برنج‌ها آلوده هست، نیست، هست...؟

گروه صنعت و معدن- اوایل هفته جاری به یکباره خبری روی تلکس خبرگزاری‌ها نمایان شد. «موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی‌ایران» در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «برنج‌های وارداتی آلوده نیستند و گزارش سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی استان تهران، دور از انتظار است». ‌این درحالی است که پیش از ‌این اطلاعیه، سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی استان تهران با آلوده خواندن ۱۳ برند برنج وارداتی به فلزات سنگین از جمله سرب، ‌جیوه و کادمیوم، واکنش‌های وزارت بهداشت را نیز برانگیخته بود.

مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در واکنش به گفته‌های رییس ‌این سازمان اعلام کرد که برنج‌های وارداتی هیچ‌گونه آلودگی به فلزات سنگین مطرح شده از سوی سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی استان تهران را ندارند. اما هر دو طرف آنقدر بر صحت گفته‌ها و آزمایشات خود پافشاری کردند که کار به کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ‌رسید.از سوی دیگر، پس از ‌این تایید و تکذیب‌ها توسط بخش‌های مختلف،‌ نکته حایز اهمیت، خبر تایید آلوده بودن برنج‌ها توسط رییس مرکز تحقیقات کشاورزی پنجاب هند بود که روی تلکس خبرگزاری‌های داخلی قرار گرفت. خبرگزاری فارس در گزارشی به نقل از پایگاه‌اینترنتی «ای ان‌ای» اعلام کرد که رییس مرکز تحقیقات کشاورزی پنجاب هند در واکنش به محدودیت واردات برنج ‌ایران به دلیل آلودگی آن به سم آرسنیک اذعان کرده، مناطق زیادی از پنجاب مرکز اصلی آرسنیک، کادمیوم و سایر فلزات است و اگر در‌این مناطق کشت و زرع صورت گیرد، بی‌شک محصولات تولیدی شامل‌ این ترکیبات سمی‌خواهد بود و اما کمیسیون کشاورزی روز گذشته با تشکیل جلسه‌ای فوق العاده با حضور نمایندگان ۵ وزارتخانه و موسسه تحقیقات برنج، مستندات دو طرف را دریافت و کار را به تشکیل کارگروه مشترکی برای انجام آزمایشات لازم و مشخص شدن نتیجه آن، در یکشنبه هفته آینده محول کرد. رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی‌در همین رابطه می‌گوید: «‌این جلسه به صورت مشترک با حضور نمایندگان وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی، بازرگانی و بهداشت و نیز موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ‌ایران، گمرک جمهوری اسلامی ‌‌ایران، سازمان حفظ نباتات و موسسه تحقیقات برنج تشکیل شد که در نهایت، به‌ این جمع‌بندی رسید که برخی از برنج‌های وارداتی دارای آلودگی‌ به فلزات سنگین است که بعضا، از حد مجاز بالاتر است.» عباس رجایی به خبرنگار دنیای اقتصاد می‌افزاید: «از سوی دیگر، برای دستیابی به یک برنامه قطعی برای کنترل واردات برنج‌ها و برندهایی که در‌این زمینه مطرح است نیز مقرر شد، کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی، بازرگانی، بهداشت و درمان و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ‌ایران، تشکیل شود.»وی تصریح می‌کند: «‌این کارگروه بنا دارد، نمونه‌هایی از برنج را از محل گمرک و خرده فروشی‌های سطح بازار جمع آوری کرده و در دو برنامه مجزا، چک و کنترل کند، به‌این معنا که آزمایش‌های مربوط به وجود فلزات سنگین روی‌ این برنج‌ها در یک آزمایشگاه معتمد اعضای کارگروه، صورت گرفته و نتایج، یکشنبه هفته‌ آینده به کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ‌اعلام شود.» به گفته رجایی، دیدگاه قطعی تمامی ‌اعضای جلسه امروز کمیسیون کشاورزی بر ‌این بود که برنج‌های وارداتی، هیچ‌گونه آلودگی میکروبی ندارند و بحث آلودگی‌های مطرح، مربوط به فلزات سنگین است. البته‌ این آلودگی‌ها درهمه انواع برنج‌های وارداتی وجود ندارد.وی می‌افزاید: « نکته دیگری که در ‌این جلسه در مورد آن تصمیم‌گیری شد، ‌این است که از امروز، دستگاه‌های مجوزدهنده ترخیص برنج باید با توجه به شرایط ویژه مطرح شده در کمیسیون، آزمایش‌های لازم مربوط به وجود فلزات سنگین را نیز در مبادی ورودی یعنی گمرکات صورت دهند و اگر احیانا، آلودگی‌هایی وجود داشته باشد، از ترخیص آن جلوگیری کنند.» این مقام مسوول در کمیسیون کشاورزی مجلس به دنیای اقتصاد می‌افزاید:« نکته دیگر ‌این است که در آینده نزدیک (حداکثر در یک ماه آتی)، استانداردهای جدید مواد خوراکی و محصولات غذایی وارداتی به صورت استانداردهای اجباری و تشویقی تعیین و ابلاغ خواهد شد.»

به اعتقاد وی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طبق قانون موظف است تا اگر آلودگی‌های ویژه‌ای را در مواد غذایی در سطح خرده فروشی مشاهده کند، اقدام به جمع‌آوری محصولات کند.‌ این، جزو وظایف ذاتی وزارت بهداشت است.به گفته رجایی، برنج‌های آلوده وارداتی ‌از کشورهای شرقی مثل هندوستان وارد کشور شده‌اند و به صورت عمومی ‌در رده برنج‌های دانه بلند قرار می‌گیرند. به هرحال، به‌رغم موضع‌گیری‌های وزارت بهداشت و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ‌ایران، شبهاتی در خصوص آلوده بودن یا نبودن برنج‌های وارداتی به فلزات سنگین مطرح است و باید منتظر نظر کارگروه ویژه بود تا مشخص شود که ادعای کدام مجموعه، به حقیقت نزدیک‌تر است.