اوراق ثبت سفارش خودرو در بازار گران شد، چند برابر ...

سازمان‌های ناظر تاکنون هیچ نظارتی بر بازار خرید و فروش برگ‌های ثبت سفارش نداشته‌اند

مژگان میرزایی - نزدیک به چهار ماه از توقف ثبت سفارش خودروهای وارداتی می‌گذرد، اما همچنان ثبت سفارش خودروهای مذکور متوقف است، این امر در حالی است که همه ساله توقف یک الی دو ماه ثبت سفارش خودروهای سواری در نهایت به افزایش قیمت این خودروها در بازار منتهی می‌شد، اما طولانی شدن توقف ثبت سفارش خودرو در سال جاری از سویی و تصویب تعرفه ۷۰ درصدی واردات خودرو و لغو این مصوبه از سوی دیگر موجب شد تا در سال جاری وارد‌کنندگان و ترخیص‌کنندگان این خودروها با بازار خرید و فروش برگه‌های ثبت سفارش مواجه شوند؛ چراکه اعلام تعرفه ۷۰ درصدی در آخرین روزهای سال گذشته موجب شد تا برخی از وارد‌کنندگان و ترخیص‌کنندگان خودرو اقدام به ثبت سفارش خودرو با حجم بالا کنند تا به این طریق بتوانند از تعرفه کاهش یافته حداکثر استفاده را ببرند، اما لغو تعرفه ۷۰ درصدی و ابلاغ مجدد تعرفه ۹۰ درصدی به گمرکات موجب شد تا استفاده از برگ‌های ثبت سفارش برای وارد‌کنندگان و ترخیص‌کنندگان مقرون به صرفه نباشد به همین دلیل برگ‌های مازاد سر از بازار آزاد در آوردند تا به

این طریق واردکنندگان و ترخیص‌کنندگانی که موفق به ثبت سفارش خودرو نشده بودند از طریق بازار آزاد بتوانند به این برگ‌ها دست پیدا کنند.

عرضه برگ‌های ثبت سفارش در بازار آزاد در حالی است که وارد‌کنندگان و ترخیص‌کنندگان (تجار) به هنگام در خواست برای دریافت برگه ثبت سفارش ملزم به پرداخت هزینه‌های دولتی که رقمی معادل ۳ در هزار ارزش خودروی وارداتی را شامل می‌شود، هستند.

آشفتگی به وجود آمده در بازار خرید و فروش برگ‌های ثبت سفارش در حالی است که تاکنون هیچ یک از مقام‌های مسوول در این خصوص اقدامی صورت نداده‌اند؛ این امر در حالی است که عدم نظارت بر این بازار موجب شده تا برگ‌های ثبت سفارش با چندین برابر قیمت واقعی در بازار خرید و فروش شوند که این امر تضییع بیشتر حقوق مصرف‌کنندگان را به همراه داشته است.

ورود برگ‌های ثبت سفارش‌های مازاد در بازار آزاد موجب شده تا در سال جاری خودروهای وارداتی افزایش چند میلیونی قیمت را تجربه کنند. این امر در حالی است که این خودروها به یمن تعرفه بالا با دو برابر قیمت واقعی در بازار داخلی عرضه می‌شوند و حال با توجه به شرایط به وجود آمده وارد‌کنندگان و ترخیص‌کنندگان علاوه بر پرداخت تعرفه و عوارض جانبی در برخی موارد ملزم به پرداخت هزینه چند میلیونی برای خرید

برگه مازاد نیز شده‌‌اند که این امر بر هم خوردن بیش از حد بازار این خودروها را در پی داشته است.

به گفته یکی از ترخیص‌کنندگان خودرو بیشترین برگ‌های معامله شده در بازار مربوط به برگ‌هایی می‌شود که به صورت شناسنامه‌ای ثبت سفارش شده‌‌اند و برگ‌های کارتکسی کمتر سر از بازار آزاد در می‌آورند.

وی در ادامه می‌گوید: همه ساله با طولانی شدن زمان آغاز ثبت سفارش، برگ‌های ثبت سفارش سر از بازار آزاد در می‌آورند، اما این اولین باری است که با ورود به چهارمین ماه سال همچنان ثبت سفارش متوقف است که این امر موجب شده تا برگ‌های ثبت سفارش با رقم بالایی در بازار خرید و فروش شوند.

یک منبع مطلع در گمرک نیز ضمن تایید خبر عرضه برگ‌های ثبت سفارش خودرو در بازار آزاد در این خصوص می‌گوید: عدم اطلاع‌رسانی دقیق در خصوص زمان آغاز و توقف ثبت سفارش موجب شده تا عده ای افراد مطلع از موقعیت به وجود آمده استفاده کرده و با ارائه درخواست مازاد موجب به وجود آمدن بازار آزاد در این خصوص شوند.

این منبع مطلع در ادامه می‌گوید: تاخیر در آغاز مجدد ثبت سفارش بیشترین تاثیر را برای خودروهای لوکس و گران قیمت به همراه دارد؛ چراکه برگ‌های ثبت سفارش خودروهای لوکس در بازار با قیمت بالایی خرید و فروش می‌شوند به همین دلیل بیشترین برگ‌های عرضه شده در بازار مربوط به خودروهای لوکس است.

این منبع مطلع در پاسخ به این پرسش که انتقال برگ‌های ثبت سفارش به چه صورت انجام می‌شود نیز عنوان می‌کند: ثبت سفارش براساس تقاضای وارد‌کننده یا ترخیص کننده صورت می‌گیرد و از آنجاکه ثبت سفارش براساس شماره سریال موتور صورت می‌گیرد، انتقال برگ‌های ثبت سفارش به راحتی امکان‌پذیر است.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا انتقال برگ‌های ثبت سفارش قانونی است، می‌گوید: ثبت سفارش به لحاظ قانونی صورت نمی‌گیرد، بلکه این امر با توجه به تفاهم‌نامه‌ای که میان خریدار و فروشنده منعقد می‌شود صورت می‌گیرد و در این خصوص نیز خریدار و فروشنده در دفاتر اسناد رسمی اقدام به ثبت اقرارنامه می‌کنند که این امر موجب می‌شود تا خریدار هیچ حقی نسبت به خودرو ترخیص شده از گمرک نداشته باشد.

وی در ادامه عنوان می‌کند: تاخیرهای صورت گرفته موجب شده تا هم‌اکنون شغل کاذبی در این خصوص در کشور به وجود آید به طوری که عده‌ای با کمترین هزینه توانسته‌اند به سود کلانی دست پیدا کنند.

بسیاری از کارشناسان، ترخیص‌کنندگان و وارد‌کنندگان خودرو معتقدند که نامشخص بودن زمان آغاز ثبت سفارش از سوی وزارت صنایع و بازرگانی عمده دلیل بروز این مشکل است. این منبع مطلع نیز ضمن تایید این موضوع می‌گوید: عدم اطلاع‌رسانی دقیق از سوی وزارت بازرگانی موجب شده تا عده محدودی در جریان زمان آغاز و بسته شدن ثبت سفارش قرار گیرند و در صورتی که وزارت بازرگانی و صنایع زمان آغاز و توقف ثبت سفارش را از طریق جراید کثیر‌الانتشار اعلام کند، این مشکل به وجود نخواهد آمد.

خودروهای تجاری مشکلی ندارند

علاوه بر خودروهای سواری در سال جاری ثبت سفارش خودروهای تجاری نیز همچنان متوقف است که این امر کمبود و افزایش قیمت این خودروها در بازار را به همراه داشته است.

توقف ثبت سفارش خودروهای تجاری در حالی است که ثبت سفارش این خودروها سال گذشته نیز از نیمه دوم سال آغاز شده بود و به این طریق وارد‌کنندگان خودروهای تجاری تنها شش ماه فرصت داشتند تا بتوانند نیاز بازار را برطرف کنند و حال در سال جاری مشکل سال گذشته باز در حال تکرار است، اما اینکه آیا برگ‌های ثبت سفارش خودروهای تجاری نیز هم اکنون سر از بازار درآورده‌‌اند یا خیر نامشخص است، این منبع مطلع در این خصوص می‌گوید: از آنجاکه ثبت سفارش خودروهای تجاری توسط نمایندگی‌ها صورت می‌گیرد، نمایندگی‌ها در جریان زمان آغاز یا توقف ثبت سفارش قرار دارند به همین دلیل تقاضا بر اساس نیاز بازار صورت می‌گیرد که این امر موجب می‌شود تا برگ‌های ثبت سفارش از بازار آزاد سر در نیاورند.

وی در خصوص تاثیر تاخیر در آغاز ثبت سفارش خودروهای تجاری نیز می‌گوید: تاخیر به وجود آمده از سویی و کاهش تولید خودروهای تجاری از سوی دیگر موجب شده تا هم‌اکنون بازار با کمبود و افزایش قیمت خودروهای تجاری مواجه شود. این امر نیز درحالی است که هم‌اکنون طرح نوسازی ناوگان باری کشور در حال پیگیری است، اما نبود خودرو مناسب موجب شده تا این طرح براساس برنامه اجرا نشود.

آغاز ثبت سفارش

شاید نیمه دوم تیر

به گفته برخی کارشناسان، اختلاف وزارت بازرگانی و وزارت صنایع بر سر لیست خودروهای مجاز برای ورود به کشور از سویی و اجرای آیین نامه ارتقای کیفیت خودرو که رشد مراکز خدمات پس از فروش نیز در این آیین نامه لحاظ شده از سوی دیگر موجب شد تا ثبت سفارش خودرو با ورود به سومین ماه سال همچنان متوقف باشد.

طولانی شدن توقف ثبت سفارش در حالی است که هنوز خبر موثقی در خصوص زمان آغاز مجدد ثبت سفارش از سوی مراجع ذی‌ربط اعلام نشده است.

این امر در حالی است که سال گذشته نیز ثبت سفارش از نیمه دوم اردیبهشت ماه آغاز شد، اما در سال جاری توقف همچنان ادامه دارد؛ به طوری که هنوز زمان دقیقی برای آغاز ثبت سفارش خودروهای وارداتی از سوی وزارت بازرگانی اعلام نشده، اما گمانه‌‌زنی‌ها حکایت از آن

دارد که ثبت سفارش از نیمه دوم تیر ماه آغاز شود.

به گفته وی، با آغاز سال جاری باید ثبت سفارش خودرو نیز آغاز شود، اما توقف چهار ماه ثبت سفارش برای اولین بار در سال جاری صورت گرفته با این حال طی دو ماه ابتدای سال جاری واردات خودرو با رشد چشمگیری همراه بوده است.

این منبع مطلع در حالی خبر از رشد واردات در سال جاری می‌دهد که به گفته ترخیص‌کنندگان و وارد‌کنندگان خودرو، رشد واردات به دلیل رشد ثبت سفارش در اسفند ماه سال گذشته صورت گرفته، به طوری که وارد‌کنندگان به امید آنکه تعرفه ۷۰ درصد شامل حال آن شود در ابتدای سال اقدام به ترخیص خودرو با حجم بالا کردند.

وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به افزایش حجم صادرات دلیل افزایش قیمت خودروهای وارداتی در سال جاری چیست می‌گوید: نامشخص بودن زمان آغاز ثبت سفارش عمده دلیل افزایش قیمت است، زیرا عمده خودروهای ترخیص شده در سال جاری به جای بازار سر از انبار وارد‌کنندگان و ترخیص‌کنندگان در آورده‌‌اند که این امر موجب شده تا مشکل کمبود خودرو در بازار برطرف نشود که این امر بر افزایش قیمت خودرو در بازار تاثیرگذار بوده است.

جنسیس تنها مجوز دار

تاخیر ۴ ماهه در آغاز ثبت سفارش در حالی است که هم‌اکنون خودروی جنسیس تنها مجوز واردات به کشور را دارد و مابقی خودروها باید در انتظار ابلاغ شروع مجدد ثبت سفارش باشند.