تنش‌زدایی و اعتماد‌سازی، مبنای سیاست‌خارجی ایران است

گروه خبر- رئیس‌جمهور «مبنای سیاست خارجی» و «خطوط قرمز نیروهای مسلح» را صبح دیروز در جمع «مدیران ارشد وزارت دفاع» تبیین کرد. حسن روحانی، رئیس‌جمهور در سخنرانی خود بر نقش بازدارنده مردم تاکید کرد و آن را یک اصل اساسی در حفظ «امنیت ملی» دانست و در تشریح مفهوم امنیت گفت: «امنیت به معنای آن است که مردم نسبت به انواع تهدیدهای احتمالی، دغدغه خاصی نداشته باشند و احساس آرامش کنند؛ یعنی احساس کنند مجموعه مدیریت کشور می‌تواند به خوبی از منافع ملی، ارزش‌های دینی و ملی و همچنین از حقوق مردم، استقلال کشور، وحدت ملی‌ و تمامیت ارضی دفاع کند.» به گزارش «ایسنا»، حسن روحانی «نیروهای مسلح» را «نیروی حاضر در صف مقدم برای دفاع از کشور» ارزیابی کرد و در توضیح عملکرد نیروهای وزارت دفاع، گفت: «یک ارگان باید نیرویی را که در میدان نبرد در حال دفاع از کشور است، پشتیبانی کند، به نحوی که نیروهای مسلح برای نیازمندی‌های خود - چه نیازمندی‌های جنگی و زندگی - دغدغه خاطر نداشته باشند و درواقع، آن دستگاهی که در این زمینه مسوولیت دارد تا دغدغه‌ها را بزداید، وزارت دفاع است.»

روحانی خطوط قرمز نیروهای مسلح را به سه دسته تقسیم کرد و در طول سخنرانی همواره تاکید کرد ایران از این اصول عدول نخواهد کرد. او در تشریح اولین خط قرمز گفت: «ما به‌دنبال تهاجم به هیچ کشوری نیستیم. در طول ۳۵ سال گذشته، همسایگان ما در شرایط سختی بودند و ما می‌توانستیم به آنها تهاجم داشته باشیم، ولی این کار را نکردیم. ما چشم طمع به ثروت و سرزمین دیگران نداریم، ولی اجازه تهاجم هم به کسی نمی‌دهیم. ما یک ملت بزرگ هستیم و زیر بار تحمیل و تجاوز نمی‌رویم.»

او در ادامه به دومین خط قرمز اشاره کرد و گفت: «دومین خط قرمز ما این است که ما دنبال سلاح کشتار جمعی نیستیم؛ البته این سیاست ما به‌دلیل وجود انواع کنوانسیون‌ها نیست؛ زیرا اعتقاد، ایمان، اصول و فقه ما می‌گوید ما نباید دنبال سلاح کشتار جمعی باشیم. ما اگر دنبال سلاح کشتار جمعی بودیم، سلاح‌های شیمیایی و میکروبی می‌ساختیم. ما در جنگ تحمیلی حتی جواب بمباران شیمیایی را ندادیم. روحانی، «رعایت اصول اخلاقی را سومین خط قرمز نیروهای مسلح» دانست و گفت: «ما در جنگ، اصول اخلاقی را زیر پا نمی‌گذاریم و در جنگ تحمیلی هم ثابت کردیم که با اسیران با احترام برخورد می‌کنیم.»

رئیس‌جمهور همچنین تاکید کرد که «نیروهای مسلح نباید صرفا خود را برای رفع تهدیدهای دشمن آماده کنند.» و در ادامه به تشریح مفهوم «بازدارندگی» پرداخت: «آنها باید به گونه‌ای عمل کنند که فکر و نقشه دشمن را عوض کنند که این عمل «بازدارندگی» نام دارد. نیروهای مسلح باید به گونه‌ای عمل کنند که تهدید دشمن عملی نشود؛ زیرا تهدید به خاطر اشتباه محاسباتی دشمن ممکن است عملیاتی شود و ما باید در قدم اول، این بازدارندگی را ایجاد کنیم.»

او در ادامه با اشاره به اینکه «نیروی انسانی» جهت بازدارندگی از «تجهیزات» مهم‌تر است، یادآور شد که «در جنگ، تجهیزات پیروز نمی‌شود، ولی آنکه ما را پیروز می‌کند نیروی انسانی است که این نیرو به تجهیزات نیازمند است در این بین روحیه و آموزش مناسب بسیار اهمیت دارد.»

روحانی «حضور، پشتیبانی و همبستگی مردم» را در امر بازدارندگی یک «اصل اساسی» دانست و پیش‌بینی کرد: «اگر مردم از نیروهای مسلح جدا باشند، آن نیرو پیروز نیست. مردم باید نیروهای مسلح را تکیه‌گاه خود بدانند و هرچقدر نیروهای مسلح مردمی‌تر باشند و به نفع ملت اقدام کنند، اعتماد مردم به آنها بیشتر می‌شود.»

رئیس دولت یازدهم با تاکید بر اینکه «نباید به‌گونه‌ای صحبت کرد که دیگران احساس خطر کنند»، متذکر شد که «تهدید کردن فقط منوط به برگزاری رزمایش نیست» و اجرای «رزمایش» را یک ضرورت خواند. او در تشریح مواضع جمهوری اسلامی در قبال برخی کشورها گفت: «گاه ما به‌دنبال تهدید دیگران نیستیم، اما به‌گونه‌ای صحبت می‌کنیم که دیگران از مواضع ما احساس تهدید می‌کنند. در این بین شلیک یک گلوله می‌تواند همه‌چیز را به هم بریزد؛ پس نوع موضع‌گیری ما بسیار مهم است.» روحانی همچنین در ادامه افزود: «وزارت دفاع به فکر صادرات محصولات خود باشد؛ زیرا این امر موجب افزایش ارتباطات می‌شود. در این زمینه دانشگا‌ه‌ها و صنعت نیز باید با وزارت دفاع همکاری کند.»

رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه «سیاست خارجی کشور ما بر مبنای تنش‌زدایی و اعتمادسازی با دنیا است»، تاکید کرد: «این سیاست یک تاکتیک نیست، بلکه ما خواهان تنش با دیگران نیستیم، به‌دنبال ساخت اعتماد به‌ویژه با همسایگان خود هستیم؛ البته به شرطی که دنیا بداند استقلال، عزت، منابع ملی و ارزش‌های ما برای ما خط قرمز است و ما بر سر آنها معامله نمی‌کنیم. ما حاضر به دوستی با دنیا هستیم؛ ولی خطوط قرمز خود را رد نمی‌کنیم.»

روحانی در بخش دیگری از سخنرانی خود به منافع مشترک ایران و همسایگان جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: «منافع مشترک ما زیاد و مشکلات ما هم با برادری قابل حل است. در واقع دیگران باید احساس کنند که ما به‌دنبال همزیستی مسالمت‌آمیز هستیم.» رئیس‌جمهور همچنین در پایان از «وزارت دفاع »برای «دفع آلودگی هوای تهران» کمک طلبید و گفت: «دیپلماسی دفاعی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا نوع گفتمان نیروهای مسلح با دنیا برای حراست از کشور و بازدارندگی بسیار موثر است. اگر روند فعلی ادامه یابد و اصلاح نشود، در مقطع چشم‌انداز ۲۰ ساله به نقطه‌ای می‌رسیم که درآمدها صرف حقوق بازنشسته‌ها می‌شود و این روند باید اصلاح شود.»

مردم اصل اساسی برای بازدارندگی هستند

امنیت به معنای آن است که مردم احساس آرامش کنند

ما زیر بار تحمیل و تجاوز نمی‌رویم

ما به‌دنبال سلاح کشتار جمعی نیستیم

ما در جنگ اصول اخلاقی را زیر پا نمی‌گذاریم

اگر مردم از نیروی مسلح جدا باشند آن نیرو پیروز نیست

باید به گونه‌ای صحبت کرد که دیگران احساس خطر نکنند

وزارت دفاع به فکر صادرات باشد

سیاست خارجی ما مبتنی‌بر تنش‌زدایی است

استقلال، عزت و منابع ملی خط قرمز ما است

ایران با همسایگان خود منافع مشترک دارد

وزارت دفاع برای رفع آلودگی کمک کند