روز جنجالی مجلس

گروه خبر- زینب موسوی: اعتراض برخی از مجلسی‌ها به علی مطهری، جلسه علنی دیروز مجلس را با برخوردهای فیزیکی و در نهایت تعطیلی ۱۵ دقیقه‌ای مواجه کرد.نمایندگان مجلس دیروز در میانه ایراد نطق میان دستور علی مطهری، نماینده‌ای که حالا به یکی از اصلی‌ترین چهره‌های منتقد حصر تبدیل شده است، او را با شعارهایی چون «مرگ بر فتنه‌گر» و «مرگ بر منافق»، از ادامه سخن بازداشتند تا اولین «نطق ناتمام» مجلس نهم به نام این نماینده مجلس رقم بخورد. نطقی که نایب‌رئیس مجلس که ریاست جلسه را بر عهده داشت، ادامه آن را به صلاح ندید و بر این اساس با اعلام تنفس از ادامه تنش‌ها میان نمایندگان و علی مطهری جلوگیری کرد. این اولین بار نیست که مطهری به موضوع مذکور انتقاد می‌کند؛ او درست یک هفته پیش؛ یعنی در نیمه دی ماه با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به رئیس قوه‌قضائیه در وب سایت خود، سخنان اخیر آیت‌الله صادق آملی‌لاریجانی رئیس قوه‌قضائیه درباره حصر و دلایل و برهان ارائه شده درباره قانونی بودن مساله حصر را زیر سوال برد. با همه این اتفاقات، حالا برخی اعضای هیات نظارت بر رفتار نمایندگان از بررسی نطق مطهری در این هیات خبر می‌دهند. موسی غضنفرآبادی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: «هیات نظارت بر رفتار نمایندگان در جلسات بعدی خود مطالب عنوان شده توسط علی مطهری در نطق وی در جلسه علنی امروز مجلس را مورد بررسی قرار خواهد داد.»

حاشیه‌ای بر متن

ماجرای این تنش از آنجا آغاز شد که مطهری در بخشی از اظهارات خود به حوادث سال ۸۸ اشاره کرد و به انتقادات همیشگی خود درباره موضوع حصر پرداخت. بر اساس آنچه خبرگزاری مجلس شورای اسلامی از نطق دیروز مطهری گزارش داده است، او ادامه حصر خانگی میرحسین موسوی، مهدی ‌کروبی و زهرا رهنورد را بدون حکم قضایی همچنان خلاف اصول قانون اساسی خواند و تاکید کرد: «من ادامه آن را به زیان انقلاب اسلامی می‌دانم و معتقدم در این زمینه شورای‌عالی امنیت ملی به ریاست رئیس‌جمهور و قوه قضائیه کوتاهی کردند.» «ایسنا» در گزارش خود از جلسه دیروز با اشاره به سخنان مطهری نوشت: «مطهری با تاکید بر اینکه همه می‌دانند من هیچ تعلق خاطری به آقایان موسوی و کروبی ندارم و در انتخابات سال ۸۸ نیز به آقای رضایی رای دادم، هدف خود از این سخنان را دفاع از یک موضوع بزرگتر، آن هم رفتار اسلامی با منتقدان حکومت خواند.»

این موضوعی است که علی مطهری پیش از این نیز بارها در اظهارنظرهای مختلف و حتی نطق‌های خود در مجلس شورای اسلامی از آن سخن گفته بود. بر این اساس می‌توان گفت این اولین بار نیست که این نماینده اصولگرای مجلس در این باره به اظهارنظر می‌پردازد.

با این همه اما این بار نمایندگان انتقادات علی مطهری را تاب نیاورده و در شرایطی که فریاد «دو-دو» به نشانه اعتراض به سخنان این نماینده فضای مجلس را فرا گرفت، برخی با شعار مرگ بر فتنه‌گر و مرگ بر ضد ولایت فقیه در نزدیکی جایگاه ناطقان تجمع کردند. این موضوع، اما مطهری را از ادامه نطق باز نداشت. او در شرایطی اظهارات خود را ادامه می‌داد که حلقه پرجمعیت نمایندگان، جایگاه ناطق را در بر گرفته و سعی می‌کردند مطهری را قانع کنند که از این جایگاه پایین بیاید و از ادامه نطقش منصرف شود، اما او که مصر به بیان نطقش بود برخی را که سعی بر این داشتند تا به زور او را از جایگاه پایین بیاورند هل داد و در جایگاه ناطق باقی ماند. در این میان عابد فتاحی، نماینده مجلس مقابل نمایندگانی که متعرض مطهری شده بودند ایستاد و اجازه نمی‌داد آنها به او نزدیک شوند و در همین حال مسعودپزشکیان و جواد جهانگیرزاده از مطهری خواستند که در جایگاه ناطق باقی نماند؛ اما این نیز کارساز نشد. با این همه و به گفته هیات‌رئیسه، خبرنگاران و میهمانان جلسه دیروز به بیرون از صحن علنی هدایت شدند و این در حالی بود که مطهری همچنان حاضر نبود از جایگاه ناطق پایین بیاید.

انتقاد رئیس جلسه

در میان فریاد‌های اعتراض‌آمیز تعدادی از نمایندگان، حسن ابوترابی فرد نایب رئیس که ریاست جلسه را بر عهده داشت خطاب به مطهری گفت: «جنابعالی در فضای واقعی کشور قرار دارید که آنچه در مورد این افراد انجام شده با نهایت رافت و رحمت اسلامی و با توجه به مصالح ملی انجام شده و اگر اراده نظام بر رافت و رحمت نبود قطعا به گونه دیگری انجام می‌شد. از شما انتظار می‌رود که مصالح ملی، احکام شرعی و قانون اساسی را رعایت کنید.» به گزارش «ایسنا» او همچنین به مطهری گفت شما صحبتی می‌فرمایید که انضباط مجلس را به هم می‌ریزد و در همین حال مطهری پاسخ داد: «نظم نباید به هم بریزد و هر کسی آزاد است نظر خودش را اعلام کند.» این سخن مطهری بار دیگر با واکنش نمایندگان روبه‌رو شد. همزمان و با بالا گرفتن درگیری‌ها، ابوترابی با اشاره به ماده ۱۰۸ آیین نامه داخلی مجلس و با اعلام اینکه نطق آقای مطهری را به مصلحت نمی‌دانم، برای حفظ آرامش صحن،

۱۵ دقیقه تنفس اعلام کرد.

واکنش‌های موافقان و مخالفان

این ماجرا واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت. عابد فتاحی، نماینده‌ای که می‌خواست از درگیری فیزیکی میان نمایندگان و علی مطهری بکاهد در حاشیه جلسه علنی دیروز خاموش کردن تریبون مجلس یا باب شدن این مساله که هر کسی در اعتراض به کلام دیگری، مانع ایراد سخن او شود را متناسب شأن و جایگاه نهاد قانونگذاری ندانست و تاکید کرد: «ما معتقد هستیم هر نماینده حق دارد نطق خود را ایراد کند و اگر کسی به نطق اعتراضی دارد، بعد از آن بیان کند نه اینکه در وسط نطق سخنان ناطق را با سر و صدا قطع کنند.»

به گزارش خانه ملت او تاکید کرد: «ادامه چنین روندی به نفع آزادی بیان نخواهد بود.»

همچنین کمال‌الدین پیرموذن نماینده اردبیل هم با انتقاد از این اقدام نمایندگان مجلس در جلوگیری از ادامه نطق علی مطهری در گفت‌وگو با فرارو گفت: «باید انتظار داشت نمایندگان، با شجاعتی که از مدرس سراغ داریم نظرات خود را حتی اگر مخالف نظرات اکثریت حاکم بر مجلس باشد بیان کنند.» به گفته پیرموذن، نمایندگان به استناد قانون هم در همه زمینه‌ها می‌توانند اظهارنظر کنند و با توجه به اینکه جامعه ما جامعه چند صدایی است و هر طیف و جریان فکری دیدگاه خاصی در قالب نظام دارند باید اجازه داده شود تا این صدا و نظرات متفاوت از تریبون مجلس شنیده شود.

اصل ۸۶ قانون اساسی هم می‌گوید: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رای خود کاملا آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‏‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‏‌اند تعقیب یا توقیف کرد.‏»

در ماده ۷۷ آیین نامه داخلی مجلس آمده است: «طبق اصل هشتاد و ششم (۸۶) قانون اساسى نمایندگان مجلس در مقام ایفاى وظایف نمایندگى در اظهارنظر خود کاملا آزادند و نمى‏‌توان آنها را به سبب نظراتى که در مجلس اظهار کرده‏‌اند یا آرایى که در مقام ایفاى وظایف خود داده‏‌اند تعقیب یا توقیف کرد یا از حقوق اجتماعى محروم کرد.»

در تبصره این ماده هم آمده است «وظایف نمایندگى شامل نطق، بحث‌هاى داخل دستور، بحث‌هاى جلسات کمیسیون‌ها، اظهارنظراتى که براى اعمال اصل هشتاد و چهارم (۸۴) قانون اساسى انجام مى‏‌شود و سایر موارد نظارتى و قانونى است.»

در آن سوی طیف اما علیرضا مرندی در نطق میان دستور خود گفت: «جای تعجب است که هنوز برخی برای مطرح کردن خود از فتنه‌گران حمایت می‌کنند.» این موضوعی است که جواد جهانگیرزاده نیز در نطق میان دستور خود به آن اشاره کرد، گفت: «کسانی که خواسته یا ناخواسته به تضعیف یوم‌الله ۹ دی می‌پردازند بدانند ۹ دی یوم‌الله بود و یوم‌الله باقی خواهد ماند. »

علی مطهری در اظهارات خود به نهم دی اشاره کرده بود. او در این باره با انتقاد از صدا و سیما گفت: «در ایام ۹ دی برخی رسانه‌ها از جمله صدا و سیما راه افراط پیمودند و بر طبل تفرقه کوبیدند و ماهیت ۹ دی را آن گونه که دوست داشتند، معرفی کردند در حالی که همه می‌دانند در ۹ دی‌ماه سال ۸۸ مردم با قطع نظر از تخلفات دو طرف فتنه، به دفاع از انقلاب و جمهوری اسلامی پرداختند.» آن‌گونه که «ایرنا» گزارش داده است مطهری گفته بود: «اگر بخواهیم ۹ دی را مظهر تفرقه میان ملت قرار دهیم دیگر یوم‌‌الله نخواهد بود؛ بلکه یوم الشیطان خواهد بود.»