موافقان و مخالفان تفکیک چه می‌گویند؟

اگرچه نظر مجلس در خصوص این طرح هنوز مشخص نیست، اما روز گذشته احمد وحیدی، وزیر کشور در گفت‌وگویی اعلام کرد که استان سیستان و بلوچستان، استان بزرگی است و شاید اداره استان به این بزرگی به تقسیمات بیشتری نیاز داشته باشد.او همچنین درباره طرح تفکیک استان سیستان و بلوچستان به ۴ استان، اظهار کرد: موضوع قدیمی است و در دوران مختلف هم مطالبه شده است و الان در وزارت کشور در حال بررسی است و طرحی هم در مجلس است که اگر مجلس آن را تصویب کند، براساس آن عمل می‌کنیم. طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان به چهار استان، چهارشنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۹ در جلسه علنی مجلس یازدهم اعلام وصول شد و بر اساس این طرح قرار است این استان به چهار استان تقسیم شود. اگرچه از ۸ نماینده استان سیستان و بلوچستان، اکثر نمایندگان مخالف‌اند، اما دو نماینده یعنی حبیت‌الله دهمرده، نماینده زابل و زهک و حسینعلی شهریاری، نماینده زاهدان از جمله طراحان طرح تفکیک این استان هستند.

به جای تقسیم، به فرماندارها اختیارات بودجه‌ای بدهید

ملک فاضلی، نماینده سراوان و مهرستان در مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با انتقاد از تقسیم استان سیستان و بلوچستان، گفت: در ژاپن ۴ استان را تبدیل به یک استان می‌کردند و علتش این بود که جاده، ریل قطار و پرواز باعث نزدیکی فاصله‌ها می‌شود. اگر می‌خواهیم دولت را سبک و چابک کنیم منطق بر این است که سه استان یا چهار استان را یکی کنیم تا دولت کوچک شود. به‌جای تقسیم استان سیستان و بلوچستان بیایید به فرماندارها اختیارات بودجه‌ای بدهید و سیاست عدم تمرکز را دنبال کنید و مرکز استان وظیفه نظارت و سیاست‌گذاری را داشته باشد نه آنکه در جزئیات بودجه‌ای هم دخالت کند و بودجه شهرستان‌ها بدون توجه نیازمندی‌ها و شاخص‌های توسعه تخصیص داده شود.

او تاکید کرد: تقسیم استان سیستان و بلوچستان مشکل را حل نمی‌کند. علاوه بر این اگر تقسیم استان مطرح است ۸۰ درصد جمعیت استان بلوچستانی هستند. طرح اولیه‌ای که ۶ سال پیش مطرح بود، به گونه‌ای بود که احترامی به منطقه بلوچستان گذاشته نشده بود. این طرح خیرخواهانه نبود.این نماینده مجلس به نظر نمایندگان مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان اشاره و خاطرنشان کرد: مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان مخالف است. علاوه بر این مردم بلوچستان با تقسیم استان سیستان و بلوچستان مخالف هستند. باید به دنبال توسعه و عمران و آبادانی بود و این موضوع نیازمند نگاه مثبت دولت است نه تقسیم.

وقتی بحث تقسیم مطرح شد قبلا در استان سیستان و بلوچستان ۶ شهرستان داشتیم که شامل زابل، زاهدان، خاش، سراوان، ایرانشهر و چابهار اما در حال حاضر ۲۶ شهرستان داریم که متاسفانه خیلی از شهرستان‌ها که ۵ تا ۱۰ سال از تقسیم آنها می‌گذرد هنوز سیستم اداری اولیه‌شان کامل نیست. در این شرایط می‌خواهند به تعداد استان‌ها اضافه کنند! زمانی‌که نتوانستند گام اول را بردارند چطور گام دوم را بر می‌دارند؟! به‌جای ایجاد ساختارهای اداری به سمت ساختارهایی که نیاز مردم است برویم از جمله آب، بیمارستان، دانشگاه، جاده، مدارس و‌...

فاضلی تصریح کرد: آقایان ابتدا بودجه بدهند و راه را بسازند و آب و برق ببرند و خانه بهداشت راه بیندازند و سلامت و آموزش را توسعه دهند و سپس به دنبال مسائل دیگر باشند. با تقسیم استان سیستان و بلوچستان هر کدام از استاندارها ۱۵ تا ۳۰ مدیرکل نیاز دارند که هزینه‌بر و زمان‌بر است؛ بنابراین منطقی است که این بودجه صرف نیازهای اولیه این استان شود. برخی از مناطق استان سیستان و بلوچستان هنوز جاده، آب و بیمارستان ندارد و بهداشتش دچار مشکل است. او به دلایل مخالفتش با تقسیم استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: اگر می‌خواهند به استان سیستان و بلوچستان رسیدگی کنند، بودجه بیشتری به این استان بدهند و تعداد نمایندگان استان را زیاد کنند. توسعه نیاز به نگاه مثبت کشور و بودجه بیشتر دارد و تقسیم استان راه چاره نیست، بلکه راه چاره نگاه مثبت است. باید به تناسب نیاز استان، پایین بودن شاخص‌ها و وسعت استان بودجه تخصیص دهیم و به شاخص جمعیت توجه نکنیم.

استدلال‌های طراح تقسیم استان چیست؟

همچنین حبیب‌الله دهمرده، نماینده زابل و از طراحان طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان، به دلایل موافقتش با تقسیم استان اشاره کرد و گفت: وسعت استان سیستان و بلوچستان بسیار زیاد است. این استان ۱۱ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده است و مساحتش به تنهایی از مساحت ۱۰ استان کشور بیشتر است. خط مرزی سیستان و بلوچستان با سه کشور افغانستان، پاکستان و عمان ۱۶۰۰ کیلومتر است. فاصله زابل و چابهار بیش از ۹۰۰ کیلومتر است و این فاصله‌ منطقی نیست. او تصریح کرد: اداره استان سیستان و بلوچستان با روش‌های معمول غیرممکن است و روز‌به‌روز اوضاع بدتر می‌شود. از تفکیک استان‌هایی مانند خراسان کشور چه ضرری کرده است؟

همه سود بردند. در زمانی که استاندار بودم نیز در وزارت کشور تاکید کردم که تفکیک یک ضرورت است که خیلی هم برای آن دیر شده است. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: دو سال پیش کمیسیون شوراها به تفکیک استان سیستان و بلوچستان رای دادند. از سوی دیگر نیروهای مسلح، نظام، دولت و وزارت کشور با این طرح موافق هستند و نمی‌بینم کسی از مسوولان نظام با این طرح مخالف باشند.دهمرده با اشاره به مخالفت سایر نمایندگان استان سیستان و بلوچستان با تقسیم این استان، اظهار کرد: اولا تمام نمایندگان استان با این طرح مخالف نیستند. هر طرح و برنامه‌ای داشته باشید تعدادی موافق و تعدادی مخالف هستند. مگر قرار است هر چه نماینده بفرماید ملاک باشد؟ تقسیم استان یک بحث کلی کشوری حکومتی و نظام است.

چه کسی گفته ۴ تا آدم برای کل مملکت تصمیم بگیرند؟ مگر تقسیم خراسان مخالف و موافق نداشت؟ اگر تاریخ را نگاه کنید حکومت و مردم ضرر نکردند و به همین دلیل این استان‌ها به شرایط قبل برنگشتند. این نماینده مجلس تاکید کرد: با تقسیم استان سیستان و بلوچستان شرایط عالی می‌شود و اگر این‌طور نبود این طرح را دنبال نمی‌کردیم. طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان یک بحث علمی و کارشناسی و جدا از مسائل قومی، مذهبی و دینی است. دهمرده در خصوص اینکه آیا طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان در مجلس یازدهم به نتیجه می‌رسد، گفت: بله، چرا به نتیجه نرسد؟ اگر مجلس رای بدهد چرا به نتیجه نرسد؟ بررسی این طرح نیم ساعت کار دارد و یک ماده واحده است. نظر مجلس هم نسبت به این طرح مثبت است.