سرنوشتی که برای تندر رقم خورد

گروه خودرو - از خیابان سمیه تهران خبر می‌رسد که «علی‌اکبر محرابیان» وزیر صنایع و معادن با جدایی تندر-۹۰ از ایران خودرو و تمرکز تولید این محصول فرانسوی در پارس‌‌خودرو موافقت کرده است.

هر چند هنوز این حکم وزارتی به خودروسازها ابلاغ نشده است، اما با توجه به قطعی بودن نظر محرابیان، باید منتظر ابلاغ عن‌قریب حکم وداع تندر با بزرگترین خودروسازی خاورمیانه باشیم.

طبق اخباری که از ایران خودرو به گوش می‌رسد، در حال حاضر خط تولید تندر-۹۰ به علت نبود قطعه تقریبا متوقف شده است.

همچنین سازمان فروش این شرکت نیز طی ارسال پیامک به مشتریانی که تندر ثبت نام کرده اند اعلام کرده است که به جای خودرو درخواستی خود یا پژو ۲۰۶‌هاچ‌بک تحویل بگیرند یا اینکه از درخواست خود اعلام انصراف کنند.

تولید تندر-۹۰، خرداد سال ۸۶ در ایران خودرو و پارس‌‌خودرو آغاز شد و در بیش از دو سالی که از تولید آن می‌گذرد، هیچ گاه شرایط مناسبی را در تولید و عرضه به خود ندید.

مشکل اصلی و اساسی در این زمینه، بدهی مالی خودروسازان به خصوص ایران خودرو به رنوپارس(تامین‌کننده قطعات تندر) و در نتیجه تاخیر و حتی توقف تامین قطعات تندر-۹۰ عنوان می‌شود. این موضوع سبب شد تا چندی پیش وزارت صنایع و معادن برای رفع مشکلات، طرح تمرکز تولید تندر-۹۰ در پارس‌‌خودرو را که از شرایط مالی بهتری نسبت به ایران خودرو برخوردار است، پیش روی مسوولان این دو شرکت قرار دهد.

به اعتقاد کارشناسان، تمرکز تولید تندر-۹۰ در پارس‌‌خودرو می‌تواند راهگشای موانع تولید این محصول پرحاشیه فرانسوی باشد.

با این حال مسوولان ایران‌خودرو و پارس‌خودرو پس از به بن‌بست رسیدن در تامین قطعه و عرضه به موقع تندر به مشتریان به این نتیجه رسیده‌اند که برای بهبود وضعیت تولید این خودرو طرح پیشنهادی را تحت عنوان تمرکز تولید در یکی از این دو کارخانه به وزارت صنایع و معادن ارائه کنند.

اگرچه شنیده‌ها حکایت از قبول این پیشنهاد از سوی وزیر صنایع و معادن دارد، اما معاون وزیر نیز چندی پیش اعلام کرد که پیشنهاد تمرکز تولید تندر-۹۰ در ایران خودرو یا پارس‌‌خودرو در حال بررسی است.

افشین روغنی گفته بود که این پیشنهاد یکی از راهکارهای موردنظر برای بهبود وضعیت تولید تندر-۹۰ در کشور است.

به گفته یک منبع آگاه در شرکت پارس‌‌خودرو در طرح پیشنهادی خودروسازها آمده است که ایران‌خودرو می‌تواند تولید تندر-۹۰ را ادامه داده و آن را به صورت اجرتی برای پارس‌خودرو اجرا کند تا از این طریق هم خط تولید آن متوقف نشود و هم این‌که شرکت مذکور دیگر نیازی به درگیر شدن با مسائل مالی همچون وضعیت حاضر نداشته باشد.

با توجه به شرایط مالی نامناسب ایران خودرو و در صورت ادامه این وضعیت، به احتمال زیاد مسوولان این شرکت روی تولید خودروهای پرطرفدار و بدون دردسر همچون پژو۲۰۶ تمرکز بیشتری پیدا خواهند کرد.

اما توقف خط تولید تندر در ایران‌خودرو با توجه به پیشنهادی که همراه با پارس‌‌خودرو مبنی بر ادامه تولید به وزارتخانه ارائه کرده سوال‌ برانگیز است. به طوری که طی تماسی که با شرکت رنو پارس گرفته شد، مدیران ارشد این شرکت نیز از توقف خط تولید تندر در ایران‌خودرو اظهار بی‌اطلاعی کردند. بدهی این شرکت به رنوپارس، تامین‌کننده قطعات تولیدی تندر که اقدامی‌در جهت تسویه آن نیز نشده، شاید یکی از دلایل اصلی توقف خط تولید این خودرو فرانسوی باشد.

دید منطقی نسبت به تندر

تمرکز تولید تندر-۹۰ در پارس‌‌خودرو در شرایطی صورت می‌گیرد که بنا به گفته منوچهر منطقی مدیرعامل پیشین ایران‌خودرو، این محصول از ابتدا سهم ایران‌خودرو بوده و پارس‌‌خودرو را نباید وارد ماجرای تندر می‌کردند.

به گفته منطقی، چون تولید پیکان به عنوان محصول ارزان و گاو شیرده بزرگترین خودروساز خاورمیانه، متوقف شد، بنابراین تندر-۹۰ که آن روزها از آن با نام خودرویی زیر ۱۰میلیون تومان یاد می‌کردند فقط حق ایران‌خودرو بوده و نباید شرکت دیگری وارد این داستان می‌شد.

این گفته منطقی در شرایطی است که دو سال پیش نه تنها پارس‌‌خودرو وارد ماجرای پرحاشیه تندر شد، بلکه هم اکنون طبق آنچه که از وزارت صنایع به گوش می‌رسد، قرار است ایران‌خودرو از تندر-۹۰ جدا شده و پرحاشیه‌ترین محصول صنعت خودرو ایران را تقریبا تمام و کمال به پارس‌‌خودرویی که به گفته منطقی نباید در ابتدا هیچ سهمی‌ از تندر به آن می‌رسید، واگذار کند. هر چند این واگذاری به معنای وداع کامل تندر با کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص نیست اما به هرحال این گونه به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نزدیک، نقش اصلی را در سناریوی تندر، پارس‌‌خودرو بازی می‌کند و بزرگترین خودروساز خاورمیانه به عنوان شرکتی که از دید مدیرعامل پیشین خود تندر-۹۰ حق آن بوده، دیگر نقشی چشمگیر و قابل ذکر را در این سناریو پرحاشیه نخواهد داشت.

اما نگاهی به اظهارات منطقی در مورد

تندر-۹۰ از این نکته حکایت دارد که ایران‌خودرو اگر آن زمان خواهان این محصول بوده و منطقی تندر را حق این شرکت می‌داند، به این دلیل است که تندر قرار بود خودرویی ارزان و زیر۱۰ میلیون تومان باشد تا بزرگترین خودروساز خاور میانه از پس لرزه‌های حذف پیکان در امان بماند. این در شرایطی است که تندر هم اکنون که ایران‌خودرو را ترک می‌کند، دیگر محصولی ارزان به حساب نیامده و در واقع پارس‌‌خودرو تمرکز تولید تندری۱۱ تا ۵/۱۵ میلیون تومانی (با توجه به مدل‌های مختلف این محصول) را در این شرکت پذیرفته است. موضوعی که «ارزان از آب در نیامدن» تندر را در ایران سبب شد جدای از مسائلی مانند توان فنی و کیفی نه چندان بالای قطعه سازان، به حساب و کتاب‌های مالی خودروسازان و رنوپارس (تامین‌کننده قطعات تندر) مربوط است.

بر کسی پوشیده نیست که بدهی ایران‌خودرو به رنوپارس، تاخیر و حتی توقف تامین قطعات تندر و در نتیجه خوابیدن خط تولید این محصول را در ایران‌خودرو موجب شده و این در حالی است که برخی معتقدند با تمرکز تولید تندر-۹۰ در پارس‌‌خودرو، تولید این فرانسوی نا آرام روند بهتری را به خود خواهد گرفت، چراکه پارس‌‌خودرو در شرایط مالی مناسبی به سر برده و راحت‌تر از ایران‌خودرو می‌تواند روند تامین قطعات را انجام و تیراژ را بالا ببرد.

این اعتقاد کارشناسان را مدیرعامل پیشین ایران‌خودرو نیز تایید کرده و می‌گوید: قطعا اگر رنوپارس در تامین قطعات فقط با یک شرکت کار کند، روند تولید تندر شکلی بهتر به خود گرفته و تسریع خواهد شد.

منطقی با بیان اینکه البته نگرانی‌هایی نیز در این زمینه وجود دارد تاکید می‌کند: نباید تمرکز تولید تندر-۹۰ در پارس‌‌خودرو به جمع شدن خط تولید این محصول در ایران‌خودرو منجر شود؛ چراکه تبعات منفی زیادی دارد و سهامداران ایران‌خودرو مسوولان شرکت را بازخواست خواهند کرد که سرمایه‌گذاری ۱۵۰‌میلیاردی ایران‌خودرو در پروژه تندر چه می‌شود؟ این گفته منطقی را مدیر بازاریابی ایران‌خودرو نیز به نوعی دیگر تایید و با هشدار نسبت به حذف کامل ایران‌خودرو از داستان تندر-۹۰، می‌گوید: سازمان فروش ایران‌خودرو مخالف حذف تندر از سبد محصولات شرکت است.

حسین ‌هاشمی ‌با بیان اینکه گرفتن تندر از ایران‌خودرو تبعات اقتصادی برای شرکت دارد، می‌افزاید: ایران‌خودرو در محدوده قیمتی ۱۱ تا ۱۳‌ میلیون تومانی تقریبا محصولی ندارد و اگر تندر -۹۰ از سبد محصولات شرکت حذف شود، ما مدل‌های e۰ و e۱ تندر را به عنوان تنها نمایندگان خود در این محدوده قیمتی از دست خواهیم داد.

چه سرنوشتی رقم می‌خورد؟

این سوال از سوی بسیاری از دست‌اندرکاران صنعت خودرو مطرح است که با تمرکز تولید تندر در یک شرکت، آیا مسائل و مشکلات آن نیز حل خواهد شد؟ بسیاری از دست اندرکاران صنعت خودرو معتقدند که با توجه به رویه‌ای که رنو پارس در تامین قطعات تندر در پیش گرفته و تامین قطعه را به تسویه بدهی شرکت‌ها منوط کرده از سویی و رویه خودروسازها در تاخیر بازپرداخت بدهی‌ها از سوی دیگر باعث خواهد شد که تولید تندر باز هم برای شرکت تولید‌کننده سودآور نباشد و وقتی خودرویی سودآور نباشد ادامه تولید آن هم با

اما و اگرهایی همراه خواهد بود، چنانچه هم‌اکنون نیز با چنین وضعیتی مواجه هستیم.

حال خودروساز منتخب چگونه با رنوپارس مواجه خواهد شد؟ یکی از مهم‌ترین دلایلی که مسوولان شرکت رنوپارس در بروز مشکل تامین قطعه از آن یاد می‌کنند، بدهی دو خودروساز ایرانی است. اگر پارس‌‌خودرو تمامی ‌بدهی خود را با رنوپارس تسویه کند آیا این شرکت در تامین قطعه قابل اعتماد خواهد بود؟ طبق گزارش‌های دریافتی، بدهی ایران‌خودرو به رنوپارس چیزی حدود ۷۰‌میلیارد تومان و بدهی پارس‌خودرو نزدیک به ۲۰ میلیارد تومان است.

این در شرایطی است که هر دو شرکت به صورت تقریبا مساوی از رنوپارس قطعه دریافت می‌کنند. بنابراین بازپرداخت بدهی تنها نمی‌تواند نقش تعیین‌کننده ای در تامین قطعات داشته باشد.

برخی دیگر از کارشناسان اعتقاد دارند که اگر قرار است تولید تندر سودآور باشد پس تکلیف تامین قطعات تولیدی باید از همان ابتدا مشخص شود. اما اینکه با تمرکز تولید چه سرنوشتی در انتظار تندر خواهد بود یکی دیگر از کارشناسا ن به خبرنگار ما می‌گوید:

واگذاری تولید به یکی از خودروسازان داخلی موجب کاهش تیراژ و در نتیجه افزایش قیمت این خودرو خواهد شد. همچنین بحث تولید انواع مدل‌های تندر-۹۰ روی پلت‌فرم این خودرو نیز با شکست مواجه خواهد شد که به نظر می‌رسد این نظریه با توجه به مشکلات فراوانی که بر سر راه تولید این خودرو به‌وجود آمده چندان مورد توجه قرار نگیرد.