درخواست دوباره برای بازدید از پارچین

دنیای اقتصاد- ۳۵عضو شورای حکام آژانس انرژی اتمی صبح روز گذشته در وین دور هم جمع شدند تا به مدت یک هفته درباره موضوعات مختلف که از جمله مهم‌ترین آنها، ماهیت برنامه هسته‌ای ایران و بررسی گزارش یوکیا آمانو در این باره است، به بحث بنشینند. از ایران هم علی اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی در این نشست حاضر شدند و همه چیز برای استماع سخنان مدیر کل آژانس یوکیا آمانو فراهم شد. مدیر کل آژانس انرژی اتمی در سخنرانی آغازین خود باز هم به تکرار مواضع و موضوعاتی درباره برنامه هسته‌ای ایران پرداخت که کمتر از ده روز گذشته آنها را در گزارش خود قبل از برگزاری نشست به اطلاع اعضای آژانس رسانده بود. آمانو در سخنانش از آنچه آن را روند بی‌نتیجه گفت‌وگوها بین ایران و آژانس خواند اظهار ناامیدی کرد و در عین حال از ایران خواست که بدون معطلی درخصوص نگرانی‌های آژانس با آن نهاد همکاری کند. او در عین حال به موضوع سایت پارچین هم اشاره کرده و خواستار دسترسی بدون تاخیر بازرسان آژانس به این سایت شد. آمانو البته باز هم به طور تلویحی به ادعای پاکسازی سایت هسته‌ای پارچین اشاره کرد و گفت که آنچه مشاهده شده لزوم دسترسی سریع‌تر به سایت را فراهم می‌کند.

به رغم تکرار این ادعاها اما سلطانیه باز هم جلسه مذکور را عادی ارزیابی کرد. هرچند که نکته جدیدی هم در سخنان آغازین آمانو دیده نشد. چه وی پیش‌تر حدود ۱۰ روز پیش هم در گزارشی که از برنامه هسته‌ای ایران به اعضای شورای حکام ارائه شد همین ادعاها را به نوعی تکرار کرده بود. او در گزارش خود مدعی شده بود که تعداد سانتریفیوژهای سایت هسته‌ای فردو دو برابر شده است. او در عین حال به پارچین هم اشاره کرده و باز هم این ادعا را مطرح کرده بود که در این سایت احتمالا انفجار هسته‌ای برای تولید سلاح هسته‌ای رخ داده است. او البته گفته بود که این سایت توسط مقامات ایرانی پاکسازی شده و این اقدامات به بازرسی‌های آژانس ضربه خواهد زد. ایران همواره تاکید کرده که این سایت برای فعالیت‌های متعارف نظامی مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال کارشناسان آژانس در نشست فنی توجیهی که به صورت غیر علنی برگزار شد با استناد به برخی تصاویر ماهواره‌ای مدعی شدند که ایران سایت پارچین را با برزنت‌های صورتی پوشانده تا اقدامات پاکسازی آن در تصاویر ماهواره‌ای ثبت و ضبط نشود. سلطانیه اما تاکید کرده بود که آژانس نباید پتانسیل حرفه‌ای خود را صرفا با استناد به تصاویر ماهواره‌ای مخدوش کند. سلطانیه در عین حال بارها تاکید کرده است که آژانس باید اسناد اتهامی خود را به ایران تحویل دهد تا طرفین در قالب تایید یک چارچوب و مدالیته به حل موضوعات فی مابین و پاسخ به ابهامات آژانس بپردازند. اکنون با گذشت چند روز از آن اتفاقات آمانو باز هم مواضع خود را درباره برنامه هسته‌ای ایران تکرار کرد. به گزارش فارس، دیلی‌استار به نقل از رویترز نوشت: مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران خواست تا به بازرسانش اجازه دهد از یک سایت نظامی که آژانس می‌گوید ممکن است در آن انفجارهای مرتبط با تولید سلاح هسته‌ای انجام شده باشد، بازرسی کنند.

بنابراین گزارش، یوکیا آمانو، مدعی شد که فعالیت‌های انجام گرفته در سایت نظامی پارچین بر توانایی بازرسی بازرسان آژانس در صورت دسترسی به سایت مزبور، تاثیر منفی می‌گذارند. منظور آمانو از آنچه فعالیت‌های انجام گرفته در پارچین خوانده است، ادعای آژانس در گزارش اخیرش مبنی بر انجام پاکسازی در یک ساختمان در پارچین است. همچنین به گزارش ایسنا، آمانو ادعا کرد: آژانس همچنان به راستی‌آزمایی نبود انحراف در مواد هسته‌ای اعلام شده توسط ایران تحت توافقنامه‌ پادمان ادامه می‌دهد، با این حال ایران همکاری لازم که ما را قادر سازد اطمینان موثقی درباره‌ نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده بدهیم و بنابراین نتیجه بگیریم که کلیه‌ مواد هسته‌ای در ایران دارای ماهیت صلح‌آمیز است، ارائه نمی‌کند.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین ابراز کرد که دیدارهای انجام شده بین مقامات ایرانی و مقامات آژانس که از ماه ژانویه شروع شد، نتیجه مشخصی نداشته است و افزود: این ناامیدکننده است. به نظر ما برای ایران ضروری است که بدون معطلی در خصوص نگرانی‌های آژانس با ما همکاری کند. ایران در حال انجام همکاری لازم با ما نیست تا بتوانیم نتیجه بگیریم که مواد هسته‌ای در ایران در مسیر صلح‌آمیز به کار می‌روند.

نمایندگان ایران و آژانس انرژی اتمی تا به حال پنچ دور با یکدیگر به گفت‌وگو و مذاکره نشسته‌اند. مذاکراتی که محور آنها غالبا درخواست آژانس برای بازدید از سایت پارچین بوده است که با موافقت طرف ایرانی روبه‌رو نشده است. ایران تاکید دارد که چون سایت صرفا نظامی است دلیلی برای بازدید بازرسان آژانس از آن وجود ندارد. در عین حال ایران موضوع سایت پارچین را موضوع امنیت ملی خود دانسته و از آژانس خواسته تا ملاحظات امنیت ملی ایران را در نظر بگیرد. موضوعی که سلطانیه باز هم در سخنانش در جلسه مزبور به آن اشاره کرد.

واکنش سطانیه

به گزارش بی‌بی‌سی در نشست دیروز علی اصغر سلطانیه، سفیر ایران در آژانس هم در پاسخ به اظهارات آمانو گفت: ایران به مذاکرات ادامه می‌دهد و باید ملاحظات امنیت ملی ایران در درخواست‌های مطرح شده در نظر گرفته شود تا چارچوبی به دست آید که همه طرف‌ها وظیفه و محدوده خود را بدانند.

دو شرط ایران برای توافق بر سر مدالیته با آژانس

علی اصغر سلطانیه البته بعد از پایان نشست با ایرنا هم به گفت و گو پرداخت. او لحاظ شدن ملاحظات مربوط به امنیت ملی ایران و همچنین تحویل مدارک ادعایی را دو شرط توافق ایران با آژانس برای دستیابی به مدالیته جدید دانست. سلطانیه در عین حال جلسه دیروز را یک جلسه عادی توصیف کرد . او همچنین ادعاهای مطرح شده در خصوص مذاکرات ایران و آژانس را بی‌اساس و جعلی خواند و گفت: همانگونه که در چند سال گذشته ثابت کرده‌ایم به تعامل خود با آژانس در اثبات بی‌اساس بودن ادعاها ادامه می‌دهیم؛ ولی بی‌تردید باید ابتدا چارچوب نحوه کار تعیین شود. سلطانیه در پاسخ به این سوال که جلسه بعدی مذاکرات ایران و آژانس کی و کجا خواهد بود، گفت: مشورت‌هایی در این زمینه در حال انجام است که در صورت توافق، محل و تاریخ آن اعلام خواهد شد.

اولین روز نشست شورای حکام در حالی پایان یافت که قرار است بلافاصله پس از یک هفته کاری، کنفرانس سالانه رییسان و وزیران انرژی اتمی کشورهای عضو آژانس (۲۷ شهریور) برگزار شود؛ اما قرائت بیانیه اعضای نم درباره برنامه هسته‌ای ایران و نیز بیانیه ایران در باره برنامه هسته‌ای‌اش از دیگر برنامه‌های سلطانیه در نشست شورای حکام خواهد بود. همچنین بحث‌های ایمنی هسته‌ای، گزارش مدیر کل آژانس از میزان پیشرفت در برنامه موسوم به طرح اقدام در زمینه ایمنی هسته‌ای، میزان و نحوه پیشرفت در اجرای پادمان‌ها از سوی ایران، سوریه و کره شمالی و گزارش امنیت هسته‌ای برای سال ٢٠١٢ و نحوه اعمال پادمان‌های مورد نظر آژانس در خاورمیانه از جمله محورهای اصلی برنامه کاری نشست‌های شورای حکام است.