گام‌های لرزان جمهوری‌خواهان آمریکا برای انتخابات سنا

دنیای اقتصاد- در حالی که فرصت چندانی تا انتخابات میان دوره‌ای سنای آمریکا باقی نمانده است، رقابت کاندیداهای جمهوری‌خواه و دموکرات در ایالت‌های مختلف آمریکا به اوج خود رسیده است. این در حالی است که نظرسنجی‌ها در بسیاری از ایالات نشانگر عقب افتادن نامزدهای جمهوری‌خواه از دموکرات‌ها است. تحلیلگران عقیده دارند ناکارآمدی اقتصادی در کنار عدم موفقیت جمهوری‌خواهان در برقراری گفتمان دو سویه با طبقه نخبه و فرهیختگان جامعه آمریکا از اصلی‌ترین دلایل کاهش محبوبیت آنها نزد رای‌دهندگان است. در مقابل بسیاری از تحلیلگران متمایل به جمهوری‌خواهان این نظریه را مطرح می‌کنند که ناکارآمدی اقتصادی بیشتر به دلیل عوامل بیرونی همچون افزایش قیمت نفت، مقاومت دولت چین در برابر آزادسازی نرخ ارز و توسعه بازارهای آسیایی اتفاق افتاده است. به هر حال، سپر اقتصادی که جمهوری‌خواهان قصد داشتند از آن برای محافظت در برابر ناکامی‌های جنگ عراق استفاده کنند، عملا از کار افتاده است.

گام‌های اقتصادی لرزان جمهوری‌خواهان در آستانه انتخابات سنا

رهام وزیری- جورج بوش پسر و دیگر جمهوری‌خواهان ایالات متحده در حالی به انتخابات میان‌دوره‌ای سنا نزدیک می‌شوند که مشکلات اقتصادی و سیاسی فراوانی پیش روی آنها قرار گرفته است و در عین حال به شدت به پیروزی در انتخابات نیاز دارد.

بسیاری از برنامه‌های آینده جمهوری‌خواهان در ۲سال پیش رو و همینطور انتخابات ریاست جمهوری بعدی در گرو انجام درست این انتخابات است.

جمهوری‌خواهان در چند ماه گذشته سعی داشتند از اثرات مثبت اقتصادی برای خنثی‌سازی اثرات منفی رفتارهای سیاسی خود استفاده کنند. در این راه آنها سه فاکتور اقتصادی کاهش بیکاری، ارائه سوخت ارزان و بازارهای مالی پویا و خروشان را برای سپر قرار دادن در برابر جنگ عراق، به عنوان پاشنه آشیل جمهوری‌خواهان در نزد افکار عمومی انتخاب کردند. اتخاذ این استراتژی اقتصادی و نگرش بخشی به بازارها نشانگر این مساله است که جمهوری‌خواهان از همان ابتدای رقابت‌های انتخاباتی طبقات متوسط شهری را برای جلب رای هدف قرار داده‌اند. یکی از عمده دلائلی که جمهوری‌خواهان را بر آن داشت تا در آستانه انتخابات و مانورهای تبلیغاتی این سه بازار را هدف قرار دهند بر هم خوردن تعادل این بازارها از ابتدای امسال بود، رکود نسبی کسب و کار صنعتی و ساختمانی که با روند افزایش قیمت نفت آغاز شد، باعث شد تا بسیاری از واحدهای صنعتی بزرگ کارگران خود را اخراج کنند و این مساله سرانجام به افزایش نرخ بیکاری در ایالات متحده منجر شد، تلاش جمهوری‌خواهان طی شش ماه باعث شد تا سرانجام یک ماه پیش این جریان معکوس شود و یک بار دیگر نرخ بیکاری آمریکا سیر نزولی پیدا کند. هر چند این میزان تنها ۱/۰درصد بود اما به هر روی به ابزار تبلیغاتی خوبی در دست جمهوری‌خواهان تبدیل شد. افزایش قیمت نفت دومین واقعه ناگوار را برای دولت جمهوری‌خواهان جورج بورش پسر رقم زد. افزایش ناگهانی قیمت نفت واقعه اقتصادی تلخی بود که هم بوش پدر و هم بوش پسر طعم تلخ آن را چشیدند و البته بوش پسر تلخ‌تر! این اتفاق موجب شد تا نرخ انواع سوخت در آمریکا به خصوص بنزین و گازوئیل افزایش پیدا کند. همزمانی پیک قیمت نفت با فصل سفرهای شخصی در آمریکا باعث شد تا رکورد قیمت بنزین افزایش پیدا کند و در مجموع می‌توان گفت جمهوری‌خواهان نتوانستند بر افزایش قیمت نفت و سوخت‌ها تاثیر بگذارند. اما در بخش بازار سهام توفیق‌هایی به همراه داشتند. عدم‌افزایش نرخ بهره به وسیله بانک مرکزی آمریکا اصلی‌ترین عامل به راه افتادن دوباره وال‌استریت به عنوان موتور اقتصادی آمریکا بود. این اتفاق که فدرال رزرو در شرایطی که هشدار تورمی شدن فضای اقتصادی را می‌داد، از افزایش نرخ بهره خودداری کرد، این ذهنیت را برای مدت کوتاهی به وجود آورد که بن برنانک زیر نظر جورج بوش فعالیت می‌کند و این مساله یعنی عدم‌استقلال بانک مرکزی آمریکا!‌ مطبوعات آمریکا به غیر از چند نوشته کوتاه به این موضوع نپرداختند و به هر حال این عدم افزایش نرخ بهره سرانجام بورس نیویورک را به جلو راند. این رونق به بازار تا آنجا ادامه یافت که برای نخستین بار شاخص داو جونز به عنوان شاخص سهام‌های مرغوب بورس نیویورک، از مرز ۱۲هزار واحد عبور کرد.

در حالی که جمهوری‌خواهان همه تلاش خود را برای راه‌اندازی این سه بخش انجام دادند بسیاری از تحلیلگران عقیده دارند که این برنامه‌ها چندان کمکی به آنها نخواهد کرد.

ادوارد تافت، محقق علوم سیاسی در دانشگاه ییل در این مورد گفت: به نظر می‌رسد جمهوری‌خواهان نتوانند از برنامه‌های اقتصادی خود بهره مورد نظر را بگیرند، چرا که برآوردها نشان می‌دهد که تنها ۲۰درصد مردم طبقه متوسط از این برنامه‌ها سود می‌برند.یکی از ابزارهای بوش برای پیروزی در عرصه اقتصادی رقابت‌ها کاهش مالیات بود. به دنبال اتخاذ این تصمیم بیش از ۲تریلیون دلار معافیت مالیاتی به وجود آمد که توانست به یکباره اقتصاد را به جلو براند. اما در کوتاه‌مدت قیمت بالای نفت این رشد اقتصادی را بلعید و باز جمهوری‌خواهان را به تکاپو انداخت.

جدیدترین نظرسنجی روزنامه لس‌آنجلس تایمز که طی روزهای ۲۰ تا ۲۳اکتبر انجام شده نشان می‌دهد که ۴۸درصد رای‌دهندگان در پنج الکترال عمده عقیده دارند که وضع اقتصادی پس از روی کارآمدن جورج بوش بدتر شده است و تنها ۲۶درصدشان به آینده امیدوارند، بقیه همه که نظری نداشتند.

داستان مکرر و تکراری کسری تراز تجاری آمریکا با دیگر کشورها به خصوص چین هم از ابتدای سال تاکنون همانند تیغ تیزی به گردن بدنه اقتصادی جمهوری‌خواهان آمریکا فشار می‌آورد. به‌رغم تمامی فشارها و گفت‌وگو‌ها چین همچنان از آزادسازی نرخ یوان در برابر دلار خودداری می‌کند و این مساله بازرگانان و صادرکنندگان آمریکایی را در وضعیت بدی قرار داده است. کسری تجاری آمریکا در برابر چین پارسال به ۲۰۲میلیارد دلار رسید که پیش‌بینی می‌شود با روند کنونی امسال از ۲۱۰میلیارد نیز عبور کند. دیروز البته یک اتفاق خوب در این بخش برای هنری پاولسون وزیر خزانه‌داری آمریکا رخ داد. به دنبال آغاز گفت‌وگوهای استراتژیک دو کشور در ماه سپتامبر، دیروز بانک‌مرکزی چین اندکی نرخ برابری یوان در برابر دلار را افزایش داد. دیروز هر دلار آمریکا در چین با ۸۷۸۱/۷یوان سنجیده شد که بالاترین میزان پس از آغاز افزایش در جولای ۲۰۰۵ است. اما این خبر چندان نمی‌تواند کمکی به دولت بوش و جورج بوش بکند. چرا که هنوز هم نرخ برابری یوان و دلار تا سطح مطلوب برای اقتصاد آمریکا فاصله زیادی دارد و هم دیگر فرصت چندانی برای تبلیغ بر روی این خبر باقی نمانده است.

از طرف دیگر دموکرات‌ها نیز در تبلیغات‌های انتخاباتی خود مدام در مورد وقوع بیکاری، عدم امنیت شغلی، پایین‌بودن دستمزدها و امنیت حریم خصوصی هشدار می‌دهند و این هشدارها وضعیت را برای جمهوری‌خواهان سخت تر می‌کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که در کلورادو و ایندیانا، دو ایالت مهم و تاثیرگذار، دموکرات‌ها از جمهوری‌خواهان پیش افتاده‌اند. اتفاقا در این دو ایالت نرخ بیکاری بیش از ۳/۴درصد است. یعنی بسیار بالاتر از میانگین نرخ بیکاری ایالات‌متحده.به هر حال تا چند روز دیگر انتخابات برگزار خواهد شد و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که جمهوری‌خواهان حتی در صورت پیروزی، یک پیروزی لرزان و شکننده را به دست خواهند آورد.