مردی که دیر آمد
محبوبه نوری
«هیچ کس نمی‌توانست بگوید که موندو از کجا آمده است. روزی بدون آنکه کسی او را ببیند، به طور اتفاقی وارد شهر ما شده بود و سپس همه به حضور او عادت کرده بودند.»

حال سال‌های سال است که جماعت کتابخوان و دوستدار ادبیات هم عادت کرده‌اند که حتما یک نویسنده،‌ شاعر جایزه‌ای را برنده شود و بعد از آن کتاب‌هایش وارد بازار شوند و در اختیار علاقه‌مندان قرار بگیرند.
اصلا فرقی هم نمی‌کند که چه کسی باشد از مارکز بگیرید تا ساراماگو و دوریس لسینگ که سال گذشته نوبل ادبیات را برده بود. حالا نوبت نویسنده‌ای فرانسوی است که کتاب‌هایش بعد از برنده شدن وارد بازار شوند.
شاید بسیاری از نویسندگان دیگر هستند که بنا به دلیلی من‌جمله ذوق شخصی مترجم و غیره بدون آنکه برنده باشند مورد اقبال قرار می‌گیرند، ولی از قضا روزگار فعلا چند سالی می‌شود که با برندگان نوبل ادبیات بعد از انتخاب شدن آشنا می‌شویم.
این روزها یکی از پرفروش‌های بازار «موندو» است. موندو را می‌توان اولین کتاب ترجمه‌شده از نویسنده فرانسوی برنده نوبل سال 2008 دانست.
در شناسنامه کتاب سال ۱۳۸۵ درج شده است، ولی این قدمت باعث نشده بود که موندو با استقبال روبه‌رو شود تا آنکه نویسنده‌اش را آکادمی علوم سوئد انتخاب کرد.
موندو را انتشارات مروارید با ترجمه دکتر المیرا دادور و با قیمت 1300 منتشر کرده است. مترجم در معرفی کتاب این گونه می‌نویسد: «داستان کوتاه موندو رساله‌ای است فلسفی - شاعرانه که خواننده را وا می‌دارد از ورای شخصیت موندو، کودکی که این جا و آنجا پرسه می‌زند، پیام نور و زیبایی را دریافت کند... موندو حکایت از یک حضور است، حضور کودکی ناشناس در شهری امروزی که توقع دارد، جامعه پذیرای او باشد. دنیایی به ظاهر متمدن که با رهایی و آزادی - و نه ولنگاری - کاملا بیگانه است. در چنین دنیایی است که واقعیت مدرنیته و رویایی یک زندگی ساده با یکدیگر ناهمگون می‌شود.»
از سوی دیگر بازار کتاب ایران در هفته گذشته جز یکی دو مورد چندان میهمان تازه‌ای نداشت. شاید بتوان به«دره پنهان» مهدی قراچه‌داغی اشاره کرد، اما هنوز برای مخاطبان جا نیافتاده است. در همین حال مجموعه داستان «سفر یک نفره» مرجان بصیری بعد از «مرگ بازی» پدرام رضایی‌زاده از استقبال نسبتا خوبی برخوردار شد. در بازار کتاب داستان‌های ایران این روزها بسیاری از علاقه‌مندان میهمان «خاله‌بازی» بلقیس سلیمانی هستند. یکی دیگر از کتاب‌های پراقبال «مادموازل‌کنی» میترا الیاتی بود که پس مدت‌ها از دوباره تجدید چاپ شده است.
احمدپوری مترجم قدیمی نیز این روزها با اولین رمانش «دوقدم این ور خط» میهمان دوستداران ادبیات داستانی است.
بازار کتاب‌های خارجی، اما رنگ دیگری دارند. در آنجا می‌توان آثار گوناگونی را دید. از ترجمه جدید عصیان کامو تا آخرین اثر سلینجر از کامیلو نوسرسلاتا یاستین گودر.
در حال حاضر لقب پرفروش‌ترین کتاب داستان خارجی متعلق به عصیان کامو است. این کتاب را مهستی بحرینی ترجمه کرده است. البته سال‌ها پیش اثرکامو با نام انسان یاغی منتشر شده بود، اما بحرینی با ترجمه مجدد این اثر، بازهم به نوعی کاموخوانی‌ راه انداخته است.
یاستین گرودر نیز یکی از خوانندگان خوشه اقبال است که این روزها بامایا و شاه مات میهمان ویترین کتاب‌فروشی‌ها است. مایا را مهرداد بازیاری و شاه مات را مهوش خرمی‌پور ترجمه کرده‌اند. از دیگر پرفروش‌‌های بازار می‌توان به معرکه (سلین- سمیه نوروزی)، ناشناخته ماندن (پاتریک مدیانو- ناهید فروغان)، نقشه‌هایت را بسوزان (مجموعه داستان با ترجمه مژده دقیقی) پرنده برفی (مجموعه داستان با مترجمی محمد حسن سجودی است که ۵ داستان از نجیب محفوط و داستان‌هایی از پاز، آمادو، وایلد، بابل و کمال گنجانده شده است). زنگبار یا دلیل آخر(نوشته آلفرد آندرش و ترجمه سروش حبیبی)، پس باد همه چیز را نخواهد برد (ریچارد براتیکن)، خانواده پاسکال دوآرته کامیلو نوسه سلا- فرهاد غبرایی و بالا بلندتر از هر بلند بالایی (سلینجر- شیرین تعاونی)

درباره نویسنده
ژان ماری گوستاو لوکلزیو 13 آوریل 1940 در شهر نیس، کنار دریای مدیترانه به دنیا آمد و از سن هشت سالگی قلم به دست گرفت و شعر، حکایت، مقاله، داستان کوتاه و رمان نوشت. لوکلزیو با نگارش نخستین‌ رمان خود به نام دادرسی، جایزه ادبی رنودو را کسب کرد و در سال 1380 موفق به دریافت جایزه بزرگ ادبی فرهنگستان فرانسه به نام جایزه ادبی پل موران شد. از آن تاریخ لوکلزیو بزرگ‌ترین نویسنده زنده فرانسه به شمار می‌آید.