چرا قبوض گاز سرسام‌آور است؟

سایت الف وابسته به احمد توکلی نماینده تهران و رییس مرکز پژوهش‌های مجلس درباره علت صدور قبض‌های گاز با ارقام بالا نوشت‌: پس از اجرای مرحله اول طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، به مرور قبض‌های جدید آب، برق و گاز با احتساب قیمت‌های جدید برای مشترکین ارسال شده‌اند. در این میان قبوض جدید گاز باعث تعجب عده زیادی از مشترکین شده‌اند. این امر به خصوص برای مصرف کنندگان چند گانه‌ای که از یک کنتور مشترک استفاده کرده‌اند، بیشتر رخ می‌نماید؛ به گونه‌ای که نرخ‌های بعضی از این قبوض هر شنونده‌ای را دچار حیرت می‌کند. اما سوال اینجاست که این مشکل واقعا از کجا ناشی می‌شود و ریشه در چه چیزی دارد؟

برای پاسخ به این سوال ابتدا میزان مصرف و صورتحساب دو مشتری را که هر دو در یک منطقه جغرافیایی از لحاظ تقسیم بندی شرکت ملی گاز قرار دارند به عنوان مبنا طرح می‌کنیم.

قبض اول مربوط است به یک منزل مسکونی ویلایی ساز که محل سکونت یک خانوار است و قبض دوم هم مربوط است به یک منزل مسکونی ویلایی ساز دو طبقه که محل سکونت دو خانواده است.

میزان مصرف مبلغ پرداختی

۱- ۶۰۰ متر مکعب ۲۸۳/۰۰۰ ریال

۲- ۱۷۰۰ متر مکعب ۳/۲۰۰/۰۰۰ ریال

اما برای پاسخ به این «مشکل کجاست» به چند نکته می‌توان اشاره کرد: اول آنکه برخلاف وعده‌های مسوولان شرکت ملی گاز قبل از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها مبنی بر آمادگی تفکیک نمودن کنتورهای مشترک، این کار به‌رغم درخواست تعداد زیادی از مشترکین اتفاق نیفتاده است و به همین دلیل امکان صادر کردن قبوض به صورت عادلانه از بین رفته است.

تعداد محدودی هم که بعد از طی کردن یک بوروکراسی طولانی موفق به دریافت کنتورهای جداگانه‌ای شدند، این کار را با هزینه‌های بسیار بیشتری از رقم ۰۰۰/۴۰۰ ریال داده شده انجام دادند.

دوم آنکه در قبوض مشترک به جای آنکه ابتدا میزان مصرف بر تعداد مشترکین تقسیم شوند و سپس محاسبات مربوط به قیمت انجام شود، نظام قیمت‌گذاری به شکلی است که ابتدا قیمت با توجه به میزان مصرف کنتور محاسبه می‌شود سپس سرجمع قیمت محاسبه شده بر تعداد مشترکین تقسیم می‌شود. بدین ترتیب و با توجه به نظام قیمت‌گذای پله‌ای با فاصله طبقاتی کم، مشتری‌هایی که از کنتورهای مشترک استفاده می‌کنند، باید قیمت‌های تصاعدی بپردازند.

به عنوان مثال در مورد مشتری شماره دو که در مثال بالا به آن اشاره شد، به جای آنکه ۱۷۰۰ متر مکعب مصرفی ابتدا به تعداد دو خانوار تقسیم شود تا میانگین تقریبی استفاده هر مشترک به دست آید (که در این مورد حدود ۸۵۰ متر مکعب است.) و سپس قیمت کل محاسبه شود، قیمت کل از سرجمع مصرف که در پله‌های بالا قرار دارد محاسبه می‌شود و شرکت گاز به مشتریان اعلام می‌دارد که پس از محاسبه قیمت کل مشتریان در میان خود آن را به تعداد خانوارهایی که از یک کنتور استفاده می‌کنند، تقسیم کنند و سپس قیمت کل را پرداخت نمایند که این امر با وعده‌های مسوولان شرکت ملی گاز و دولت محترم پیش از آغاز طرح هدفمند کردن یارانه‌ها به مردم مبنی بر افزایش پیدا نکردن زیاد و غیرقاعده قیمت گاز خانوارها در تناقض است و موجبات بی اعتمادی و نارضایتی عده‌ای از شهروندان را فراهم آورده است.