گروه بورس- بهزاد بهمن‌نژاد: معاملات روز گذشته روند مثبت خود را با حضور نمادهای اثرگذاری مثل «شبندر»، «تاپیکو» و برخی نمادهای خودرویی آغاز کرد. این سیر صعودی در ساعات بعدی معاملات نیز ادامه یافت، اما در حوالی ساعت 11، نمادهای منفی مثل «کگل» و «کچاد» و همچنین نمادهایی مثل «وبصادر»، «سشرق»، «اخابر» و «وتجارت» که در ابتدای صبح مثبت بودند، در این ساعت با قیمت‌هایی پایین‌تر از قیمت اولیه معامله شدند که این اتفاق روند صعودی شاخص را متوقف کرد و تا پایان نوسان عمده‌ای در بازار مشاهده نشد.
به این ترتیب، شاخص کل طی روز گذشته با ۳۱۴ واحد رشد (معادل ۴۲/۰درصد) به ۷۴ هزار ۱۶۱ واحد رسید. روز گذشته، حجم و ارزش معاملات کل بورس به ترتیب ۴۴ و ۳۳ درصد کاهش یافتند، در حالی که تعداد معاملات به نسبت حجم و ارزش، همچنان بالا بود؛ این مساله نشان می‌دهد بار دیگر معاملات در اختیار سهامداران حقیقی بوده و هیجان حاکم بر بازار که ناشی از حمایت‌های روز گذشته دولت و مجلس از بازار سرمایه بوده منجر به تغییر روند بازار شده است. در شرایط فعلی بورس، رفتار گروهی به شدت به چشم می‌خورد؛ به عبارت دقیق تر، با منفی شدن نوسان قیمت برخی نمادهای پیشرو بازار، صف فروش در اکثر نمادها شکل می‌گیرد و در مقابل، در یک روز مثبت صف‌های خرید درکل بازار به چشم می‌خورد. حال آنکه اگر بازار نگاهی بنیادی به وضعیت سهام شرکت‌ها داشت، نباید در یک روز، کلیه گروه‌ها مثبت یا همزمان منفی شوند. طی معاملات روز گذشته، گروه‌های خودرویی، بانکی و پتروشیمی به ترتیب بیشترین حجم معاملات را در میان صنایع بورسی در اختیار داشتند. در این شرایط، گروه سایر معادن، سایر واسطه‌گری‌های مالی و خودرو به ترتیب با ۹/۳، ۸/۲ و ۷/۲ درصد رشد، بیشترین افزایش و گروه محصولات چوبی و ابزار پزشکی به ترتیب با ۶/۳ و ۱/۳ درصد افت، بیشترین کاهش را تجربه کردند.
مدیر عامل شرکت تامین سرمایه ملت، افت و خیز‌های اخیر در قیمت سهام را جزو ذات بازار سرمایه می‌داند و عنوان می‌کند: افت اخیر بازار نگرانی‌هایی برای سهامداران به ویژه حقیقی‌ها به همراه داشته است. علی قاسمی، افزایش نرخ سود بانکی و اوراق مشارکت عرضه شده توسط بانک مرکزی را از جمله این عوامل معرفی می‌کند و می‌گوید: در شرایطی که افت قیمت سهام را شاهد هستیم، در مقابل بازارهای رقیبی مثل بانک‌ها و اوراق مشارکت با افزایش نرخ سود مواجه می‌شود؛ طبیعی است که با این شرایط که در کوتاه مدت جذابیت برای سرمایه‌گذاری در بورس کاهش یابد. به گفته وی، در برخی بانک‌ها نرخ سود سپرده‌گذاری به ۲۵ درصد رسیده است که با توجه به موعد پرداخت سودها، نرخ سود موثر تا ۲۹ الی ۳۰ درصد در سال افزایش می‌یابد.
این در حالی است که به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، بانک‌ها برای تامین این هزینه، باید با نرخ سود حدود ۳۳ درصد تسهیلات خود را ارائه دهند و تولیدکننده نیز باید حدود ۵۰ درصد بازدهی داشته باشد تا گرفتن چنین تسهیلاتی صرفه اقتصادی داشته باشد که در حال حاضر صنایع ما به این اندازه بازدهی ندارند. قاسمی می‌افزاید: در این شرایط، بازدهی بازار سرمایه باید بالای ۴۵ درصد باشد تا سهامداران از بازارهای رقیب کنار کشیده و به این سمت متمایل شوند. این در حالی است که سیاست‌های دولت برای تولیدکنندگان ثبات و انضباط کافی ندارد. این تحلیلگر، به تصمیمات اخیر دولت در خصوص پتروشیمی‌ها و معادن که حدود ۴۰ الی ۵۰ درصد ارزش بازار ما را در اختیار دارند اشاره و بیان می‌کند: در حالی آزادسازی قیمت مواد مصرفی شرکت‌های این صنایع در حال انجام است که در قسمت فروش، نظام عرضه و تقاضا وجود نداشته و همچنان دولت اصرار بر قیمت‌گذاری دارد و این عوامل موجب افزایش نگرانی سهامداران می‌شود.
از سوی دیگر، مدیر عامل شرکت تامین سرمایه ملت عنوان می‌کند: بانک مرکزی در گذشته، بسته‌های نظارتی
در خصوص تعیین سقف سود سپرده‌ها به صورت بخشنامه ارائه می‌کرد، اما طی دو سال اخیر چنین رفتاری از بانک مرکزی مشاهده نمی‌شود و همین مساله منجر به بی نظمی در نظام بانکی و ایجاد یک فضای رقابتی در میان بانک‌ها جهت افزایش نرخ سود سپرده‌ها شده است.
علی قاسمی در خصوص وضعیت فعلی بازار سرمایه می‌گوید: ارزش معاملات باید به جای شاخص کل، شاخص مورد توجه ما باشد. میانگین ارزش معاملات طی سال گذشته ۴۰۰ میلیارد تومان بوده، در حالی که در سال جاری این عدد کمتر از ۱۵۰ میلیارد تومان است. به اعتقاد وی، اگر شاخص کل کاهش یابد اما ارزش و حجم معاملات بالا باشد جای نگرانی نیست، زیرا بازار حالت پویای خود را حفظ کرده و با رکود فاصله دارد. این کارشناس بازار سرمایه، به حضور پررنگ حقیقی‌ها در معاملات اخیر اشاره و اظهار می‌کند: نباید انتظار داشت در شرایط منفی بازار، حقوقی‌ها تمام هزینه‌ها را متحمل شوند و دولت و سایر مسوولان نیز باید در بهبود وضعیت کوشا باشند. این تحلیلگر، مثبت شدن بازار طی روز گذشته را هیجانی دانسته و بیان می‌کند: رشد یا افت شاخص در یک روز نمی‌تواند تعیین‌کننده وضعیت بازار باشد؛ در واقع، این روند باید در یک دوره مشخص بررسی شود و با توجه به حجم معاملات پایین، نمی‌توان وضعیت مناسبی را برای روزهای آتی بازار سرمایه متصور شد. قاسمی تنها راه برون‌رفت از این وضعیت را اجرای طرح‌های حمایتی دولت مبنی بر کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در بورس دانسته که وزیر اقتصاد اخیرا به آنها اشاره کرده و قصد اجرای آنها را دارد.
احسان شکوری، کارشناس بازار سرمایه نیز
در خصوص خودرویی‌ها که از ابتدای سال پیشرو بوده‌اند و طی روز گذشته مورد اقبال سهامداران بودند می‌گوید: این صنعت از چند پتانسیل مهم برخوردار است: نخست، نسبت ارزش بازار اندک در مقایسه با دارایی‌ها است که می‌تواند موجب افزایش ارزش ذاتی آنها از محل سودهای غیر‌عملیاتی شود. دوم، امکان افزایش سرمایه شرکت‌های خودرویی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها است. همچنین، پایین بودن قیمت سهام این گروه (که نزدیک به قیمت اسمی است) مزیت سوم سهام این گروه به شمار می‌آید.
از سوی دیگر، چشم‌انداز مثبت به بهبود روابط خارجی است که با توجه به قابلیت بالای این صنعت در خصوص جذب سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند آثار مطلوبی بر خودرویی‌ها داشته باشد. وی در پایان خاطرنشان می‌کند: در شرایط فعلی نباید انتظار داشت قیمت خودروهای داخلی افزایش یابد و با توجه به زیان‌های اخیر وارده به خودرویی‌ها می‌توان گفت که این شرکت‌ها از نظر عملیاتی سودآور نخواهند بود و بیشتر امیدواری به سودآوری آنها از محل غیرعملیاتی
است.

بازگشت شکننده قیمت‌ها در بازار سهام

بازگشت شکننده قیمت‌ها در بازار سهام