گروه تاریخ‌اقتصاد- نامه‌ای که می‌خوانید از طرف چارلز برجیس (افسر نظامی مقیم ایران در سال‌های 1855-1828) به هنری برجیس نوشته شده است.
نامه‌های چارلز اطلاعات بسیاری را از مناسبات سیاسی و تجاری ایران و انگلیس و اوضاع سیاسی - اجتماعی متغیر ایران در قرن نوزدهم به خواننده ارائه می‌دهد. چارلز این نامه را در نهم دسامبر ۱۸۳۰ از قسطنطنیه نوشته است.
با عجله چند خطی برای شما نوشتم و با پیکی که به محض ورود ما اینجا را ترک کرد، فرستادم. امیدوارم که سالم به دست شما برسد، زیرا می‌دانم بعد فاصله باعث نگرانی‌تان می‌شود. روز یازدهم [دسامبر] با کشتی اتریشی به سمت ترابوزان حرکت خواهیم کرد. این مسیر را به چند دلیل انتخاب کردیم. نخست آنکه ارزان‌ترین و سریع‌ترین مسیر است. دوم آنکه در حال حاضر هیچ کاروانی به سوی ارزروم حرکت نمی‌کند و یافتن قاطر دشوار است. سوم آنکه آقای برانت علاقه بسیار به برقراری ارتباط با ایران داشت و دوستان من در اینجا مایل بودند که با او ملاقات کنم و در صورت امکان در این خصوص با او به توافق برسم. ایشان احتمالا با ما به ارزروم خواهد آمد و از قبل نماینده‌ای برای خود در آنجا انتخاب کرده است. اگر کار تجارت به طور منظم ادامه یابد، آنجا محل تخلیه کالاها خواهد بود و من بسیار علاقه‌مند به ارزیابی آن مسیر هستم. چهارم آنکه طاعون در آنجا به پایان رسیده و از این بابت جای هیچ نگرانی نیست. در حقیقت اگر اوضاع را مورد ملاحظه قرار دهید، منطقا این‌گونه بیماری‌ها جای هیچ نگرانی ندارد. طی بیست سال گذشته هیچ انگلیسی، چه در ایران و چه در عثمانی به سبب ابتلا به طاعون یا وبا فوت نکرده است و البته تا جایی که می‌دانم دو نفر به این بیماری‌ها مبتلا شدند، اما بهبود یافتند. به شما اطمینان می‌دهم اگر ادوارد همراه من نبود، کمترین تردیدی در رفتن به نواحی بسیار آلوده به خود راه نمی‌دادم.
منبع: نامه‌هایی از ایران
چارلز و ادوارد برجیس
ترجمه معصومه جمشیدی و حسین اصغرنژاد