دنیای اقتصاد: بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، در اولین نشست خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در سال جدید، در شرایطی که دولت یازدهم ماه‌های پایانی خود را سپری می‌کند، در پاسخ به پرسشی درباره آینده برجام در دولت بعدی با تاکید بر اینکه ایران پیش‌قدم برای نقض برجام نخواهد بود، گفت: «برجام برآمده از یک عزم ملی است و هر دولت و هر فردی که در ایران در راس حاکمیت و دولت قرار بگیرد در نهایت برجام را ادامه خواهد داد و همان‌طور که پیش از این نیز اعلام کرده‌ایم ایران پیش‌قدم برای نقض برجام نخواهد بود، مگر اینکه طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل نکنند. در آن صورت ایران اقداماتی مناسب را انجام می‌دهد.» قاسمی در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید، آقای روحانی در روز ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری گفتند «هووهایی که می‌خواستند نوزاد برجام را بکشند نمی‌توانند سرپرست آن باشند» اگر امکان دارد شما این هووها را معرفی کنید که چه کسانی هستند،‌ از طرف دیگر براساس صحبت‌های اعضای دولت طرف مقابل یعنی آمریکایی‌ها بوده‌اند که با عدم اجرای تعهدات خود می‌خواستند نوزاد برجام را بکشند. مگر آنها قصد کاندیداتوری در انتخابات ایران را دارند که آقای رئیس‌جمهور اعلام کرده آنها نمی‌توانند سرپرست برجام باشند، گفت: «این سوالی است که شما باید از سخنگوی دولت بپرسید،‌ از جمله آن قسمتی که مربوط به اظهارات رئیس‌جمهور است. بخشی از آن نیز مربوط به مسائل داخلی است که من به آن ورود نمی‌کنم.»

در ادامه نشست خبری روز گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه که به مدت یک ساعت به طول انجامید او با بیان اینکه بحث برجام موضوعی مشخص است به بیانیه اخیر گروه ۷ اشاره کرد و افزود: «در این بیانیه تاکید شده که باید تمام طرف‌ها به تعهدات خود عمل کنند و از دیگر سو برجام یک تفاهم بین‌المللی و چندجانبه است و یک کشور نمی‌تواند آن را زیر پا بگذارد.» در عین حال خبرنگاری از سخنگوی وزارت خارجه در مورد تبلیغات منفی برخی از رسانه‌های غربی در ارتباط با انتخابات پیش‌رو پرسید که قاسمی در پاسخ گفت: «مردم ایران نشان داده‌اند که در مقاطع تاریخی و لحظات حساس به آنچه به نفع کشور می‌دانسته‌اند، عمل کرده‌ و منافع ملی ایران را دنبال کرده‌اند.» قاسمی تاکید کرد: «فضاسازی رسانه‌های بیگانه تاثیری در عزم و اراده مردم ایران ندارد.» یکی دیگر از مباحثی که در این نشست به آن پرداخته شد، تاثیر انتخابات ریاست‌جمهوری بر برنامه‌های کاری و دیپلماتیک وزیر امور خارجه و وزارت خارجه بود که قاسمی در این باره توضیح داد: «طبیعی است که وزارت خارجه برنامه‌های از پیش تعیین شده خود را تا انتهای دولت یازدهم ادامه می‌دهد و هیچ‌گونه تغییری در برنامه‌های وزارت خارجه به‌دلیل موضوع انتخابات به‌وجود نخواهد آمد. آقای ظریف نیز برنامه‌ها،‌ دیدارها و رایزنی‌های معمول خود را خواهند داشت و همان‌طور که گفتم هیچ‌گونه تغییری در برنامه‌های وزارت خارجه و شخص وزیر به‌خاطر این موضوع به‌وجود نخواهد آمد.»

حل بحران سوریه

قاسمی در ادامه با اشاره به حادثه خان‌شیخون در سوریه و مشکوک عنوان کردن آن، تاکید کرد: «در پی این حادثه مشکوک و غیر مترقبه شاهد اقدام یکجانبه آمریکایی‌ها علیه سوریه بودیم. اقدامی که مغایر با موازین بین‌المللی است. با توجه به این امر نیاز بود که درخصوص آخرین تحولات سوریه بین بازیگران و نقش‌آفرینان در ارتباط با سوریه،‌ نشست‌ها و گفت‌وگوهایی انجام شود.» سخنگوی وزارت خارجه به دیپلماسی فعال وزیر امور خارجه و تماس‌های تلفنی ظریف با همتایان خود از کشورهای مختلف در ارتباط با موضوع سوریه اشاره کرد و گفت: «بعد از گفت‌وگو با آقای لاوروف و ولید معلم و مجموع اقداماتی که صورت گرفت تلاش شد نشستی بین سه کشور برگزار شود و آنچه رخ داده مرور شود.» این دیپلمات ارشد ایران با بیان اینکه در حاشیه برگزاری این اجلاس سه‌جانبه، نشست‌های دو جانبه‌ای نیز بین وزیران خارجه کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس انجام شد، افزود: «همگی تاکید بر آن داشتند که یک کمیته حقیقت‌یاب بی‌طرف باید حادثه خان شیخون را مورد بررسی قرار دهد و از جامعه جهانی نیز خواستند که در این ارتباط کمک کنند.»

از نظر ما حادثه خان شیخون مشکوک است

در این نشست خبرنگاری خطاب به سخنگوی وزارت خارجه گفت که ایران در محکومیت حمله شیمیایی صورت گرفته به خان شیخون سوریه اعلام کرد که ما یکی از قربانیان این‌گونه حملات هستیم و به ادعای برخی از رسانه‌های خارجی، ایران در موضع‌گیری خود به صورت جدی اعلام نکرد که دولت سوریه این اقدام را انجام نداده است و آن‌ها مدعی شدند که ایران خود نیز در این زمینه دچار شک است که آیا این حمله را دولت سوریه انجام داده است یا نه، گفت: «ما سخنگوی هیچ دولتی نیستیم. ما روابط خوبی با سوریه داریم و هنگامی که این حادثه رخ داد مواضع خود را شفاف اعلام کردیم و این حادثه را محکوم کردیم.»

وی با بیان اینکه ایران از همان ابتدا درباره این حادثه بر اهمیت تشکیل کمیته حقیقت‌یاب تاکید کرد و در همین چارچوب رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی را با همسایگان و دیگر کشورها انجام داد، افزود: «از نظر ما این حادثه مشکوک است. از دیگر سو از سالیان پیش دولت سوریه و کشور سوریه از سوی سازمان ملل از داشتن و دارا بودن سلاح‌های شیمیایی منع شده است و در واقع خلع سلاح شده است. این موضوع آن‌قدر روشن بود که شاید نیازی به بیان آن به این صراحت نداشت. دولت سوریه خلع سلاح شده است،‌ اما گروه‌های تروریستی در این منطقه از سوی برخی از کشورها به این منابع دسترسی داشته‌اند و طبق برخی از اخبار سلاح‌های خاصی را از طرق مختلف وارد سوریه کرده‌اند.» سخنگوی وزارت خارجه افزود: «ما به جای اینکه یک طرفه موضع‌گیری کنیم تاکید کردیم که باید کمیته حقیقت‌یاب تشکیل شود، گرچه برای ما روشن بود که سوریه خلع سلاح شده و اگر چیزی وجود داشته باشد باید در منابع و نزد دیگران جست‌وجو کرد.»

تاثیر رفراندوم ترکیه بر مسائل منطقه

همچنین با توجه به برگزاری رفراندوم تغییر قانون اساسی در ترکیه که دو روز پیش صورت گرفت، یکی از سوالاتی که در این نشست مطرح شد تاثیر این رفراندوم بر مسائل منطقه بود که سخنگوی دستگاه دیپلماسی در این خصوص گفت: «بحث برگزاری رفراندوم در ترکیه یک بحث داخلی است. ترکیه کشور همسایه ما است و آنچه در این کشور اتفاق افتاده و خواهد افتاد به مردم ترکیه مربوط می‌شود و هر آنچه را که اکثریت مردم ترکیه بپذیرند و به آن رای بدهند مورد احترام ما خواهد بود. اما اینکه این رفراندوم و نتیجه آن در صورت تایید چه تاثیری می‌تواند در کل منطقه داشته باشد، باید صبر کرد. ما امیدواریم که این رفراندوم بتواند به صلح، ثبات، امنیت و ایجاد اجماع در داخل ترکیه کمک کند و با اجماعی که در این کشور ایجاد می‌شود، این کشور را به سمت یک کشور با ثبات سوق دهد.»

دولت آمریکا باید تاوان بدهد

قاسمی در ارتباط با دیدار اخیر یکی از مقامات کنگره آمریکا با سرکرده منافقین و تماس‌هایی که در این ارتباط بین آنها ایجاد شده است، گفت: «این تماس‌ها جدید نیست و برخی از مقامات آمریکایی نشان داده‌اند که نتوانسته‌اند از تاریخ، زمان و گذشته عبرت بگیرند. در عین حال، این کار خطایی بود و دولت آمریکا مانند دیگر خطاهایش در گذشته مجبور است تاوان آن را پس بدهد.»

اختلاف ایران و انگلیس

در ادامه این نشست، این مقام وزارت خارجه در پاسخ به این سوال که اختلاف ایران و انگلیس در ارتباط با خرید ۹۵۰ تن کیک زرد از قزاقستان به چه دلیل است، گفت: «اختلاف خاصی وجود ندارد و به نظر می‌رسد اراده سیاسی انگلیس در راستای ممانعت از صدور محموله به ایران است. در حالی که آنها باید متوجه شوند برخلاف برجام عمل می‌کنند و باید به تعهدات خود بازگردند. در این مورد انگلیس بدعهدی و بداخلاقی داشته است. امیدواریم انگلیس به تعهدات خود در برجام پایبند باشد.»

اتاق مشترک نظامی ایران،‌ روسیه و سوریه

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه گفته شده، قرار است اتاق مشترک نظامی ایران،‌ روسیه و سوریه تشکیل شود و همکاری‌های سه کشور در این بعد افزایش پیدا کند، اظهار کرد: «بحث همکاری‌های ایران،‌ روسیه و سوریه موضوع جدیدی نیست و از مدت‌ها پیش همکاری‌های گسترده، تماس‌ها و رایزنی‌های مکرر و منظمی در مقاطعی که مورد نیاز بوده بین سه کشور در جریان بوده است. در حوزه نظامی نیز این نشست‌ها و رایزنی‌ها مسبوق به سابقه است و موضوع جدیدی از نظر ما نیست. ما این‌گونه رایزنی‌ها و گفت‌وگوها را داشته و خواهیم داشت و براساس ضرورت، نیازها و شرایط سوریه این همکاری‌ها می‌تواند در سطوح و مقاطع مختلف تشدید شود یا کاهش پیدا کند.»

جنبه تبلیغاتی حضور ظریف

خبرنگاری با اشاره به همراهی روحانی از سوی ظریف در مراسم افتتاحیه چند فاز پارس جنوبی و برداشت به‌وجود آمده مبنی بر اینکه این اقدام جنبه تبلیغاتی داشته است، با رد چنین موضوعی گفت: «این موضوع بستگی به نگاه شما دارد. به هر سازندگی، تولید و اقدامی که در هر کجای دنیا انجام می‌شود براساس این نگاه می‌توان از آن برداشت تبلیغاتی کرد. واقعیت این است که روز گذشته اقدام مثبت و بزرگی در کشور رخ داد و یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های کشور افتتاح شد و ما امیدواریم این پروژه آثار پربرکتی برای مردم منطقه و کل مردم ایران داشته باشد.»

بازگشت پول‌های ایران در عمان

در این نشست، قاسمی در ادامه درباره گفت‌وگوهای بین ایران و عمان در ارتباط با پول‌های بلوکه شده ایران در این کشور و روند این گفت‌وگوها نیز گفت: «این یک بحث فنی بود. در ارتباط با بازگشت این پول‌ها و انتقال آن برخی مشکلات فنی وجود داشت که در ماه‌های گذشته بین هیات‌های دو کشور مذاکراتی صورت گرفت و در پی این مذاکرات راه‌حل‌هایی حاصل شد.»او ادامه داد: «فکر می‌کنم این یک مساله‌ تمام شده است و در چارچوب تفاهم بین مقامات دو کشور و تیم‌های فنی و بانکی چارچوب بازگشت این پول‌ها و چگونگی آن مشخص شده و تصور نمی‌کنم ابهامی وجود داشته باشد.»