نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح کرد
لزوم پایش سرمایه‌گذاران خارجی
علی سعیدی، معاون نظارت بر نهادهای مالی با بیان مطلب فوق گفت: سال ۸۶ تحریم‌ها در حال شکل گرفتن بود در نتیجه روابط سیاسی - اقتصادی ما روابط خاصی با دنیا شده بود و طبعا ارتباط با خارجی‌ها می‌توانست تبعات خاصی برای کشور داشته باشد، بنابراین لزوم رعایت برخی ملاحظات، محدودیت‌ها و سختگیری‌ها بیشتر از قبل شده بود.
علی سعیدی، معاون نظارت بر نهادهای مالی با بیان مطلب فوق گفت: سال 86 تحریم‌ها در حال شکل گرفتن بود در نتیجه روابط سیاسی - اقتصادی ما روابط خاصی با دنیا شده بود و طبعا ارتباط با خارجی‌ها می‌توانست تبعات خاصی برای کشور داشته باشد، بنابراین لزوم رعایت برخی ملاحظات، محدودیت‌ها و سختگیری‌ها بیشتر از قبل شده بود.
وی در ادامه افزود: با به نتیجه رسیدن توافقات هسته‌ای طی جلساتی با شورای عالی بورس این اجازه خواسته شد که در ترکیب نهادهای مالی از گروه‌های خارجی استفاده شود که هم دانش فنی به کشور منتقل شود هم امکان دستیابی منابع بین‌المللی مالی به دست آید و از آنجا که برخی مشتری‌ها قصد سرمایه‌گذاری سنگین داشتند مجوز ممنوعیت مالکیت ۱۰۰درصد از شورای عالی بورس گرفته شد.
نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در این خصوص توضیح داد: برخی از سرمایه‌گذاران خارجی با هدف ورود چند صد میلیون یورو و دلار وارد مذاکره با سازمان می‌شوند. بنابراین به این دسته از سرمایه‌گذاران بعد از بررسی‌های دقیق از صحت ادعا و جایگاه‌شان در بازارهای مالی دنیا این امکان داده شده که بتوانند به‌طور مستقل نهاد مالی در کشور راه‌اندازی کنند.
سعیدی درباره علت این تصمیم‌گیری با ذکر مثالی اظهار کرد: شرکت صاحب نامی درخواست سرمایه‌گذاری یک میلیارد یورویی را به سازمان داد و از آنجا که ارزش دارایی نهادهای مالی داخلی گاهی به یک میلیون دلار هم بالغ نمی‌شود این انتظار را داشتند که به‌طور مستقل مدیریت دارایی‌هایشان را به عهده داشته باشند تا صفر تا صد سرمایه‌گذاری‌هایشان توسط خودشان انجام پذیرد.
وی با بیان اینکه با مجوز شورای عالی بورس از این پس مالکیت 100درصدی سرمایه‌گذار خارجی ممنوع نیست گفت: ممنوعیتی برای مالکیت 100درصدی سرمایه‌گذار خارجی وجود ندارد، اما امکان آن کاملا موردی و برحسب ویژگی‌های برجسته سرمایه‌گذار است. سیاست ما هم این است که به نهادهای مالی خارجی مگر در موارد استثنا مالکیت 100درصدی داده نشود و حتما باید سرمایه‌گذاران خارجی یک شریک داخلی و ایرانی داشته باشند یا درصدی از نهادهای مالی داخلی را خریداری بکنند یا اگر خواستند یک موسسه جدید تاسیس کنند درصدی برای شریک ایرانی در نظر بگیرند.
معاون نظارت بر نهادهای مالی مهم‌ترین هدف از تاکید بر حضور سرمایه‌گذاران خارجی با مشارکت سرمایه‌گذاران و نهادهای مالی داخلی را تقویت نهادهای مالی کشور خواند و گفت: ورود سرمایه‌گذاران خارجی باید به تقویت بازار مالی ما بینجامد نه اینکه باعث ضعیف شدن آن شود، بنابراین حضور ایرانی‌ها در دل سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند باعث انتقال دانش فنی بازارهای مالی دنیا به نهادهای مالی داخلی شود و گروه‌های متخصص باید از این فرصت به نحو احسن استفاده کنند.
سعیدی درخصوص فراهم بودن زمینه‌های مورد نیاز برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی گفت: تمام فرم‌های مرتبط با شناسایی مشتری به زبان انگلیسی ترجمه شده و هم‌اکنون روی میز هیات مدیره برای تصویب است که بعد از تصویب به کارگزاران ابلاغ می‌شود.
وی با بیان اینکه از گذشته تمام مقررات بازار سرمایه به انگلیسی ترجمه شده و هیچ مشکلی از این بابت برای سرمایه‌گذار خارجی وجود ندارد، گفت: تنها مشکلی که فعلا برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی به خصوص سرمایه‌گذاران بزرگ وجود دارد شیوه ورود پول است که باید مساله سوئیفت و نقل و انتقال بانکی کشور حل شود، زیرا هم‌اکنون سرمایه‌گذارانی کوچک با مبالغ کمتر وارد بازار شدند و توانستند به نقل و انتقال از طریق صرافی‌ها اعتماد کنند. ولی برای پول‌های کلان‌تر شبکه بانکی باید فعال شود و مجددا شکل بگیرد.
آسیب‌شناسی سرمایه‌گذار خارجی
نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس درخصوص آسیب شناسی حضور سرمایه‌گذاران خارجی گفت: کشورهای آسیایی جنوب شرقی از جمله اندونزی، تایلند و بخشی از کره جنوبی زمانی که زمینه سرمایه‌گذاری خارجی باز شد با مشکلات زیادی مواجه شدند.
وی در این خصوص توضیح داد: گروهی از سرمایه‌گذاران خارجی موسوم به «کابوی‌های سرمایه‌گذار» از بازارهایی که در معرض ورود سرمایه جدید قرار می‌گیرند سوءاستفاده می‌کنند. این گروه از سرمایه‌گذاران می‌دانند وقتی بازارها باز می‌شوند یک افزایش قیمت زیادی پیدا می‌کنند و بر مبنای ریسک کم و بازده بالا به بازارهایی از این دست ورود می‌کنند که برای بازارهای مبدا ضرر سنگینی به همراه دارند. سعیدی خاطرنشان کرد: تمام سرمایه‌گذارانی که درخواست ورود به بازار سرمایه ایران را دارند از طریق سازمان بورس و کارگزاران با دقت تمام بررسی می‌شوند که احیانا از دسته کابوی‌های سرمایه‌گذار نباشند.
وی درباره میزان دسترسی سرمایه‌گذاران خارجی به بازار سرمایه ایران گفت: در بازار سرمایه ما، همه سرمایه‌گذاران خارجی در کل می‌توانند 20 درصد ارزش بازار را بگیرند و هر سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند 10 درصد سهام یک شرکت را بخرد و تمام سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند 20 درصد کل یک شرکت را تحت تملک خود قرار دهند. به گفته سعیدی، این قوانین مختص مکانیزم بورس (FPI) است و سرمایه‌گذاری خارجی از طریق سازمان سرمایه‌گذاری خارجی (FDI) متفاوت است. وی در این مورد افزود: سرمایه‌گذاران خارجی که می‌خواهند کمتر از 10 درصد سهام یک شرکت را بخرند می‌توانند از طریق بورس وارد شوند و نیازی به مجوز‌های سازمان سرمایه‌گذاری خارجی ندارند مگر اینکه بخواهند از حمایت‌های قانونی این سازمان استفاده کنند. این استاد دانشگاه ادامه داد: در قوانین ما مجموعه‌ای از محدودیت‌ها برای سرمایه‌گذار خارجی وجود دارد که بخش عمده‌ای از این محدودیت‌ها به آمار پایین سهام شناور بازار سرمایه برمی‌گردد؛ به عبارتی سهام شناور آزاد ما آنقدری نیست که بتوان میهمانی خیلی بزرگی بابت ورود سرمایه‌گذاران خارجی برپا کرد.
مدل‌های جذب سرمایه‌گذار خارجی
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره بهترین مدل‌های جذب سرمایه‌گذار خارجی گفت: تمرکز ما هدایت سرمایه‌گذاران خارجی به سمت بازار اولیه است؛ یعنی در صندوق‌های پروژه (زمین و ساختمان) برای هتل‌سازی و برج‌سازی می‌توان از سرمایه‌گذاران خارجی استفاده کرد.
وی در ادامه افزود: علاوه بر طراحی صندوق‌های پروژه و صندوق‌های زمین و ساختمان هم‌اکنون طراحی صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی در دستور کار است و تا یک ماه دیگر مقررات آن نهایی می‌شود و همچنین سرمایه‌گذاری در انواع صکوک ریالی و ارزی اعم از دلاری و یورویی مورد‌نظر سازمان بورس است.
سعیدی درباره شیوه انتشار اوراق ارزی گفت: برنامه‌ریزی شده اوراق ارزی منتشر شده در یکی از بورس‌های دنیا لیست شود تا بر این اساس وقتی این اوراق منتشر شد از خطرهایی که کشورهای دیگر با ورود مستقیم پول سرمایه‌گذاران خارجی به بورس‌هایشان داشتند، مصون بمانیم.
نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس در این مورد توضیح داد: خطر حضور مستقیم سرمایه‌گذار خارجی به‌عنوان دارنده یک پول داغ این است که می‌خواهد پولش را بیاورد و سریع خارج کند و موقعی که می‌خواهد برود بازار کشور مبدأ را به هم می‌ریزد.
در نتیجه اگر صکوکمان در یکی از بورس‌های دنیا لیست شود، وقتی که دارنده صکوک می‌خواهد بفروشد باز باید یک خارجی آن را بخرد بنابرین به بازار داخلی (مبدأ) ارتباطی پیدا نمی‌کند، علاوه بر اینکه شرکت‌ها از آن منابع برای فعالیت‌ها خود استفاده می‌کنند.
نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس در بخش پایانی گفت‌وگو با «سنا» به آماده کردن نهادهای مالی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی اشاره و اظهار کرد: تمامی نهادهای مالی اعم از کارگزاری‌ها، تامین سرمایه‌ها و مشاوران سرمایه‌گذاری که زمینه توسعه فعالیت بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی را ایجاد کردند، شناسایی می‌شوند.
به گفته سعیدی، همه نهادهای مالی در لیست فعالان بین‌المللی بازار سرمایه قرار نمی‌گیرند و اجازه فعالیت بین‌المللی برای نهادهای مالی محدود است و نهادهای مجاز ملزم به رعایت برخی ملاحظات و امکانات هستند.
وی درباره متغیرهای مورد نظر در این باره گفت: راه‌اندازی شعب یا دفاتر خارج از ایران، ایجاد درگاه انگلیسی، استخدام نیرو با استانداردهای بین‌المللی و معرفی سرمایه‌گذار خارجی به سازمان از جمله مواردی است که به‌عنوان فعالیت هدفمند نهادهای مالی برای جذب و معرفی سرمایه‌گذار خارجی به رسمیت شناخته می‌شود.
سعیدی ادامه داد: بعد از شناسایی نهادهای مالی صاحب کفایت، برای آنها دوره‌های آموزشی دقیق گذاشته می‌شود تا تفاوت سرمایه‌گذاران خارجی واقعی و کابوی‌ها به همراه تجارب بازگشایی بازارهای دنیا و سوءاستفاده برخی از سرمایه‌گذاران کابوی شرح داده شود تا به این ترتیب برای فعالان این عرصه مشخص شود هر سرمایه‌گذار خارجی برای بازار سرمایهخوب و مفید نیست.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره علت درگیر کردن نهادهای مالی با موضوع سرمایه‌گذار خارجی گفت: اگر سازمان بخواهد به مقوله سرمایه‌گذار خارجی ورود کند با تعداد بسیار زیادی سرمایه‌گذار مواجه می‌شود اما از وظایف مشخص نهادهای مالی شناسایی دقیق و درست مشتری است تا اعتبار مشتری برای آنها مشخص شود.
وی با ذکر مثالی توضیح داد: در انجام معاملات اعتباری در برخی کشورها -احتمالا در آینده در کشور ما- بخشی از وثیقه به عهده کارگزار است و در نتیجه به کارگزار اجازه داده می‌شود با توجه به میزان اعتباری که مشتری دارد خرید بیشتری کند چون طی بررسی‌های انجام شده میزان ریسک مشتری‌ها را شناسایی کرده بنابراین درخصوص سرمایه‌گذار خارجی هم می‌تواند راستی‌آزمایی کند که این فرد به گروه سرمایه‌گذاران خوب یا بد تعلق می‌گیرد.
ارسال نظر