پرتوی از تئوری و تجربه اصلاح یارانه
دکتر یداله دادگر* براساس تئوریهای اقتصاد بخش عمومی و همچنین براساس تجربههای سیاستهای یارانهای مربوط به بیش از ۲۵ کشور میتوان به جمعبندی زیر دست یافت. نخست اینکه یارانه نقدی بهطور عمده تنها برای تقویت بنیانهای بخش تولیدی پرداخت میشود و نه بخش مصرفی. دوم در مواردی که برخی خانوارها با شرایط حادی مواجه میشوند، تنها برای زمان محدود و فقط به دو دهک آخر درآمدی، نوعی کمک مصرفی (بیشتر به صورت کالا) صورت میگرفته است. سوم در برخی از کشورها بهجای دادن یارانه مستقیم به خانوارهای فقیر، سعی میکردند مشکل بیکاری اعضای خانوادههای یاد شده را حل کنند و به عبارت دیگر تلاش میکردند بهطور غیرمستقیم به آنها کمک کنند تا روی پای خود بایستند و یارانه دریافت نکنند.
دکتر یداله دادگر* براساس تئوریهای اقتصاد بخش عمومی و همچنین براساس تجربههای سیاستهای یارانهای مربوط به بیش از ۲۵ کشور میتوان به جمعبندی زیر دست یافت. نخست اینکه یارانه نقدی بهطور عمده تنها برای تقویت بنیانهای بخش تولیدی پرداخت میشود و نه بخش مصرفی. دوم در مواردی که برخی خانوارها با شرایط حادی مواجه میشوند، تنها برای زمان محدود و فقط به دو دهک آخر درآمدی، نوعی کمک مصرفی (بیشتر به صورت کالا) صورت میگرفته است. سوم در برخی از کشورها بهجای دادن یارانه مستقیم به خانوارهای فقیر، سعی میکردند مشکل بیکاری اعضای خانوادههای یاد شده را حل کنند و به عبارت دیگر تلاش میکردند بهطور غیرمستقیم به آنها کمک کنند تا روی پای خود بایستند و یارانه دریافت نکنند.
میتوان نتیجه گرفت که: در درجه اول پرداخت یارانه به تمامی مصرفکنندهها نوعی به نابودی کشاندن اقتصاد ملی است و باید در اولین زمان ممکن از این سیاست تحمیل شده و نابخردانه دولت قبلی فاصله گرفت. دوم دولت باید از طریق شبکههای سراسری مثل رادیو، تلویزیون و مانند آن به روشنگری در مورد حل این مشکل تحمیل شده ادامه دهد. سوم مناسب است که یارانه خانوارهای چهار نفری که بالای ۵/۲ میلیون تومان درآمد دارند، حذف شود. چهارم پیشنهاد میشود از این فضای اصلاح سیاست یارانهای استفاده شود و دولت از طریق فرمهای اظهارنامه مالیاتی به شناسایی مجموع درآمد خانوارها اقدام کند و بعد مالیات بر اساس مجموع درآمد سالانه گرفته شود. بر این اساس نوعی پایه دادهای (Data Base) برای بررسیها و سیاستگذاریهای دیگر نیز فراهم میشود. پنجم همانطور که مسوولان و مشاوران محترم دولت در نظر دارند در صورت ایجاد درآمدی از ناحیه انصراف شهروندان از دریافت یارانه، مناسب است در حال حاضر درآمد مربوطه به بخش درمان اختصاص یابد.
* استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی
ارسال نظر