دنیای اقتصاد - شاخص بورس اوراق بهادار با گذشت سه روز دوباره به زیر ۹هزار واحد رفت. این جمله‌ای است که می‌توان برای شاخصی که بار دیگر تجربه ۹هزار واحدی را تاب نیاورد، بیان کرد. دیروز ریزش ۴۸واحدی شاخص و کاهش بازدهی بورس به ۶/ ۱۲ درصد از ۵/۱۳درصد، بار دیگر کم‌عمقی بورس تهران را به خوبی و تنها تحت تاثیر افت قیمت یک شرکت نمایش داد. آیا بورس تهران با موانعی مواجه است که نمی‌تواند رونق پایدار را تجربه کند؟ در گفت و گو با کارشناسان بررسی شد

دلایل عقبگرد یک درصدی بازدهی بورس

گروه بورس -اعظم شریفی: شاخص بورس اوراق بهادار با گذشت سه روز دوباره به زیر ۹هزار واحد رفت.

این جمله‌ای است که می‌توان برای شاخصی که بار دیگر تجربه ۹هزار واحدی را تاب نیاورد، بیان کرد. هرچند عبور شاخص به دوران ۹هزار واحدی با ثبت عدد ۸/۹۰۰۰واحد در پایان معاملات روز چهارشنبه آغاز شد؛ اما بالاترین عدد شاخص در سال جاری، روز شنبه دو عدد ۹۰۴۲واحد ثبت شد که بازدهی ۵/۱۳درصدی را که بیشترین بازدهی از ابتدای امسال است را برای بازار به همراه داشت. این درحالی است که دیروز ریزش ۴۸واحدی شاخص و کاهش بازدهی بورس به ۶/ ۱۲ درصد که بار دیگر کم‌عمقی بورس تهران را به خوبی و تنها تحت تاثیر افت قیمت یک شرکت نمایش داد، بر همگان مشخص شد.

همچنین باقی ماندن ۵/۶میلیون صف فروش برای مخابرات می‌تواند احتمال ادامه روند منفی برای بورس را در روزهای آینده به همراه داشته باشد.

بازار سرمایه در حال حاضر دستخوش مسائلی نظیر به ثبات رسیدن قیمت‌های جهانی، نزدیک بودن انتخابات و شروع عرضه‌های جدید از سوی سازمان خصوصی‌سازی است که هرکدام به راحتی می‌توانند تمام پیش‌بینی‌ها از روند آینده معاملات را برهم بزنند.

سرنوشت بازار با انتخابات تعیین کننده

در همین رابطه یک کارشناس بازار سرمایه نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری را تعیین کننده‌ترین عامل برای بازار سرمایه دانست و گفت: اهمیت این انتخابات می‌تواند بازار سرمایه را با یک چشم‌انداز کاملا مثبت یا کاملا برعکس مواجه سازد. به طوری که بازار پس از انتخابات یا به روزهای مثبت آغاز سال باز می‌گردد یا به رکود فعلی ادامه خواهد داد.

شروین شهریاری ادامه داد: به جز مساله انتخابات، در حال حاضر ثبات قیمت‌های جهانی، برای سرمایه‌گذاران حالت انتظار به وجود آورده است؛ ورود به این دوران باعث شده است تا افراد برای سرمایه‌گذاری‌های جدید تامل بیشتری داشته باشند.

وی با اشاره به انتشار صورت‌های ۱۲ماهه شرکت‌ها در آستانه برگزاری مجامع خاطرنشان کرد: ارائه این گزارش‌ها به خصوص در مورد گروه‌های پیشرو می‌تواند به بازار نشان دهد که آیا انتظارات سرمایه‌گذاران از میزان سوددهی این شرکت‌ها برآورده شده است یا خیر. بر این اساس افراد، توانایی تصمیم‌گیری بهتری برای ادامه فعالیت‌های خود در بورس خواهند داشت. شهریاری افزود: به طور کلی رکود کنونی ناشی از عدم تصمیم‌گیری فعالان بازار سرمایه در حال حاضر است؛ چرا که ابهام در شرایط تعیین‌کننده آینده مانع از اتخاذ بهترین تصمیم برای افراد است.

شهریاری افزود: به نظر می‌رسد نظاره کردن شرایط فعلی و عدم اتخاذ تصمیم جدی بهترین راه برای گذشتن از این دوران است.

بازار، پول بلندمدت ندارد

همچنین بختیاری، دیگر تحلیل‌گر بازار سرمایه نبود پول بلندمدت برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را مهم‌ترین ضعف کنونی بورس تهران ذکر کرد. وی گفت: شروع عرضه‌های عمده از سوی سازمان خصوصی‌سازی با توجه به اینکه پول تازه یا همان Fresh Money به بازار تزریق نشده، به بازار آسیب زده است. به اعتقاد وی در صورت ادامه این شرایط و بدون تحریک تقاضای خرید، شرایط رکودی به بازار سرمایه بازخواهد گشت.

بختیاری یادآور شد: مسوولان باید به سرعت برای شرایطی که پول به بازار وارد شود، تصمیم‌گیری کنند که بهترین راهکار را می‌توان ایجاد شرایط برای خرید اقساط دانست. وی گفت: در صورتی که کارگزاری‌ها بتوانند با دریافت وام امکان خرید قسطی را برای مشتریان خود فراهم کنند، مسلما تقاضای خرید در بازار تحریک خواهد شد.

وی افزود: در حال حاضر شرکت‌های حقوقی که از خریداران اصلی هستند، به دلیل عدم دریافت سود از شرکت‌های زیرمجموعه پولی را وارد بازار نکرده‌اند، بنابراین تقاضایی را در بازار ایجاد نمی‌کنند.

بختیاری رکود در بخش مسکن و نیز کاهش نرخ سود سپرده‌ها را دلیل افزایش جذابیت در بورس دانست و خاطرنشان کرد: مهیا کردن شرایطی که پول جدید از سوی سرمایه‌گذاران بلند‌مدت وارد بازار شود، می‌تواند این موقعیت را به نفع بازار سرمایه تغییر دهد. چرا که تقاضا در بازار با جذب سرمایه به راحتی تا ۵برابر افزایش خواهد یافت.

جهش ضعیف شاخص

عضو کانون کارگزاران حقیقی نیز با تاکید بر اینکه شاخص در نتیجه رشد در بعضی سهام افزایش یافت، گفت: رشد شاخص همه‌جانبه نبود و فقط در نتیجه افزایش قیمت در چند شرکت بزرگ صورت گرفت، بنابراین با به وجود آمدن اخبار منفی در خصوص این شرکت‌ها، بازار نیز منفی شده است.

شهدایی ادامه داد: طی مدتی که شاخص مثبت بود، در واقع حجم معاملات قوی و بزرگی در بازار وجود نداشت که نشان‌دهنده عمق کم بازار است. این درحالی است که اگر رشد شاخص در نتیجه افزایش روزانه حجم معاملات تا ۵۰میلیارد تومان بود، می‌توانست قدرتمند و به دور از شکنندگی ظاهر شود. به طوری که انتشار چند خبر نتواند کل بازار را تهدید کند. براین اساس می‌توان گفت ریزش بازار چندان غیرقابل پیش‌بینی نبود، چون شاخص رشد قوی‌ای نداشت.

ایجاد انگیزه برای افزایش معاملات

شهدایی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بازار نیازمند ایجاد انگیزه است. وقتی اوراق قرضه چند میلیارد تومانی با نرخ سود ۱۵ تا ۱۶درصدی در چند روز فروخته می‌شود، نشان‌دهنده آمادگی برای سرمایه‌گذاری است، اما باید شرایط محکمی برای هدایت این پول به سمت بازار سرمایه به وجود بیاید.

وی افزود: افراد در خرید اوراق قرضه می‌دانند که یک سرمایه‌گذاری مطمئن انجام داده‌اند. این درحالی است که افراد با ورود به بورس، ریسک طبیعی آن را می‌پذیرند؛ اما مساله اینجا است که تصویب قوانین متفاوت، این امنیت سرمایه‌گذاری در بورس را به خطر می‌اندازد. به طوری که در مخابرات به راحتی مجلس نسبت به تمامی قوانینی که در واگذاری شرکت‌های دولتی و تعهدات دولت وجود داشت، بی‌اعتنایی نشان داد که نتیجه آن را در معاملات مخابرات می‌بینیم. شهدایی افزود: اگر ریسک موجود در بازار سرمایه با این مسائل تشدید نشود مسلما می‌تواند با توجه به سودهای متفاوت، از اوراق قرضه با سود ثابت، جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری داشته باشد.

عکس: آکو سالمی