گروه خبر: درگذشت آیت‌الله مهدوی‌کنی که همزمان با ریاست مجلس خبرگان رهبری دبیرکلی جامعه روحانیت مبارز را برعهده داشت، حالا موضوع جانشینی او را در این تشکل مهم سیاسی ایران به مهم‌ترین محور بحث و گفت‌وگوهای اعضا تبدیل کرده است. این موضوع به‌اندازه‌ای برای این تشکل سیاسی اهمیت دارد که برای اعضای غایب این تشکل سیاسی دعوت‌نامه‌هایی ارسال شده است. غایبان بزرگی چون حسن روحانی، هاشمی رفسنجانی، ناطق نوری و امامی کاشانی. آنچه در این میان مهم است انتخاب دبیرکل جدید جامعه روحانیت مبارز به‌عنوان سومین دبیرکل این تشکل است. آیت‌الله مهدوی‌کنی در شرایطی سی‌وپنج سال دبیرکلی جامعه روحانیت مبارز را عهده‌دار بود که تنها دو سال پس از شکل‌گیری این تشکل سیاسی در سال ۵۶، با شهادت آیت‌الله محمد مفتح به‌عنوان اولین دبیرکل جامعه روحانیت مبارز در سال ۵۸، انتخاب شد.

جامعه روحانیت مبارز؛ نهادی فرهنگی، سیاسی، اجتماعی است که با انگیزه‌ای دینی در سال ۱۳۵۶ و با تاکید امام خمینی(ره) شکل گرفت و سازماندهی مبارزات ضد حکومت پهلوی را به‌صورت ویژه در دستور کار داشت؛ گستره نفوذ این تشکل سیاسی در ایران به حدی بود که از ابتدای پیروزی انقلاب تا سال ۱۳۷۶، کاندیداهای مورد حمایت این تشکل در ۶ دوره نخست انتخابات‌ ریاست‌جمهوری با پیروزی دیگر نامزدها را از میدان به در کردند. این نفوذ اما در سال‌های بعد، به سیاق گذشته چشمگیر و تعیین‌کننده نبود؛ چه آنکه معرفی نشدن نامزدی واحد ازسوی این تشکل سیاسی برای ادوار انتخابات ریاست‌جمهوری پس از سال ۷۶، گواهی بر این مدعا است.

در این میان، انشعاب برخی اعضای این تشکل سیاسی در سال ۱۳۶۶ به دلیل آنچه افزایش اختلافات درون‌گروهی خوانده می‌شود، یکی از علل کاهش نفوذ جامعه روحانیت مبارز نسبت به قبل بوده است؛ انشعابی که از سوی گروهی از اعضای جامعه روحانیت مبارز، با اجازه و تایید امام خمینی (ره) انجام شد و درنهایت به تشکیل تشکلی دیگر در فضای سیاسی ایران با نام مجمع روحانیون مبارز منجر شد. پس از مهدی کروبی که تا سال ۱۳۸۴ رهبری مجمع روحانیون مبارز را برعهده داشت، هم‌اکنون سید محمد خاتمی عهده‌دار ریاست شورای مرکزی این تشکل است و محمد موسوی خوئینی‌ها نیز دبیرکلی آن را بر عهده دارد.

کروبی و موسوی‌خوئینی‌ها در شرایطی از جامعه روحانیت مبارز خارج شدند و به مجمع روحانیون مبارز پیوستند که به همراه شهیدان بهشتی، مطهری مفتح و باهنر، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، آیت‌الله موسوی اردبیلی، آیت‌الله مهدوی‌کنی، آیت‌الله موحدی‌کرمانی و نیز علی‌اکبر ناطق نوری از موسسان و اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز در ابتدای انقلاب بودند.

جانشین آیت‌الله در جامعه روحانیت مبارز

حال آن‌چه پس از درگذشت آیت الله مهدوی‌کنی و دبیرکلی سی و پنج ساله ایشان بر جامعه روحانیت مبارز، درباره این تشکل سیاسی اصولگرا مهم به نظر می‌رسد، انتخاب دبیرکل جدید این تشکل است؛ موضوعی که از سوی برخی از اعضای جامعه روحانیت مبارز همچنان به‌صورتی از گمانه‌زنی‌ها مطرح می‌شود. براساس اظهارات اعضای این تشکل، در دوجلسه جامعه روحانیت مبارز که پس از درگذشت آیت‌الله مهدوی‌کنی برگزار شد به دلیل احترام به ایشان بحثی درباره جانشینی مطرح نشد. حالا اعضا در انتظارند تا در جلسه سه‌شنبه این هفته که قرار است جلسه ویژه جامعه روحانیت مبارز برای انتخاب جانشین آیت الله مهدوی‌کنی باشد، موضوع دبیرکل جدید تعیین تکلیف شود؛ موضوعی که در دستور کار بودن آن برای جلسه پیش رو را غلامرضا مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز نیز تایید کرده است. این در شرایطی است که آیت‌الله موحدی کرمانی قائم مقام جامعه روحانیت درباره مشخص شدن دبیرکل در جلسه سه‌شنبه این هفته به خبرگزاری فارس گفته است که معلوم نیست در این هفته، دبیرکل مشخص شود. در این میان، اگرچه برخی گمانه‌زنی‌ها از احتمال مطرح شدن نام حسن روحانی در میان کاندیداهای دبیرکلی جامعه روحانیت مبارز حکایت دارد، اما جعفر شجونی عضو شورای مرکزی این تشکل سیاسی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، این موضوع را تکذیب کرده است.

پیش از این مصباحی‌مقدم، از احتمال کاندیداتوری حسن روحانی برای دبیرکلی این تشکل اصولگرا خبر داده بود. مصباحی مقدم در این باره به خبرگزاری میزان گفت: اولویت با اعضای موسس و افرادی است که در جامعه روحانیت مبارز و کشور از مقبولیت بیشتری برخوردارند و فرد فعالی نیز باشد؛ بر این اساس به نظر می‌رسد که آیات موحدی کرمانی، مجتهد شبستری، امامی کاشانی و همچنین حسن روحانی بتوانند در معرض انتخاب به‌عنوان دبیرکلی این تشکل روحانی باشند.

علاوه‌بر این نام این چهار نفر در گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها بیش از دیگران مطرح شده است.

در این میان به زعم شجونی، تنها آیت‌الله موحدی‌کرمانی به‌طور جدی برای دبیرکلی جامعه روحانیت مبارز مطرح است؛ او دلیل این اظهارات خود را به برخی گمانه‌زنی‌ها و اعلام برخی اسامی مربوط دانست که تمایلی برای کاندیداتوری در آنان وجود ندارد. بر اساس اظهارات شجونی اکثر قریب به اتفاق جامعه روحانیت مبارز خواهان ریاست آیت‌الله موحدی‌کرمانی در جامعه روحانیت مبارز هستند.

غایبان بزرگ

گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال کاندیداتوری حسن روحانی و آیت‌الله امامی کاشانی برای دبیرکلی جامعه روحانیت مبارز در شرایطی مطرح شده است که این افراد چند سالی است که در جلسات جامعه روحانیت حاضر نمی‌شوند؛ چند سالی است که چهره‌هایی چون علی اکبر ناطق نوری، اکبر هاشمی رفسنجانی و حسن روحانی که از اعضای این تشکل سیاسی بوده‌اند، به غایبان این جلسه‌ها تبدیل شده اند. این موضوعی است که حالا برخی اعضای جامعه روحانیت مبارز، از آن به‌عنوان دلایلی روشن برای نامزد نشدن افراد مذکور برای دبیرکلی این تشکل یاد می‌کنند. در این باره می‌توان به اظهارات شجونی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر اشاره کرد، به گفته او، امثال آقای ناطق نوری معلوم است نمی‌آید چون بارها اعلام کرده است که در جلسات حضور نخواهد داشت.ناطق نوری در سال ۹۰ در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران، از پایان حضور خود در جامعه روحانیت مبارز که پیش‌تر از این یکی از اعضای فعال این جامعه بود خبر داده و گفته بود: تمایلی به همکاری با جامعه روحانیت مبارز ندارم و فعالیت‌هایم در این راستا مسکوت است. به‌طور کلی به‌نظر می‌رسد فاصله گرفتن ناطق نوری از جامعه روحانیت مبارز به انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ باز می‌گردد.

از سوی دیگر اما، حجت‌الاسلام ناصحی از اعضای جامعه روحانیت مبارز با اشاره به غیبت هاشمی رفسنجانی، امامی کاشانی، ناطق نوری و روحانی و در شرایطی که آنان را از سابقین جامعه روحانیت مبارز خواند، به خبرگزاری مهر گفت که این افراد احتمالا به دلیل مشغله‌های کاری در جلسات شرکت نکردند، اما نمی‌توان منکر اهمیت آنها و نقششان در این تشکل سیاسی بود.

او از ارسال دعوت‌نامه برای این افراد در کنار سایر اعضای جامعه روحانیت خبر داد و ابراز امیدواری کرد که هاشمی رفسنجانی، امامی کاشانی، ناطق نوری و روحانی در جلسه این هفته جامعه روحانیت مبارز حضور یابند. همچنین حسن غفوری فرد عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در گفت‌وگو با «ایلنا» تاکید کرد: در خلأ وجودی شخصی مانند آیت‌الله مهدوی‌کنی حضور دوباره آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و حجت‌الاسلام ناطق نوری در جامعه روحانیت بسیار مفید و حائز اهمیت است و مطمئنا باعث قوت آن خواهد شد.