توقف استیضاح وزیر علوم

دنیای اقتصاد: با گذشت چند روز از قوت گرفتن احتمال استیضاح رضا فرجی‌دانا، وزیر علوم، دیروز با پادرمیانی علی لاریجانی، رئیس‌ مجلس شورای اسلامی و وساطت میان استیضاح‌کنندگان و وزیر قرار شد این استیضاح به مدت یک ماه به تعویق بیفتد. به گفته قاسم جعفری، سخنگوی کمیسیون آموزش، حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد، نایب‌رئیس مجلس و همچنین غلامعلی حداد عادل رئیس فراکسیون اصول‌گرایان ماموریت یافتند تا موارد استیضاح و تعهدات وزیر علوم نسبت به رفع نگرانی نمایندگان استیضاح‌کننده را پیگیری کنند. برای مدت یک ماه و با پادرمیانی رئیس مجلس شورای اسلامی

استیضاح وزیر علوم به‌تعویق افتاد

مریم کاویانی: مطرح شدن استیضاحی که در سه هفته گذشته به چالشی میان مجلس و دولت تبدیل شده‌ بود، با پادرمیانی مستقیم رئیس مجلس به مسیری جدید هدایت شد. رسانه‌ها در چند روز گذشته از برگزاری جلسه‌ای خبر دادند که به نوبه خود در مجلس اصولگرای نهم گامی نو در راستای حفظ وحدت قوا به حساب می‌آید؛ پیشنهادی که رئیس مجلس شورای اسلامی، به واسطه مخالفتش با استیضاح وزیر علوم، پیش روی نمایندگان استیضاح‌کننده قرار داد. بر اساس این پیشنهاد، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، به همراه رضا فرجی‌دانا وزیر علوم و نمایندگان استیضاح کننده، دیروز، دوشنبه، بر سر میز مذاکره نشستند. نتیجه این نشست با تلاش رئیس مجلس به نفع وزیر کابینه تمام شد و استیضاح رضا فرجی‌دانا یک ماه به تعویق افتاد.

استیضاح عقب افتاد

قاسم جعفری یکی از اعضای کمیسیون آموزش که یکی از طراحان این طرح است، روز گذشته از تعویق یک ماهه استیضاح فرجی‌دانا سخن گفت. او در گفت‌وگو با خبرگزاری مجلس شورای اسلامی (خانه ملت) گفته است که در این جلسه که غلامعلی حدادعادل رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس نیز حضور داشت، جزئیات استیضاح مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مقرر شد که استیضاح وزیر علوم تا یک ماه آینده متوقف شود.

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه در این جلسه به حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد، نایب رئیس مجلس و حدادعادل ماموریت داده شد تا موارد استیضاح و تعهدات وزیر علوم نسبت به رفع نگرانی نمایندگان متقاضی استیضاح را بررسی کنند، تاکید کرد: «اگر در مدت یک ماه آینده موارد استیضاح خدای‌ ناکرده رفع نشود، روند استیضاح دوباره به جریان خواهد افتاد.»

طرح استیضاح وزیر علوم سه‌شنبه سوم تیرماه با امضای ۵۰ نفر از نمایندگان به هیات رئیسه تقدیم شد. الیاس نادران، چهارم تیرماه در مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر گفته بود که «روز گذشته (سوم تیرماه) آقای ابوترابی فرد ریاست جلسه را برعهده داشتند و استیضاح فرجی‌دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با ۵۰ امضا تقدیم هیات رئیسه شد و مقرر شده‌است در اولین جلسه استیضاح را اعلام وصول کنند. اما آقای ابوترابی‌فرد این استیضاح را روز گذشته اعلام وصول نکردند، حداقل انتظار داریم امروز تقاضای استیضاح اعلام وصول شود.» این خبر از سوی نادران نخستین نشانه مقاومت هیات رئیسه در برابر طرح استیضاح وزیر علوم بود.

حسین سبحانی‌نیا نیز شنبه گذشته در مصاحبه‌هایی که با خبرگزاری‌های فارس، ایسنا و مهر داشت، از تلاش هیات رئیسه برای پادرمیانی و ایفای نقش ریش‌سفیدی سخن گفت. این عضو هیات رئیسه به «ایسنا» گفت: «تمایل هیات رئیسه این است که پیش از اینکه استیضاح مطرح شود، نظر نمایندگان را تامین و نشست‌های مشترکی را با وزرا برگزار کند.» جلسه رئیس مجلس با وزیر علوم و استیضاح‌کنندگان، دومین گام هیات رئیسه برای جلوگیری از پیشروی طرح استیضاح بود که البته به بار نشست. پیش از این نیز محمدرضا باهنر، نایب رئیس دوم مجلس در سخنانی گفت که ما واقعا تلاش می‌کنیم که نمایندگان متقاعد شوند تا از وزیر سوال نکنند.

براساس آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، استیضاح وقتى در مجلس قابل طرح است که به امضاى حداقل ۱۰ نفر از نمایندگان برسد.در استیضاح باید موضوع به صورت صریح و با ذکر مورد یا موارد، معین شود و به صورت کتبی تنظیم و به هیات رئیسه تسلیم شود. هیات رئیسه موظف است در اولین جلسه علنی، استیضاح را اعلام وصول کند و در همان روز، متن استیضاح را برای وزیر یا وزیران مورد استیضاح، ارسال و همزمان چاپ و بین نمایندگان توزیع کند. خبرگزاری مهر در گزارشی نوشته‌است که استیضاح وزیر علوم دولت یازدهم که از سال گذشته کلید خورده‌ و با رایزنی از جریان باز ایستاده بود، حالا دوباره از سوی نمایندگانی چون الیاس نادران، به جریان افتاده است.

بورسیه‌ها و استیضاح

برخی تحلیلگران و کارشناسان سیاست داخلی در تحلیل طرح استیضاح وزیر علوم دولت یازدهم، تاکید می‌کنند که این طرح، واکنشی به افشای بورسیه‌های غیرقانونی دولت گذشته است که از سوی نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری هدایت می‌شود. به گزارش «ایرنا»، روح‌الله حسینیان، از چهره‌های شاخص جبهه پایداری در مجلس، در جلسه‌ای که روز یازدهم تیر ماه بین استیضاح‌کنندگان و وزیر علوم برگزار شد، «برخی انتصابات و همچنین بحث لغو بورسیه‌هایی در دولت گذشته که آن را قانونی می‌خواند» از مهم‌ترین محورهای این استیضاح دانست. با وجود این، افشای برخی تخلفات صورت گرفته در وزارت علوم دولت قبل، شائبه انگیزه و علت حذف فرجی‌دانا از وزارت علوم را تقویت کرده‌است. در پرونده یاد شده که در کمیته آموزش عالی مجلس در حال پیگیری است، ادعا شده مسوولان وزارت علوم دولت قبل ضوابط قانونی برای بورسیه کردن دانشجویان مقطع دکترا را رعایت نکرده و برخی دانشجویانی که معدل و سن آنها اجازه بورسیه شدن را نمی‌داده، بورسیه گرفته‌اند. افشای این تخلف که گفته می‌شود شامل حال ۳ هزار نفر شده، انعکاس گسترده‌ای در رسانه‌ها یافت. به موازات اعلام این خبر و تاکید برخی مسوولان دولتی همچون معاون اول رئیس جمهوری بر پیگیری و ورود مجلس به بررسی آن، مخالفان وزیر علوم هم طرح استیضاح وزیر علوم را مطرح کردند.

واکنش‌ها به استیضاح

واکنش‌ها به استیضاح وزیر علوم متفاوت است. روزنامه کیهان امضاهای استادان دانشگاه‌ها در حمایت از وزیر علوم را بالاجبار توصیف می‌کند و دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی برای حمایت از فرجی‌دانا، کمپین ایجاد می‌کنند. روزنامه کیهان طی سه روز گذشته با انتشار مطلبی نوشت که «مافیای افراطیون در وزارت علوم با ارعاب برخی استادان آنان را مجبور به امضای طومارهای حمایت از مواضع غیرقانونی وزیر علوم می‌کند.»

همزمان با انتشار چنین نقد تندی در کیهان، قریب به ۱۰۰۰ استاد دانشگاه‌های کشور در حمایت از رضا فرجی‌دانا نامه‌های مختلفی منتشر کردند و خواستار حمایت هرچه بیشتر رئیس‌جمهور از او شدند. اکنون باید منتظر ماند و دید رضا فرجی‌دانا در این یک ماه چگونه به نگرانی‌های استیضاح‌کنندگان پاسخ

خواهد داد؟