دنیای اقتصاد- به دنبال انتقادات صریح ناطق نوری از طرح بنگاه‌های زودبازده، سید محمد جهرمی که مهم‌ترین مدافع این طرح در دولت نهم است، با ارسال نامه‌ای خطاب به ناطق نوری از وی خواست با توجه به اینکه برخی از رسانه‌ها مخالفت او با این طرح را از منظر کار کارشناسی و بازرسی انجام شده توسط دفتر بازرسی مقام معظم رهبری منعکس می‌کنند، در صورت انجام چنین ارزیابی به منظور اصلاح امور و برطرف کردن ضعف‌ها به وزارت کار منعکس شود.

جهرمی در این نامه به ناطق نوری یادآور شد که مقایسه طرح بنگاه‌های زودبازده با طرح دولت‌های گذشته در پرداخت سه یا پنج میلیون تومان به بیکاران از لحاظ شکلی و محتوایی اشتباه است.
ناطق نوری طی سخنانی در همایش هفته‌پیش بانکداری اسلامی اظهار نظر کرد که طرح بنگاه‌های زودبازده راه درستی برای ایجاد اشتغال نیست و دیروز نیز در یک مصاحبه تکمیلی تاکید کرد که این طرح اساسا حتی اگر انحراف هم نداشته باشد جواب نمی‌دهد و ایجاد اشتغال نمی‌کند.

پاسخ جهرمی به ناطق نوری:
تسهیلات بنگاه‌‏های زودبازده تکلیفی نیست
طرح بنگاه‌های زودبازده مختص بنگاه‌های کوچک نیست
دنیای اقتصاد - کمتر از یک هفته پس از سخنان علی‌اکبر ناطق نوری، رییس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری در همایش بانکداری اسلامی و یک روز پس از...
انتشار گفت‌وگوی وی با ایلنا که در آن انتقادات تندی را نسبت به طرح بنگاه‌های زودبازده بیان کرده بود، محمد جهرمی، وزیر کار و امور اجتماعی و مهم‌ترین حامی این طرح، طی نامه‌‏ای سرگشاده به این اظهارات پاسخ داد.
ناطق نوری هفته گذشته در جریان نوزدهمین همایش بانکداری اسلامی، با انتقاد از پرداخت وام‌های بانکی برای بنگاه‌های زودبازده، گفته بود: «اشتغال با پول دادن به جامعه حاصل نمی‌شود چنانچه در دولت قبلی هم با وجود پرداخت 900‌میلیارد تومان، تغییر چندانی در میزان اشتغال حاصل نشد. کارآمدترین بنگاه‌ها لزوما کوچک‌ترین و زودبازده‌ترین آنها نیست و تشخیص اینکه کدام بنگاه‌ها کارآمدترین هستند با بانک مرکزی است.» وی دو روز پیش نیز در گفت‌وگو با ایلنا تاکید کرده بود: «بنگاه‌های زودبازده حتی اگر انحراف هم نداشته باشند، برای اقتصاد ایران جواب نمی دهند و مفید نیستند.» همین انتقادات کافی بود تا وزیر کار دولت نهم در مقام پاسخ برآید و با ارسال نامه‌ای سرگشاده به خبرگزاری‌ها به اظهارات رییس اسبق مجلس شورای اسلامی پاسخ دهد.
وی در این نامه خطاب به ناطق نوری نوشت: «همانطور که مستحضرید سخنرانی شما در همایش بانکداری اسلامی‌در رسانه‌‏های گوناگون بازتاب گسترده‌‏ای پیدا کرده است. برخی از رسانه‌‏ها مخالفت حضرتعالی با بنگاه‌های زودبازده را از منظر کار کارشناسی و بازرسی انجام شده توسط دفتر بازرسی مقام معظم رهبری منعکس می‌‏نمایند.»
جهرمی ادامه داد: «خواهشمند است دستور فرمایید در صورت انجام چنین ارزیابی از طرح بنگاه‌‏های اقتصادی زودبازده به منظور اصلاح امور و برطرف کردن ضعف‌‏ها به وزارت کار و امور اجتماعی منعکس کنند و در صورت عدم انجام بازرسی علمی‌و میدانی به پیوست، گزارش اولیه و میدانی مشاورین بانک مرکزی که با 180 نفر کارشناس در قالب 60 گروه کاری به 314 شهرستان عزیمت کرده‌‏اند و با 490 هزار کیلومتر پیمایش عملیاتی برای مشاهده و راستی‌آزمایی تسهیلات بنگاه‌های اقتصادی انجام گرفته است را جهت اطلاع ارسال می‌‌شود.»
وی افزود: «هر چند در این گزارش از لحاظ تعداد واحدهای دارای انحراف با گزارش کارشناسان وزارت کار و امور اجتماعی که مشاورین فوق و نمایندگان بانک مرکزی را همراهی می‌کردند مغایرت دارد، اما همانگونه که در گزارش منعکس است از کل تسهیلات پرداخت شده طی سه سال گذشته جمعا ۱/۴درصد انحراف وجود دارد و از کل تعداد واحدها فقط ۳/۱درصد به دلایل مختلف تعطیل دائم شده‌‏اند که نشان از موفقیت طرح حتی در مقایسه با کشورهای گوناگون دارد.»
جهرمی اضافه کرد: «جهت مزید اطلاع این طرح فقط مختص بنگاه‌‏های کوچک نبوده است بلکه به واحدهای بزرگی که از لحاظ سرمایه در گردش و مواد اولیه دچار مشکل شده و در صورت عدم تامین منجر به تعطیلی و بیکاری کارگران می‌‏شدند شامل شد و یا واحدهای بزرگ و متوسط که با پیشرفت فیزیکی بیش از 80درصد روبه‌رو بوده و با تامین باقیمانده سهم تسهیلات سریع‌‏تر به بهره‌برداری می‌‏رسند همانند کارخانجات سیمان که با تاخیر بیش از حد در بهره‌‏برداری روبه‌رو بوده‌‏اند تسهیلات بنگاه‌‏های زودبازده دریافت و باعث رونق تولید و اشتغال شده است و همچنین توسعه واحدهای موجود (کوچک، متوسط و بزرگ) که با وجود مدیریت خوب و کارگران فعال محصولی مناسب و با رقابت در بازار تولید می‌‏کنند، پرداخت تسهیلات شده است. به‌طور کلی از سهم کل تسهیلات پرداخت شده توسط بانک‌ها که کمتر از ده درصد تسهیلات پرداختی سالانه آنان است، 51‌درصد به طرح‌‏های صنایع و معادن، 20‌درصد به کشاورزی و بقیه به گردشگری، ساختمان و خدمات پرداخت شده است که عملا در کاهش اشتغال طی سه ساله گذشته بر اساس آمار مرکز آمار و بانک مرکزی مؤثر بوده است.»
وی خطاب به ناطق نوری ادامه داد:«مقایسه این برنامه با طرح دولت‌‏های گذشته در پرداخت مبلغ سه یا پنج‌میلیون تومان به هر فرد بیکار از لحاظ شکلی و محتوایی اشتباه است؛ برای اینکه این تسهیلات به کارآفرینان و بر اساس طرح مشخص با توجیه فنی و اقتصادی و دارای اهلیت اجرای متقاضی و یا متقاضیان قابل پرداخت است و به‌صورت تکلیفی برای بانک‌ها نیست بلکه بانک‌‏ها مختارند طرح بدون توجیه فنی و اقتصادی را نپذیرند که رد ۱۴‌درصد از کل طرح‌های ارائه شده به بانک‌‏ها گواه این مدعا است.»
وزیر کار و امور اجتماعی افزود: «حتما تصدیق می‌‏فرمایید مولفه کاهش بیکاری به متغیرهای گوناگون اقتصادی، اجتماعی، آموزشی، فرهنگی و... به‌ویژه هماهنگی دستگاه‌‏های گوناگون برمی‌‏گردد و اگر طرح و برنامه‌‏ای توانسته باشد بیشترین هماهنگی بین دستگاه‌‏های اجرایی را به‌وجود آورد، حتما راه پر زحمت و دشواری را طی کرده است.»وی با بیان این که «در دو دهه اخیر این نوع برنامه‌‏ها در بسیاری از کشورهای پیشرفته یا در حال توسعه به‌عنوان حلال مشکلات اشتغال و همچنین انعطاف‌پذیری، رقابت‌پذیری، کارآفرینی و ارزش افزوده بنگاه‌‏های در حال اجرا است» ادامه داد: «گزارش کامل بانک مرکزی هر چند با تاخیر مجبور به انتشار هستند (مستندات ثبت است) اما خوشبختانه مرکز پژوهش‌‏های مجلس شورای اسلامی ‌هم در حال بررسی علمی‌ بنگاه‌‏های زودبازده است و در آینده نزدیک نتایج بررسی خود را اعلام می‌‏کند و همچنین طی مذاکره با بازرسی کل کشور، علاقه‌‏مندی آنان را برای بررسی مشترک جلب نموده‌‏ایم که انشاءا... در آینده نزدیک این بررسی هم شروع شود.»جهرمی در پایان این نامه با اعلام این که «وزارت کار و امور اجتماعی به منظور بررسی اثربخشی این طرح در اشتغال، جلوگیری از مهاجرت بی‌‏رویه، توزیع مناسب‌‏تر امکانات به مناطق محروم و همچنین ارزش افزوده واحدهای اقتصادی، آمادگی هر نوع همکاری با مراکز نظارتی رسمی‌، غیررسمی ‌و دفتر بازرسی مقام معظم رهبری را دارد» ابراز امیدواری کرد: «با حمایت از این نوع طرح‌‏ها و کمک به رفع نواقص آن، معضل بیکاری جوانان به‌ویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با کمک همه دستگاه‌ها و مردم حل شود.»
واکنش حامیان دولت به سخنان ناطق
این اما در حالی است که انعکاس انتقادات ناطق نوری از طرح بنگاه‌های زودبازده دولت و روند اجرای اصل 44 در میان بدنه حامیان دولت هم واکنش‌های تندی درپی داشت. از آن جمله پایگاه خبری رجانیوز بود که انعکاس سخنان رییس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری در رسانه‌ها را پیوند استراتژیک نگاه سرمایه داری چپ سیاسی و بورژوازی راست سنتی خوانده بود.
رجانیوز نوشته بود که پیوند نگاه سرمایه داری و بورژوازی راست سنتی علیه برنامه‌های دولت احمدی نژاد در حالی در مسیر هم‌افزایی است که کمتر از ۱۰ ماه تا انتخابات ریاست جمهوری دهم زمان باقی مانده است.
از سوی دیگر این پایگاه خبری روز گذشته هم در گفت‌و‌گو با یک استاد دانشگاه سعی کرد در مقام دفاع از طرح بنگاه‌های زودبازده برآید که به نقل از رییس گروه اقتصاد دانشگاه شیراز نوشت: یکی از راه‌های هدایت منابع بانکی به سمت واحدهای تولیدی و ایجاد اشتغال طرح بنگاه‌های زودبازده است. به گزارش رجانیوز این استاد دانشگاه با بیان اینکه به صورت کلی نمی‌توان گفت که این روش اشتباه است، گفت: در برخی موارد این روش کاملا پاسخگو است و در برخی موارد در کنار آن نیاز است که از اهرم‌ها و ابزارهای دیگری هم برای ایجاد اشتغال استفاده شود.