آکادمی سینمایی در ایران
گروه فرهنگ و هنر: چندین سال است که جشن خانه سینما، گاهی به‌عنوان مکمل جشنواره فیلم فجر و گاهی به‌عنوان رقیب آن برگزار شده و تا امروز نیز برگزاری آن ادامه داشته است. حتی اعتبار برخی از جوایزی که از سوی داوران این جشن به سینماگران اعطا می‌شود، گاهی بیشتر از جوایزی بوده که در جشنواره فیلم فجر اعطا شده است. این در حالی است که معتبرترین جشنواره سینمایی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی و حتی پیش از آن جشنواره‌ای است که امروز به نام جشنواره بین‌المللی فیلم فجر می‌شناسیم. جشن خانه سینما در 11 بخش مختلف به بهترین سینماگران سال جایزه می‌دهد و از آنان تقدیر می‌کند و از این نظر همواره به مثابه رقیبی برای جشنواره فیلم فجر در میان سینماگران ایرانی شناخته می‌شده است. شاید به همین علت باشد که جشن خانه سینما به گفته همایون اسعدیان دبیر جشن امسال، گاهی موجب رنجش و حساسیت برخی از هنرمندان نیز شده است.

در حالی 61 فیلم برای تصاحب جایزه‌های یازده‌گانه شرایط لازم را دارند، که امسال برگزاری هفدهمین جشن خانه سینما با مشکلات مالی مواجه است و مسوولان برگزاری آن در نشست خبری این جشن که صبح روز گذشته با حضور همایون اسعدیان دبیر جشن و مازیار میری دبیر اجرایی برگزار شد، تلاش کردند تا در ابتدای سخنان خود به این موضوع اشاره کنند.


در ابتدای این نشست همایون اسعدیان گفت: باوجود مشکلات گسترده مالی در راه برگزاری جشن خانه سینما، همه توافق کردند تا این جشن برگزار شود. اما همه تلاش خود را می‌کنیم تا هفدهمین جشن سینمای ایران با کمترین هزینه برگزار شده و در نهایت برای اهالی سینمای ایران آورده هم داشته باشد.


وی با اشاره به اینکه طرح اصلی برگزاری هفدهمین جشن خانه سینما بر مبنای صرفه‌جویی است، بیان کرد: تلاش می‌کنیم تا این دوره از جشن خانه سینما با هزینه کمتری برگزار شود.


این گفته‌های دبیر جشن نشان می‌دهد که باوجود مشکلات مالی موجود، اعتبار تقدیرها و جوایزی که در این جشن رد و بدل می‌شود هنوز در میان سینماگران اعتبار و ارزش بالایی دارد.


ایجاد آکادمی جشن خانه سینما

اما این همه گفته دبیر جشنواره نبود! شاید مهم‌ترین خبری که از نشست خبری دیروز انتشار یافت، به تلاش خانه سینما برای برگزاری جشنی است که عنوان «آکادمی» را بر پیشانی دارد. اسعدیان با بیان اینکه آئین‌نامه جشن خانه سینما سال‌ها است وجود دارد و همه ما معتقدیم این آئین‌نامه با کمبودهایی همراه است که باید برطرف شود، توضیح داد: هر سال قبل از برگزاری جشن خانه سینما تلاش می‌کنیم تا تغییرات کوچکی روی این آئین‌نامه اعمال کنیم اما امیدوارم بتوانیم هرچه سریعتر «آکادمی جشن خانه سینما» را ایجاد و سعی کنیم بر همین اساس آئین‌نامه آکادمی را نوشته و آماده اجرا کنیم، در صورتی که فعالیت در این زمینه را به خوبی اجرایی کنیم، امیدوارم بتوانیم در هفدهمین جشن خانه سینما اعلام کنیم که این آخرین جشن با آیین‌نامه قدیمی بوده و از سال آینده جشن خانه سینما به صورت آکادمی برگزار شد.


تغییرات در شرایط داوران و نامزدهای جشن

وی با اشاره به تغییراتی که در این دوره از جشن در آئین‌نامه ایجاد شده است، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین تغییراتی که در این دوره از جشن سینمای ایران به وجود آمده این است که هیچ کدام از داورانی که از ۱۱ صنف انتخاب می‌شوند نباید کاندیدای هیچ فیلمی در هیچ رشته‌ای در جشن باشند. هرچند این قانون باعث شد تا انتخاب و معرفی داوران از سوی صنوف با مشکل همراه باشد اما همه صنوف این مساله را پذیرفتند. حتی در این میان رضا میرکریمی، مدیرعامل خانه سینما نیز به‌دلیل موقعیتی که در خانه سینما دارد، فیلم سینمایی «امروز» را از داوری این جشن خارج کرده است. البته در بخش صنف جلوه‌های ویژه کامپیوتری تصمیم گرفته شد تا این قانون اجرا نشود، چرا که برخی از داوران این رشته در فیلمی تنها یک کار بسیار کوچک انجام داده‌اند که خود فرد نیز هیچ ادعای هنری نسبت به آن فعالیت در فیلم ندارد.


همایون اسعدیان گفت: در این دوره از جشن خانه سینما تمام افرادی که در هر رشته‌ای کاندیدای دریافت جایزه می‌شوند باید عضو یکی از صنوف خانه سینما باشند، اگر جشن خانه سینما یک جشن صنفی است پس کسانی باید جایزه بگیرند که عضو خانه سینما هستند، البته در این باره سه صنف را استثنا قرار دادیم که از آن جمله می‌توان به بازیگران، کارگردانان اول و فیلمنامه‌نویسان اشاره کرد که این سه مورد به‌دلیل ویژگی شغلی که دارند می‌توانند خارج از اعضای خود نیز کاندیدایی را به جشن معرفی کنند.


۶۱ فیلم شرایط حضور در جشن را داشتند

مازیار میری، دبیر اجرایی هفدهمین جشن خانه سینما، گفت: ۶۱ فیلم واجد شرایط برای حضور در هفدهمین جشن خانه سینما بود که برای تهیه‌کنندگان این فیلم‌ها فرم‌هایی از سوی دبیرخانه جشن ارسال شد که تعدادی از این دوستان این فرم‌ها را به‌دست ما رسانده‌اند و تعدادی از فرم‌ها نیز هنوز به دست ما نرسیده است. البته ۶۱ فیلم واجد شرایط خارج از گروه سینمایی «هنر و تجربه» هستند.


وی با اشاره به زمان برگزاری جشن‌های خانه سینما بیان کرد: جشن انیمیشن ۸ شهریور ماه، جشن فیلم کوتاه ۱۱ شهریور ماه، جشن فیلم مستند ۱۴ شهریور ماه، مراسم نکوداشت و بزرگداشت‌ها ۱۷ شهریور ماه و جشن بزرگ خانه سینما ۲۰ شهریور ماه برگزار می‌شود.


ظهور حاشیه‌ها پیش از متن

دبیر اجرایی هفدهمین جشن خانه سینما با اشاره به هزینه برگزاری این جشن توضیح داد: طی دوره‌های گذشته، گروه برگزاری جشن خانه سینما هیچ‌گاه دستمزدی دریافت نکرده و این فعالیت‌ها را از جمله فعالیت‌های صنفی خود می‌داند. هزینه برگزاری جشن خانه سینما در سال گذشته ۴۱۰ میلیون تومان شد که این هزینه طی ۴ ماه برای ۵۰۰ نفر هزینه شده است که بی‌شک این مبلغ هزینه زیادی برای ۴ ماه به‌شمار نمی‌رود، در این میان باید بگویم این هزینه تنها یک‌سی‌ام جشن‌های رایج در کشور هم نمی‌شود.


همایون اسعدیان در پاسخ به این پرسش که آیا خانه سینما در زمینه دیده شدن فیلم‌های ممیزی‌دار در جشن خانه سینما برنامه‌ای دارد یا خیر، توضیح داد: ما سعی کرده‌ایم در این زمینه نگاه گسترده‌تری داشته باشیم و حتی در بخش مستند و فیلم کوتاه نیز نگاه‌بازی در زمینه داوری فیلم‌ها داشته باشند.


مازیار میری در پاسخ به این سوال که آیا فیلم «خانه پدری» کیانوش عیاری در این دوره از جشن خانه سینما داوری می‌شود یا خیر، بیان کرد: این مساله باید از سوی هیات داوران بررسی شود چراکه این فیلم سینمایی سال گذشته در جشن خانه سینما حضور داشته و روز آخر از داوری کنار کشیده است.