جدال اقتصادی بین اروپا و آمریکا

عکس:AFP در نشست سران گروه هشت در کانادا اتفاق افتاد

تشدید جدال اقتصادی بین آمریکا و اروپا

احسان ابطحی

رهبران هشت‌ کشور صنعتی جهان که در شهر هانتسویل در استان اونتاریو کانادا تشکیل جلسه داده بودند، پس از آنکه نتوانستند اختلافاتشان در مورد سیاست‌های اقتصادی را حل کنند، موضوع مذاکرات خود را تغییر داده و در مورد مهم‌ترین مسائل دیپلماتیک جهان با یکدیگر گفت‌و‌گو کردند.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتد‌پرس، باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده و دیگر رهبران کشورهای عضو گروه هشت دیروز و در دومین روز نشست سران این گروه درباره برنامه‌های هسته‌ای ایران و کره‌شمالی مذاکره کردند.

ایالات‌متحده و متحدان اروپایی این کشور دیروز در جریان نشست سران گروه هشت به دیگر کشورها فشار آوردند تا تحریم‌های سخت‌تری علیه تهران اتخاذ کنند، اقدامی که بر‌پایه قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد انجام می‌شود. با این همه روسیه و چین که از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به شمار می‌روند و با بی‌میلی به تحریم‌های اخیر رای داده اند، به شدت از اعمال تحریم‌های یکجانبه علیه ایران انتقاد می‌کنند.

مذاکرات دیپلماتیک میان سران کشورهای گروه هشت پس از یک روز گفت‌و‌گو‌ی بی‌نتیجه در مورد کاهش هزینه‌های دولتی و کاهش کسری بودجه که ممکن است به رشد و بهبود اقتصادی جهان لطمه وارد کند، انجام شد. اوباما در این نشست به رهبران دیگر کشورها گفت که اوضاع اقتصادی جهان همچنان شکننده است و نباید با اجرای سریع برنامه‌های کاهش کسری بودجه و هزینه‌های دولتی در مخاطره قرار بگیرد؛ چرا که ممکن است به رشد اقتصادی لطمه وارد کند. اما رهبران کشورهای بریتانیا، آلمان، کانادا و ژاپن چنین استدلال می‌کردند که کاهش کسری بودجه برای اطمینان بخشیدن به سرمایه‌گذاران نگران، ضروری است. رهبران این کشور‌ها برای سخنان خود به نا‌آرامی‌های شدید در بازار‌های مالی در ماه مه که به دنبال بحران اقتصادی یونان و کسری بودجه شدید و همچنین بدهی‌های شدید دولتی این کشور رخ داد، اشاره کردند.

کشورهای ایالات‌متحده، کانادا، بریتانیا، ایتالیا، آلمان، فرانسه، ژاپن و روسیه اعضای گروه هشت هستند. نشست سران این گروه در استراحتگاهی واقع در شمال شهر تورنتو که دو ساعت با اتومبیل تا این شهر فاصله دارد برگزار شد. رهبران این هشت کشور دیروز ظهر و پس از پایان مذاکراتشان به شهر تورنتو رفتند تا در نشست سران گروه ۲۰ شرکت کنند. علاوه بر کشورهای عضو گروه هشت که صنعتی‌ترین و ثروتمند‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌روند، کشورهایی که بالاترین نرخ رشد اقتصادی را دارند و قدرت‌های آینده اقتصاد جهان به شمار می‌روند در گروه ۲۰ عضویت دارند.

آفریقای‌جنوبی، مکزیک، آرژانتین، برزیل، چین، کره‌جنوبی، هند، اندونزی، عربستان سعودی، ترکیه و استرالیا و همچنین اتحادیه اروپا به علاوه کشورهای گروه هشت، اعضای گروه ۲۰ را شامل می‌شوند.

سران کشورهای گروه ۲۰ اولین بار در سال ۲۰۰۸ و با هدف یافتن راهی برای برون رفت از بحران اقتصادی جهان تشکیل جلسه دادند و جای گروه هشت را برای بحث و تبادل نظر درباره سیاست‌های کلان اقتصادی جهان و همچنین همکاری در این مورد، گرفتند.

اولین نشست سران گروه ۲۰ در سال ۲۰۰۸ میلادی در واشنگتن به درخواست جورج بوش، رییس‌جمهوری پیشین ایالات‌متحده برگزار شد. پس از آن و در ۲۵ سپتامبر سال ۲۰۰۹ بود که رهبران گروه ۲۰ اعلام کردند که این گروه جای گروه هشت را به عنوان شورای اقتصادی کشورهای صنعتی جهان خواهد گرفت.

سران کشورهای ثروتمند جهان علاوه بر مذاکرات گروهی به طور جداگانه هم بایکدیگر گفت‌و‌گو کردند.

اوباما دیروز با دیوید کامرون، نخست‌وزیر جدید بریتانیا دیدار کرد. این دیدار اولین دیدار اوباما با کامرون پس از به قدرت رسیدن نخست‌وزیر جوان بریتانیا بود. انتظار می‌رفت رهبران کشورهای ایالات‌متحده و بریتانیا در مورد دشواری‌های پیش روی شرکت نفتی بریتیش پترولیوم و نشت لکه نفتی در سواحل ایالات‌متحده در خلیج مکزیک که بزرگ‌ترین نشت نفتی و همچنین بزرگ‌ترین فاجعه زیست محیطی تاریخ آمریکا به شمار می‌رود، با یکدیگر گفت‌و‌گو کرده باشند.

اوباما همچنین با لی میونگ باک، رییس‌جمهوری کره‌جنوبی دیدار کرد. مذاکرات این دو رهبر در مورد موضوع غرق شدن کشتی جنگی کره‌جنوبی بود، اتفاقی که به باور سئول، کره‌شمالی عامل آن است. در ملاقات میان اوباما و لی میونگ باک، دو طرف در مورد مطرح کردن این موضوع در شورای امنیت سازمان ملل متحد و معرفی پیونگ‌یانگ به عنوان عامل اصلی آن مذاکره کردند.

اوباما در سومین دیدار خود با هوجین‌تائو، رییس‌جمهوری چین هم دیدار کرد. این دیدار یک هفته پس از آن انجام می‌شود که پکن اعلام کرد اجازه خواهد داد تا ارزش یوآن، واحد پول چین، دربرابر دلار افزایش یابد. واشنگتن پیش از این به پکن فشار وارد می‌کرد تا با این اقدام اجازه دهد تا صادرات آمریکا به چین تقویت شود.

این در شرایطی بود که صد‌ها معترض به سیاست‌های جهانی‌سازی در شهر تورنتو کانادا تلاش کردند تا خود را به منطقه امنیتی برگزاری نشست نزدیک کنند، اما پلیس ضد شورش مانع از این اقدام آنان شد. حدود ۱۹ هزار پلیس و نیروی امنیتی از سرتاسر کانادا برای تامین امنیت نشست سران گروه هشت و همچنین گروه ۲۰ فراخوانده شدند و برآورد‌ها حکایت از آن داشت که برگزاری نشست سران گروه هشت و همچنین گروه ۲۰ برای دولت کانادا بیش از ۹۰۰ میلیون دلار هزینه داشته‌است.

اوباما در شرایطی وارد کانادا شد که پیش از آن در کنگره ایالات‌متحده موفق شده بود یک بسته اقتصادی را به تصویب برساند تا بتواند مانع از تکرار بحران مالی سال ۲۰۰۸ شود، بحرانی که اقتصاد جهانی را وارد رکودی عمیق کرد. رییس‌جمهوری ایالات‌متحده امیدوار بود تا با این برگ‌برنده بتواند دیگر کشورها را هم به اقدامی مشابه ترغیب کند و از آنان بخواهد تا بسته‌های جدید نجات مالی برای کشورهایشان طرح کنند تا اقتصاد جهانی به رشد خود ادامه دهد. اوباما اما در این راه شکست خورد و موضعی شدیدا مخالف با کشورهایی اتخاذ کرد که تلاش می‌کنند ابتدا بدهی‌های دولتی و کسری بودجه خود را کاهش دهند.

با وجود این اختلافات آشکار، آنگلا مرکل، صدر‌اعظم آلمان دیروز و در جمع خبرنگاران ادعا کرد که کشورهای اروپایی اختلافی با ایالات‌متحده ندارند. او اضافه کردکه اروپا و آمریکا مذاکرات خوبی در مورد تقویت رشد شکننده اقتصادی جهان انجام داده‌اند.

سران هشت کشور صنعتی جهان در هانتسویل کانادا - عکس رویترز