد.
با توجه به این افت، بازدهی شاخص قیمت از ابتدای سال جاری به سطح 19درصد رسید، هر چند شاخص بازده نقدی و قیمت که معرف میانگین بازده سرمایه‌گذاری در بورس است، تاکنون 8/30درصد بازدهی را برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده است. تفاوت بازدهی شاخص قیمت و شاخص بازده نقدی و قیمت نیز در سود تقسیمی شرکت‌های بورسی خلاصه می‌شود. اما مهم‌ترین دلیل افت شاخص‌های بورس را باید در عوامل رشد چشمگیر شاخص جست‌وجو کرد. در حقیقت بورس تهران در اواسط مرداد ماه امسال با ثبت بازدهی 38درصدی طی تنها 5/4ماه توانست رکورد درخشانی را به لحاظ رشد شاخص‌ها از خود بر جای گذارد. رکوردی که باعث شد بورس تهران در صدر بورس‌های دنیا به لحاظ رشد ارزش بازار قرار گیرد. اما تحلیل عوامل رشد شاخص طی همان زمان نشان می‌داد که شاخص بورس تهران عمدتا تحت تاثیر رشد قیمت سهام چند شرکت توانست بازدهی مزبور را ثبت کند. شرکت‌هایی که انتظار رشد سودآوری را به واسطه افزایش قیمت جهانی مواد تولیدی خود ایجاد کرده بودند. در واقع شرکت‌های تولیدکننده فولاد، مس، محصولات پتروشیمی و ... که تحت تاثیر افزایش قیمت جهانی نفت و افت ارزش برابری دلار و به دلیل ثبات نرخ دلار در ایران، با افزایش درآمد صوری مواجه شده بودند، سهامداران را به اشتباه واداشتند و در نتیجه آن بورس تهران که عمده فعالان آن از فقر تحلیل رنج می‌برند، برای خرید سهام این گونه شرکت‌ها هجوم آوردند. اما نکته حائز اهمیت در این میان تاثیرگذاری این شرکت‌ها بر شاخص‌های بورس به دلیل بالا بودن ارزش بازار آنها بود. در حقیقت بورس تهران بخش عمده بازدهی خود را تنها به واسطه رشد قیمت سهام چند شرکت انگشت‌شمار رقم زد. شرکت‌هایی که از یک سو خود شاخص را به بالا هل می‌دادند و از سوی دیگر خوش‌بینی برای رشد قیمت سهام سایر شرکت‌ها ایجاد می‌کردند.
نکته دیگر در این میان حبابی شدن قیمت سهام این گونه شرکت‌ها در مقطع زمانی یاد شده است. به بیان دیگر سهام برخی از این شرکت‌ها که باید در پایان سال اهداف قیمتی خود را ثبت می‌کردند، ظرف تنها یک ماه به اهداف قیمتی فراتر از آنچه مستحق آن بودند، رسیدند. شرایطی که زمینه تصحیح قیمتی فعلی را فراهم کرده است.
در این میان نباید از تاثیر منفی ورود شرکت‌های بزرگی همچون مخابرات بر سایر شرکت‌های بورسی چشم‌پوشی کرد. شرکتی که به دلیل بزرگی و تبلیغات گسترده، سهامداران سایر شرکت‌ها را به جایگزینی دارایی خود با مخابرات ترغیب کرد.
هر چند این فراز و فرودها در اکثر بورس‌های دنیا امری طبیعی است، اما ایجاد حساسیت فوق‌العاده در این خصوص و تبلیغات گسترده در زمان اوج‌گیری این شاخص‌ها، می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری را همانند آنچه تاکنون افتاده است، پدید آورد.