چشم‌انداز مشاغل آمریکا برای احیای اقتصادی سریع مناسب نیست

صف بیکاران آمریکایی، عکس: GettyImages

شادی آذری

چشم‌انداز نه‌چندان روشن وضعیت استخدام افراد توسط کسب‌و‌کارهای آمریکایی، آن هم برای دومین ماه متوالی، موجب کاهش قدرت احیای این بزرگ‌ترین اقتصاد جهان شده است. بنا به گزارش آسوشیتدپرس، اگرچه بر اساس آمار رسمی منتشر شده از سوی دولت آمریکا، در ماه ژوئن نرخ بیکاری این کشور به ۵/۹ درصد کاهش یافت، اما هنوز این نرخ بیکاری خیلی بالاتر از آن است که نشان‌دهنده یک اقتصاد سالم باشد.

نرخ بیکاری آمریکا تنها به این دلیل نسبت به ماه پیش از آن کمی کاهش یافته است که بیش از نیم میلیون نفر از بیکاران از جست‌وجو برای کار دست کشیده‌اند و به همین دلیل در شمار بیکاران محسوب نشده‌اند.

بخش خصوصی آمریکا در ماه ژوئن تنها ۸۳,۰۰۰ شغل به تعداد مشاغل افزوده است. چه از این منظر به اقتصاد آمریکا بنگریم و چه از هر زاویه دیگری، از نوسانات بازار مسکن گرفته تا کاهش سفارشات کارخانه‌ای، همه نشانه‌ها حکایت از آن دارد که احیای اقتصادی آمریکا با ورود به نیمه دوم سال میلادی جاری ضعیف شده است. درست از همین زمان است که آثار مثبت محرک‌های اقتصادی دولت در حال از بین رفتن است.

سرنوشت اقتصاد آمریکا به این موضوع بستگی دارد که آیا آمریکا خواهد توانست به سیاست‌های اقتصادی پیشین خود ادامه دهد یا خیر. باراک اوباما، رییس‌جمهوری آمریکا با اعتراف به سرعت کند احیای اقتصادی کشورش، از آمار جدید مشاغل به عنوان بهانه‌ای برای مطرح ساختن محرک‌های جدید اقتصادی و افزایش مزایای بیکاری استفاده کرده است. او در سخنان تازه خود گفت: «عملکرد ما برای بسیاری از آمریکایی‌ها به‌ اندازه کافی سریع نبوده است. عملکرد ما برای من هم به‌ اندازه کافی سریع نبوده است.»

روز جمعه اداره کار آمریکا در تازه‌ترین آمار رسمی خود اعلام کرد که در مجموع تعداد حقوق‌بگیران آمریکا در ماه گذشته تا ۱۲۵,۰۰۰ نفر کاهش یافته است که این نخستین کاهش ظرف شش ماه گذشته بوده است.

بخشی از این کاهش نشان‌دهنده پایان یافتن ۲۲۵,۰۰۰ شغل موقتی است که برای کمک به دفتر سرشماری آمریکا برای تکمیل سرشماری ۱۰ ساله در این کشور ایجاد شده بود. افزایش ۸۳,۰۰۰ شغل در بخش خصوصی آمریکا نشان‌دهنده عملکرد بهتر این بخش نسبت به ماه مه بوده است. در ماه مه ایجاد مشاغل بخش خصوصی تقریبا متوقف شده بود، اما هنوز این افزایش بسیار کمتر از میزان مورد نیاز کشور یعنی ایجاد دست کم ۲۰۰,۰۰۰ شغل در ماه است. تنها با تحقق این هدف است که آمریکا قادر خواهد بود نرخ بیکاری خود را کاهش دهد.

البته حقیقت این است که هیچ کس، از اوباما گرفته تا رییس فدرال رزرو، بن برنانکه، و اقتصاددانان بخش خصوصی انتظار ندارند این هدف در کوتاه‌مدت محقق شود. دولت آمریکا نیز گزینه‌هایی واقع‌گرایانه را برای سوق دادن اقتصاد به احیای سریع‌تر در پیش گرفته ‌است.

نرخ بهره در آمریکا که در سطوح پایین مشوق وام‌گیری خواهد بود و رشد اقتصادی را در پی خواهد داشت، هم‌اکنون نزدیک به صفر است. اما جمهوری‌خواهان کنگره با هزینه‌های بیشتر برای ایجاد محرک اقتصادی مخالفند.

تحلیل‌گران پیش‌بینی می‌کنند که نرخ بیکاری تا انتخابات میان دوره‌ای ماه نوامبر در حد بیش از ۹ درصد باقی خواهد ماند، اما فدرال رزرو پیش‌بینی کرده است که نرخ بیکاری تا دو سال بعد هم در سطح ۵/۷ درصد باقی بماند. اقتصاددانان حد عادی نرخ بیکاری آمریکا را نزدیک به ۶ درصد می‌دانند و می‌گویند احتمالا تا اواسط این دهه طول خواهد کشید تا نرخ بیکاری آمریکا به این حد برسد.

نرخ بیکاری آمریکا در ماه ژوئن از رقم ۷/۹ درصد در ماه پیش از آن کاهش یافت، اما دلیل اصلی این کاهش این بود که ۶۵۲,۰۰۰ نفر از بیکاران دست از جست‌وجو برای کار کشیدند. در چنین شرایطی حتی آمریکایی‌هایی که دارای مشاغل مطمئنی هستند، اعتماد خود را از دست داده‌اند. یکی از شاخص‌های اعتماد مصرف‌کننده در آمریکا تنها در ماه ژوئن با ۱۰ واحد کاهش به حدود ۵۳ واحد رسید. این رقم بسیار پایین‌تر از ۹۰ واحد است که معمولا در یک اقتصاد سالم مشاهده می‌شود. در کنار همه این‌ها افزایش بدهی‌های اروپا، نوسانات بازار سهام و هزینه محتاطانه مصرف‌کنندگان هم هست که باعث شده است اقتصاد جهان با چالش‌هایی مواجه شود و جای تعجب نیست که کسب‌و‌کارها سفارشات کالاهای خود را مورد بازبینی قرار می‌دهند و دلیلی برای افزایش مشاغل نمی‌بینند.

تنها شرکت‌های محدودی در آمریکا اعلام کرده‌اند که در نیمه دوم سال جاری میلادی قصد استخدام کارکنان جدید را دارند. اغلب شرکت‌های خودروسازی، هواپیمایی و راه‌آهن اعلام کرده‌اند که به دلیل تقاضای کم بازار، یا قصد افزایش مشاغل را ندارند یا به تعداد بسیار محدود استخدام خواهند کرد.

در ماه ژوئن ۶/۱۴ میلیون نفر از آمریکایی‌ها بیکار بودند. علاوه بر آن ۲/۱۱ میلیون نفر هم یا دست از جست‌وجو برای یافتن شغل کشیده‌اند یا دارای مشاغل نیمه وقت هستند و به دنبال مشاغل تمام وقت می‌گشتند.