تاکید اوباما بر بهبود رابطه آمریکا با جهان اسلام

اوباما در جمع دانشجویان دانشگاه اندونزی در جاکارتا- عکس:GETTY IMAGES

احسان ابطحی

باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده که در یک سفر آسیایی به سر می‌برد، دیروز در دانشگاه اندونزی در جاکارتا، پایتخت این کشور، سخنرانی کرد. به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، اوباما که روز سه‌شنبه از هند وارد اندونزی شد، در سخنانی ۳۰ دقیقه‌ای در دانشگاه اندونزی در جمع ۶ هزار و پانصد نفر از مردم این کشور که بیشترشان را جوانان تشکیل می‌دادند، از دوران کودکی‌اش در این کشور سخن گفت و به طرزی ماهرانه از احساسات مردم اندونزی در این سخنرانی استفاده کرد. اوباما بار‌ها و بارها به لوتو سوئترو، ناپدری اندونزیایی‌اش اشاره کرد و گفت که از او چیز‌های زیادی درباره آزادی فرهنگ در اندونزی آموخته است.

سخنرانی اوباما در جاکارتا که بسیاری پیش‌بینی آن را می‌کردند، در آستانه سفر او به سئول پایتخت کره‌جنوبی انجام شد. اوباما در این سخنرانی تلاش کرد تا بر ارزش‌های مشترک آمریکا و اندونزی تاکید کند. اندونزی پر‌جمعیت‌ترین کشور مسلمان جهان به شمار می‌رود. رییس‌جمهوری ایالات‌متحده در سخنان خود در دانشگاه اندونزی همچنین به نظام دموکراتیک و متکثر اندونزی اشاره کرد.

به گزارش بی.‌بی.‌سی رییس‌جمهوری ایالات‌متحده در مهمترین بخش سخنان خود در جمع دانشجویان تاکید کرد: «‌افراطی‌های خشن همچنان مردم غیر‌نظامی بی‌گناه را در آمریکا، اندونزی و سراسر جهان هدف قرار می‌دهند. من با صراحت گفته‌ام که آمریکا با اسلام در جنگ نیست و هیچ‌گاه نبوده‌است.»

اوباما در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «‌من پیشتر هم گفته‌ام، و اکنون نیز تکرار می‌کنم، که تنها با یک سخنرانی نمی‌توان سال‌ها بی‌اعتمادی را ریشه‌کن کرد.» رییس‌جمهوری ایالات‌متحده ادامه داد: «‌اما همواره باور داشتم و اکنون نیز باور دارم که ما یک گزینه بیشتر نداریم. ما می‌توانیم بر اختلاف‌هایمان تاکید کنیم و این موضوع را به آینده‌‌ای از بدگمانی و بی‌اعتمادی‌ برسانیم. یا اینکه می‌توانیم به شدت کار کنیم تا زمینه‌هایی مشترک بیابیم و خود را متعهد نماییم تا با جدیت مسیر پیشرفت را پیگیری کنیم.»

پیشوایان مسلمانان در اندونزی بر این باورند که سخنان اخیر اوباما می‌تواند به تعمیق پیوند‌های دوجانبه کمک کند. این پیشوایان اما تاکید می‌کنند که سخنان اوباما گام کوچکی، برای پیشبرد هدف اعلام شده رییس‌جمهوری ایالات‌متحده مبنی بر بهبود روابط با مسلمانان است، روندی که اوباما آن را سال گذشته با سخنرانی در مصر و ترکیه آغاز کرده است.

عذرا، یکی از متفکران سر‌شناس مسلمان و مدیر یک دانشگاه اسلامی دولتی در اندونزی در همین‌باره گفت: «‌اوباما به موضوع جدیدی اشاره نکرد.» این متفکر اندونزیایی ادامه داد: «‌هیچ گشایشی ایجاد نشد، برای مثال هیچ پیشنهاد جدیدی برای شتاب بخشیدن به یک راه صلح‌آمیز برای حل بحران اسرائیل و فلسطین ارائه نشد.»

در همین حال و به گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، اوباما در اندونزی به شدت از برنامه اعلام شده از سوی اسرائیل برای ساخت ۱۳۰۰ واحد مسکونی جدید در بیت‌المقدس شرقی انتقاد کرد و گفت که این قبیل اقدامات برای پیشبرد روند مذاکرات صلح به هیچ وجه مفید نیست.

اوباما که روز سه‌شنبه و پس از دیدار با سوسیلو بامبانگ، رییس‌جمهوری اندونزی سخن می‌گفت، ادامه داد: «من به شدت از این موضوع که دو طرف هیچ اقدامی برای ایجاد گشایش در روند مذاکرات انجام نمی‌دهند، نگرانم.»

این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که تصمیم اخیر رژیم صهیونیستی برای ساخت‌وسازهای جدید، ناکامی دیگری برای اوباما به شمار می‌رود که به شدت تلاش می‌کند مذاکرات صلح خاورمیانه به میانجیگری آمریکا از سر‌گرفته شود. در ساعات نخستین روز چهارشنبه، اوباما و میشل همسرش، با پیروی از سنت مسلمانان هنگام ورود به مسجد استقلال، بزرگترین مسجد در جنوب شرق آسیا، کفش‌هایشان را از پا در‌آورند و سپس وارد مسجد شدند.

رییس‌جمهوری ایالات‌متحده دیروز پس از دیدار از اندونزی وارد کره‌جنوبی شد تا در نشست گروه ۲۰ شرکت کند. کره‌جنوبی سومین کشور از چهار کشوری است که اوباما در جریان سفر ۱۰ روزه خود به آسیا از آن بازدید می‌کند. او در اولین مرحله از سفر خود به هند و سپس به اندونزی سفر کرد. رییس‌جمهوری ایالات‌متحده پس از سفر به کره‌‌جنوبی به ژاپن خواهد رفت. این تور آسیایی طولانی‌ترین سفر رسمی خارجی اوباما در دوران ریاست‌جمهوری‌اش به شمار می‌رود.