مهندس عباس گمار / مدرس مدعو دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف
بانک مرکزی کشور اخیرا اقدام به انتشار گواهی سپرده با نرخ اسمی ۳۰درصدی با هدف کنترل تورم و ایجاد ثبات قیمتی در بازارها کرده است که با تحلیل تکبعدی شاید این اقدام بانک مرکزی منطقی جلوه کند؛ اما تبعات آن با تحلیل چندبعدی چیست؟ در این یادداشت قصد داریم توجه ارکان بازار سرمایه را به برخی از اثرات این اقدام اخیر با مرور داستانی و تاریخی آخرین ورشکستگی بانکی در اقتصادهای توسعهیافته – که از منظر علّی و معلولی (نرخ بهره و ترازنامه بانکها) به اقدام اخیر مدیران محترم بانک مرکزی شباهت دارد – جلب کنیم. افزایش ناگهانی نرخ بهره و تاثیر آن بر ناترازی بانکها موضوع جدیدی در نظام بانکی نیست که تجربه نشان داده ژرفای این ناترازی میتواند شبکه بانکی را با چالش جدی مواجه کند که آخرین آن به بانک سیلیکونولی (Silicon Valley) در سال گذشته میلادی (۲۰۲۳) برمیگردد.
دنیای اقتصاد:
معاملات بورس در روزگذشته همسو با تحرکات قیمتی در بازارهای موازی، صعودی استارت خورد و شاخص سهام با رشد ۱.۵۴درصدی بعد از ۵۲روز پرنوسان در ارتفاع ۲میلیون و ۸۶هزار واحدی قرار گرفت و توانست روند متعادلتری را تجربه کند. در این روز شاهد انتقال سهامی به ارزش ۴۶۹میلیارد تومان از سبد حقوقیها به پرتفوی معاملهگران خرد بودیم. حال بعد از چندین هفته نزولی، ارزش روزانه معاملات خرد به میزان ۴۸۰۴میلیارد تومان رسید که بیشترین افزایش درصدی روزانه از سوم بهمن محسوب میشود.
دنیای اقتصاد -آرش معلمی:
بسیاری از تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند یکی از اصلیترین و مهمترین موتورهای رشد بازار، نوسانات مثبت نرخ دلار است و رشد این ارز با وقفهای کوتاه، بر بازار سهام اثر خواهد گذاشت. اصلیترین دلایل اثرگذاری نوسانات دلار بر بازار را نیز میتوان عمدتا از طریق دو کانال بررسی کرد.
یکی از مهمترین دلایل عدم اقبال به بازار سرمایه و کلاس دارایی مالی را میتوان در موضوع افزایش تنشهای منطقهای و مسائل ژئوپلیتیک موجود که منجر به تشدید سطح ریسک سیستماتیک و افزایش صرف ریسک بازار از محل ریسکهای درگیری نظامی و مختل شدن زنجیره تامین و حمل و نقل در منطقه شده است جستوجو کرد که در حال حاضر خوشبختانه از سطح این تنشها در مقایسه با ماههای گذشته تاحدودی کاسته شده و همچنین بخش بزرگی از نگرانیها از جمله مبحث کشیده شدن ایران به میان این درگیریها کمرنگ و رفع شده است. بنابراین از این جهت میتوان شرایط بهتر از قبل را برای بازار متصور بود؛ اما عوامل کلان اقتصادی در بخش داخلی همچنان بر خلاف میل بازار در حال پیشروی هستند.
شاخص کل بازار بورس تهران روز گذشته رشد ۳۱هزار و ۷۱۴ واحدی را تجربه کرد و به سطح ۲میلیون و ۸۶هزار واحدی رسید. شاخص کل هموزن با رشد ۱.۴۷درصدی به سطح ۷۲۴هزار و ۶۵۴واحدی صعود کرد. با این وجود هفته گذشته برآیند معاملات در بازار سهام، خروج نقدینگی حقیقی (فروش حقیقی به حقوقی) به ارزش یکهزار و ۴۵۳میلیارد تومانی را گوشزد کرد.
در سراسر دنیا استفاده از شیشه با توجه به قابلیت بازیافت و محیطزیستدوستی رو به افزایش است. کاربردهای فراوان شیشه در ساختمانسازی، صنایغ غذایی، تهیه لوازمخانگی، صنایع خودرو، داروسازی و بستهبندی محصولات لوکس به همراه عدمواکنشپذیری آن با مواد شیمیایی موجب گسترش استقبال از شیشه شده است. عیب بزرگ شیشه را میتوان سنگینی وزن و شکننده بودن آن دانست که موجب شده تا هزینه حمل شیشه افزایش یابد.