گروه خودرو- خشک و تقریبا خالی مثل زاینده‌رود؛ این شاید بهترین توصیف باشد برای دهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت خودرو اصفهان؛ نمایشگاهی که هفته گذشته افتتاح و امروز به‌کار خود پایان می‌دهد، آن هم در شرایطی که تقریبا هیچ محصول جدیدی برای نمایش و رونمایی نبود و شرکت‌کنندگان در آن، به عرضه خودرو با رنگ‌های جدید یا همان محصولات پیشین خود بسنده کرده و خودرو جدیدی در غرفه‌ها به چشم نمی‌آمد. هرچند اصفهانی‌ها استقبال نسبتا خوبی از نمایشگاه دهم کردند، اما وقتی وارد سالن‌ها و غرفه می‌شدند، بیشتر همان خودروهایی را مشاهده می‌کردند که چند دقیقه قبل از ورودشان نیز آنها را در خیابان دیده بودند. طبق معمول چند سال اخیر، باز هم چینی‌ها بیشتر غرفه‌های نمایشگاه را به خود اختصاص داده بودند، البته نه خود آنها، بلکه شرکت‌های ایرانی که برندهای چینی را در ایران مونتاژ می‌کنند. در این بین، کرمان خودرویی‌ها لیفان X۶۰ خود را با رنگی جدید (دودی)، به نمایشگاه آورده بودند تا از این روش برای کشاندن بازدید‌کنندگان به غرفه خود استفاده کنند و اتفاقا روششان نیز کارساز بود. «تغییر رنگ» را البته ایران‌خودرویی‌ها نیز تدبیر کرده بودند، به نحوی که در غرفه شان پژو ۲۰۶ و پژو پارس با رنگ‌های جدید (سبز انگوری) به چشم می‌آمد و هر چند ظاهری دلربا داشتند، اما باطن شان همان بود که بود. برای خیلی‌ها جای سوال شده بود که چرا ایران‌خودرو جدیدترین و پیشرفته محصولش؛ یعنی دنا را به نمایشگاه نیاورده، آن هم درحالی‌که دو روز دیگر پیش‌فروشش را آغاز خواهد کرد. اما کره‌ای‌ها نیز دیگر شرکت‌کنندگان در نمایشگاه دهم، به حساب می‌آمدند و در این بین، اطلس خودرو (نمایندگی انحصاری محصولات کیا در ایران) با کیا سول و پیکانتو خود به اصفهان آمده بود و در غرفه رامک خودرویی‌ها نیز محصولاتی مانند نیو اکتیون در معرض دید بازدید‌کنندگان قرار گرفت. در کنار کره‌ای ها، شرکت ژاپنی سوبارو هم که به تازگی میهمان ایران شده، یکی دو خودرو خود را به نمایشگاه آورده بود، بر خلاف هموطنانش (تویوتا، نیسان و هوندا) که هرچه چشم چرخاندیم، آنها را در سالن‌های نمایشگاه ندیدیم. البته از سایپا و پارس‌خودرو هم خبری نبود؛ گویا برایشان عادت شده که وقتی ایران‌خودرو در نمایشگاهی شرکت می‌کند؛ آنها غایب آن نمایشگاه باشند و وقتی سایپا و پارس‌خودرو حضور داشته باشند، ایران‌خودرو نباشد.

دنای ۵۰ میلیونی؟

اما در حاشیه دهمین نمایشگاه صنعت خودرو اصفهان، بازار مصاحبه داغ بود، به‌خصوص مصاحبه با ایران‌خودرویی‌ها که به نظر می‌رسید پر‌زرق و برق‌تر از بقیه در نمایشگاه حضور یافته بودند. در این بین، هاشم یکه‌زارع مدیرعامل ایران‌خودرو حدود نیم ساعت در جمع خبرنگاران قرار گرفت تا پاسخگوی پرسش‌های آنها باشد. محور پرسش‌ها بیشتر حول و حوش روابط آتی ایران‌خودرو با خودروسازان خارجی (به‌خصوص رنو و پژو) و همچنین قیمت محصول جدید این شرکت؛ یعنی «دنا» بود. «دنا» خودرویی است که حدود سه سال پیش رونمایی شد و از آن به عنوان پیشرفته‌ترین محصول ایران‌خودرو یاد می‌شود. این خودرو که به نوعی مدل پیشرفته سمند به حساب می‌آید و نام اولیه آن نیز «سمند NX» بود، باید خیلی زودتر از اینها روانه بازار می‌شد؛ اما یکسری مشکلات اجازه نداد ایران‌خودرویی‌ها دنا را سر وقت عرضه کنند. حالا پس از گذشت حدود سه سال، دنا پیش‌فروش شده و طبق گفته مدیرعامل ایران‌خودرو قرار است تابستان سال آینده ورود خود به خیابان‌های کشور را جشن بگیرد. با این حال نکته مبهم دنا مانند دیگر خودروهای داخلی، قیمت آن است؛ به نحوی که ایران‌خودرویی‌ها هنوز اعلام نکرده‌اند که دنا در نهایت با چه قیمتی به دست مشتریان خواهد رسید. در حاشیه نمایشگاه اصفهان، مدیرعامل و مدیر فروش و بازاریابی ایران‌خودرو جداگانه نشستی خبری را برگزار کردند، اما هیچ‌کدام حاضر به اعلام قیمت نهایی دنا نشدند. ابتدا این عبدالله بابایی مدیرفروش و بازاریابی ایران‌خودرو بود که در پاسخ به پرسشی مبنی‌بر قیمت نهایی دنا، تنها به مبلغ پیش پرداخت این خودرو اشاره کرد. وی با بیان اینکه پیش‌فروش خودروی دنا از ۲۸ بهمن آغاز خواهد شد، تاکید کرد که مشتریان برای ثبت نام دنا باید ۲۰ میلیون تومان به عنوان پیش پرداخت بپردازند. به گفته بابایی، دنا مرداد ماه سال ۹۳ به مشتریان تحویل داده خواهد شد. وی بدون اشاره به قیمت نهایی دنا، خواستار آزادسازی قیمت خودرو شد و گفت که این کار سبب ایجاد تعادل در بازار خودرو می‌شود. وی با بیان اینکه با آزادسازی قیمت خودرو از رانت و دلالی در بازار جلوگیری خواهد شد، گفت که در آن صورت خودروسازان می‌توانند عرضه محصولات با سود کمتر را با عرضه محصولات با سود بیشتر متعادل کرده و بازار را مدیریت کنند. به گفته بابایی، در حال حاضر قیمت فروش برخی از خودروها کمتر از قیمت تمام شده است و مواردی بوده که خودروها از سوی خودروساز به دست مشتریان نهایی نرسیده و توسط دلالان به فروش رفته است. اما مدیرعامل ایران‌خودرو نیز مانند مدیرفروش این شرکت از اعلام قیمت نهایی دنا خودداری کرد و تنها اطمینان داد که این خودرو در تابستان ۹۳ به دست مشتریان خواهد رسید. یکه‌زارع با بیان اینکه دنا نهایتا با یک ماه تاخیر عرضه خواهد شد، گفت که قیمت این محصول بعدا اعلام می‌شود.ایران‌خودرویی‌ها در حالی قیمت نهایی دنا را اعلام نمی‌کنند که در روز رونمایی این محصول؛ یعنی سه سال پیش اعلام شد که قیمت آن بین ۱۸ تا ۲۵ میلیون تومان خواهد بود. آن زمان البته جواد نجم‌الدین مدیرعامل ایران‌خودرو بود و مدیریت فروش را نیز علی‌اصغر سرایی‌نیا در اختیار داشت و حال که حدود سه سال از آن زمان می‌گذرد، و هزینه‌های تولید نیز روندی صعودی پیدا کرده قطعا خبری از دنای ۱۸ تا ۲۵ میلیونی نخواهد بود. گفته می‌شود ایران‌خودرو قیمتی حول و حوش ۵۰ میلیون تومان را برای دنا در نظر گرفته است.

فقط سمند ملی است

اما مدیرعامل ایران‌خودرو در ادامه نشست خبری خود به مذاکرات این شرکت با خارجی‌ها اشاره کرد و گفت که در ماه‌های اخیر مذاکرات گسترده‌ای با خودروسازان خارجی برای توسعه‌ همکاری‌ها و تولید خودروهای جدید در ایران، انجام شده است. یکه‌زارع اگرچه در طول صحبت‌هایش مستقیما نام هیچ شرکتی را به زبان نیاورد، اما با توجه به فکت‌هایی که می‌داد، مشخص بود منظورش از مذاکره با خودروسازان خارجی، بیشتر رنو و پژوی فرانسه است. وی در مورد وضع همکاری با خودروسازان فرانسوی تاکید کرد: همان شرکتی که در حال حاضر در سکوت بیشتری به سر می‌برد شاید به یکی از پرکارترین شرکت‌ها در ایران تبدیل شود. یکه‌زارع با بیان اینکه مذاکرات با این شرکت طی ۱۰ روز آینده نهایی خواهد شد، تاکید کرد: شرکت موردنظر پیش‌تر رغبتی برای سرمایه‌گذاری در ایران نداشت، اما در مذاکراتی که با یکدیگر داشتیم، آنها تقریبا به انجام سرمایه‌گذاری رضایت دادند و قرار است طی ۱۰ روز آینده، مسائل مربوط به نحوه سرمایه‌گذاری در ایران و چگونگی ورود آنها به بازار کشور، نهایی شود. به گفته مدیرعامل ایران‌خودرو، شرکت فرانسوی موردنظر، ۲۳ درصد فروشش در بازار ایران بود و از همین رو وقتی ایران را ترک کرد، مشکلات زیادی برای آن در فرانسه ایجاد شد؛ بنابراین با توجه به واقعیات موجود، این شرکت باید متفاوت با گذشته عمل کند. با توجه به اظهارات مدیرعامل ایران‌خودرو، مشخص است که منظور وی از «خودروساز فرانسوی» شرکت پژو است و ظاهرا پژویی‌ها شرایط کلی ایران‌خودرو را برای حضور دوباره در بازار کشور، پذیرفته‌اند. همچنین آن طور که مدیرعامل ایران‌خودرو عنوان کرد، در مذاکره با دیگر شرکت‌ فرانسوی (رنو) نیز مقرر شده محصولی جدید از این خودروساز در ایران به تولید برسد و در پی آن ایران‌خودرو می‌تواند روی پلت‌فرم مربوطه یک محصول شاسی‌بلند و یک محصول سدان به صورت مشترک طراحی و تولید کند. علاوه‌بر این قرار شده که این دو محصول جدید، هم در ایران و هم در زنجیره جهانی خودروساز فرانسوی عرضه شود. یکه‌زارع در عین حالی که تلویحا از حضور توامان رنو و پژو در ایران صحبت به میان آورد، تاکید کرد که ۱۰ سال پیش باید به جای رنو، خودروساز دیگری به ایران می‌آمد. به گفته وی، در آن زمان پژو حضور فعالی در خودروسازی و بازار ایران داشت و اینکه یک خودروساز فرانسوی دیگر را نیز در کنار این شرکت قرار دادیم، اشتباه بود. مدیرعامل ایران‌خودرو، اما در ادامه به واگذاری سهام خودروسازان داخلی به شرکت‌های خارجی اشاره کرد و گفت که ممکن است برخی خودروسازان اروپایی علاقه‌مند به خرید سهام خودروسازان داخلی باشند؛ اما این موضوع وقتی برایشان جذابیت بیشتری خواهد داشت که خودروسازان داخلی سودده و قوی باشند. یکه‌زارع در انتها این را هم گفت که ایران‌خودرو در حال حاضر «خودروساز» نیست و او سعی می‌کند طی ۶ سال آینده این شرکت را به معنای واقعی «خودروساز» کند. مدیرعامل ایران‌خودرو همچنین به ماجرای خودرو ملی نیز اشاره کرد و گفت که از نظر من فقط «سمند» خودرو ملی به حساب می‌آید و سایر خودروهایی که ملی نامگذاری شده‌اند، فیس لیفت و تغییر شکل یافته‌اند.