آب تهران نیترات دارد یا ندارد؟

گروه انرژی- محبوبه فکوری: آلودگی آب شهرهای بزرگ از جمله تهران، موضوعی است که هر از چند گاهی سر از رسانه‌ها درمی‌آورد و نگرانی‌هایی برای مردم ایجاد می‌کند. موج و دامنه این نگرانی‌ها از وزارت نیرو تا سازمان‌های بازرسی کل کشور و محیط‌زیست نیز کشیده می‌شود. آب می‌تواند آلودگی‌های مختلفی داشته باشد، آلودگی مدنظر بسیاری از رسانه‌ها، نیتراته شدن آب است.

پرویز فتاح در این رابطه می‌گوید: «وزارت نیرو هم نیتراته شدن آب را در برخی مواقع قبول دارد و به شدت معتقد است که باید از چاه‌های تامین‌کننده آب که در معرض آلودگی هستند، مراقبت شود.»آب تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ کشور از دو منبع تامین می‌شود، منابع آب‌های سطحی که شامل سدها و منابع آب زیرزمینی هستند.

وزیر نیرو به عنوان متولی تامین آب شرب مردم به خبرنگار دنیای اقتصاد می‌گوید: «وزارت نیرو مدعی است که با پایش به موقع چاه‌های تامین‌کننده آب تهران از ورود هرگونه آلودگی آب جلوگیری می‌کند.»

فتاح می‌گوید: «آنچه به عنوان آلودگی آب تهران و شهرهای بزرگ در رسانه‌ها منعکس شده، مربوط به نیتراته شدن آب است.

به طور قطع و یقین منابع آب سطحی ما مثل سدها، هیچ مشکلی به لحاظ آلودگی ندارند.»

وی تصریح می‌کند: «وزارت نیرو به طور مرتب از آب سدها نمونه‌برداری کرده و آن را کنترل می‌کند؛ آنچه که مشکل دارد منابع آب زیرزمینی است که متاسفانه نیتراته می‌شوند.»

اما منشا نیتراته شدن آب، ورود فاضلاب به منابع آب زیرزمینی است که البته به دلیل خشکسالی‌های اخیر سطح آب زیرزمینی به شدت کاهش یافته و احتمال بروز آلودگی‌ها به شدت بالا می‌رود.اینجا است که ضرورت اجرای طرح‌های فاضلاب در تهران و برخی از شهرهای بزرگ کشور بیش از پیش نمایان می‌شود.

وزیر نیرو در این رابطه می‌گوید: «متاسفانه سیستم فاضلاب شهرهای بزرگ هنوز راه نیفتاده است و این فاضلاب به منابع آب زیرزمینی راه پیدا می‌کند؛ در این راستا وزارت نیرو چاه‌هایی را برای تامین آب شرب مردم حفر و از آن برداشت می‌کند، اما اگر وزارت نیرو متوجه نیتراته شدن این چاه شد، قطعا آن را به سرعت از مدار خارج می‌کند.»فتاح می‌گوید: «برای اینکه اثر نیتراته شدن آب را کم کنیم، آب زیرزمینی و منابع آب سدها را مخلوط می‌کنیم تا درصد نیترات در حد مجاز قرار گیرد.»

وی ادامه می‌دهد: «ممکن است در نقطه ای چاهی پیدا شود که نیتراته شده است؛ ولی وقتی از کل آب‌ها نمونه‌گیری می‌شود، مشاهده می‌شود که نیترات در حد مجاز است.»

وزیر نیرو اظهار می‌کند: «بالاخره نیترات در آب وجود دارد، در خیلی از آبها نیز مردم می‌نوشند؛ اما این نیترات در حد مجاز است.»

وی اظهار داشت: «آنچه که نگرانی ایجاد می‌کند نیترات خارج از حد مجاز است که بعضا نقطه‌ای است؛ ولی وقتی آب در شیرهای خانه‌ها می‌آید، کاملا بهداشتی است.»

در این میان راهکار خارج کردن چاه‌های نیتراته از مدار و پلمب کردن آنها است.

با توجه به اینکه صدور مجوزهای حفر چاه در دست وزارت نیرو است، این وزارتخانه می‌تواند چاه جدیدی حفر کند؛ اما اگر فاضلاب تهران یا شهرهای بزرگ راه‌اندازی شود این مشکل از ریشه حل می‌شود. فتاح در این رابطه به مردم اطمینان می‌دهد: «این اطمینان را به مردم تهران و شهرهای بزرگ می‌دهیم که هیچ اشکالی در آب تهران از نظر کیفی نیست و وزارت بهداشت نیز این را تایید می‌کند و ما نیز مرتب آزمایش می‌کنیم.» اما خبرهایی نیز شنیده می‌شود که سازمان بازرسی به مقوله کنترل آلودگی آب شرب تهران ورود پیدا کرده است.

تاکیدات شورای عالی امنیت ملی و همچنین قانون توزیع عادلانه آب مصوب ۱۳۶۱ نیز گواه بر اهمیت این امر است.

به هرحال آلودگی آب تهران و استفاده ناگزیر از آب‌های زیرزمینی به منظور تأمین آب آشامیدنی مورد نیاز تهرانی‌ها به عنوان چالشی جدی و واقعی برای پایتخت است.

در این ارتباط نیز سازمان حفاظت محیط زیست نشست‌هایی با سازمان آب، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو برگزار کرده است. در این راستا، مهلت‌هایی برای سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوطه تعیین شده است که باید مستندات را به سازمان بازرسی کل کشور ارائه دهند.