مذاکرات به بن‌بست نرسیده است

دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ اگرچه درشرایطی دشوار و «بدون پیشرفت» در وین و در فضای مبهم به پایان رسید، اما آنچنان که عباس عراقچی گفته است، نمی‌توان آن را «شکست خورده» تلقی کرد چه آنکه به گمان بسیاری از تحلیلگران با اختلافات در موضوعات مطرح شده، پایانی این‌گونه «طبیعی» است. با این همه «بدون پیشرفت بودن» این دور از مذاکرات، از حمایت چهره‌های سیاسی از تیم مذاکره‌کننده نکاسته است؛ تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای همچنان به حمایت چهره‌های مختلف سیاسی مسلح است. برخی این مذاکرات فشرده و دشوار را حاکی از ایستادگی تیم مذاکره‌کننده در برابر زیاده‌خواهی غرب توصیف می‌کنند؛ موضوعی که از درست بودن روند مذاکرات حکایت دارد. اگرچه دو روز گذشته و پیش از اعلام نتیجه این دور از مذاکرات، برخی چهره‌های سیاسی حامی و حتی رقیب دولت روحانی به حمایت قاطع از تیم مذاکره‌کننده پرداخته بودند، اما سیاسیون کماکان مواضع خود را در حمایت از تیم مذاکره‌کننده بیان می‌کنند. علی‌اکبر ولایتی مشاور امور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب که پیش از این گفته بود: «مادامی که مذاکرات تحت‌نظارت مقام معظم رهبری انجام می‌شود، ما نگرانی نداریم» دیروز در اظهار نظری اعلام کرد: «مذاکرات به بن‌بست نرسیده است؛ بلکه ادامه پیدا می‌کند و جمهوری اسلامی ایران همواره طرفدار استمرار مذاکره است.»

ولایتی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در احراز حقوق و به‌دست آوردن حقوق حقه خود و تثبیت آن از کسی اجازه نمی‌گیرد، به «ایرنا» گفت: «مذاکره‌کنندگان نیز مادامی که در چارچوب ترسیم شده از سوی رهبر معظم انقلاب حرکت می‌کنند مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران هستند و تاکنون نیز آنچه انجام داده‌اند خلاف این نبوده است.» این موضوعی است که حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشناس مسائل بین‌الملل نیز از آن یاد کرده و گفته است که «تیم مذاکره‌کننده در مسیر اهداف مشخص حرکت می‌کند.»

حمایت کمیسیون امنیت ملی مجلس از مذاکرات

در میان حامیان مذاکرات هسته‌ای، این بار می‌توان از برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نام برد که این دور از مذاکرات را «پرصلابت» خوانده‌اند. سخنگوی این کمیسیون علاوه‌بر تاکید بر این نکته که باید همه پشتیبان تیم مذاکره‌کننده باشیم تا منافع ملی و خطوط قرمز نظام را حفظ کنند، از چارچوب مذاکرات و خطوط قرمز مشخص آن سخن گفت و تیم مذاکره‌کننده را کاملا «مشرف به این موضوع» معرفی کرد. سید حسن نقوی حسینی در گفت‌وگو با «ایسنا» با بیان اینکه تیم مذاکره‌کننده در گفت‌وگو‌ها به هیچ عنوان زیر بار مطالبه و زیاده‌خواهی‌های غربی‌ها نرفته است، گفت: تیم مذاکره‌کنند تاکنون تمامی خطوط قرمز را در مذاکرات رعایت کرده و ما اطمینان داریم که این تیم ذره‌ای از این خطوط عدول نمی‌کند.» علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با اعلام موضع حمایتگرانه خود از مذاکرات، «صلابت» تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای را «قابل تقدیر» خواند و در گفت‌وگو با «ایسنا» تاکید کرد: «با توجه به اینکه این دوره از مذاکرات از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است، تیم مذاکره‌کننده به خوبی وظیفه خود را در جهت دفاع از منافع ملی و چارچوب تعیین شده توسط شورای‌عالی امنیت ملی انجام داده است.»

او که مذاکرات سرنوشت‌ساز و مهم را در بازه زمانی کوتاه نتیجه‌بخش نمی‌داند، با تاکید بر اینکه اینچنین مذاکراتی طولانی خواهد بود، خطاب به مقامات ایالات‌متحده گفت که اگر مذاکرات در نهایت به نتیجه نرسد، جمهوری اسلامی با اقتدار بیشتری سیاست‌های منطقی توسعه فناوری‌های هسته‌ای را در چارچوب عهدنامه ان‌پی‌تی و مقررات آژانس ادامه می‌دهد.

بروجردی که آمریکا را دلیل اصلی به نتیجه نرسیدن این دور از مذاکرات می‌خواند، هرچند تاکید کرده که طرف ایرانی مذاکرات در این دور از مذاکرات نه تنها تسلیم زیاده‌خواهی‌های آمریکا نشد؛ بلکه با اقتدار از مواضع جمهوری اسلامی دفاع کرد، اما ابراز امیدواری کرد که این سیاست به‌عنوان یک سیاست دائمی در آینده هم ادامه داشته باشد. بروجردی اگرچه به برخی انتقادهای داخلی به تیم مذاکره‌کننده هم اشاره کرد و این انتقادات را از سر « نگرانی و دلواپسی از زیاده‌خواهی‌های آمریکا» خواند، اما بر این نکته تاکید کرد که از ابتدا مشخص بود تیم مذاکره‌کننده وظیفه اجرای مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی را دارد و مصوبات شورا هم در واقع سیاست‌های نظام است و تیم مذاکره‌کننده در همین چارچوب حرکت می‌کند.

این موضع بروجردی با تایید دیگر اعضای کمیسیون امنیت ملی همراه است؛ احمد شوهانی که اقدام تیم مذاکره‌کننده را تحسین‌‌برانگیز خوانده، از منتقدان داخلی مذاکرات خواسته که به حامیان بپیوندند. عباسعلی منصوری نیز در گفت‌وگو با «ایرنا» عمل تیم مذاکره‌کننده را «هوشمندانه» توصیف کرد.

مذاکرات بین ایران و گروه ۱+۵ ادامه خواهد داشت و در خردادماه حداقل دو دور مذاکره برگزار خواهد شد.