سرگردانی سینما بر دوراهی ماهواره و تلویزیون

گروه فرهنگ‌و‌هنر: در روزهای گذشته تلویزیون مصوبه‌ای داشت مبنی‌بر عدم پخش تیزرهای فیلم‌هایی که از ماهواره پخش می‌شوند. همین اتفاق کافی بود تا یک بار دیگر سینمای ایران درگیر حاشیه تازه‌ای شود. به‌دنبال آن روز پنج‌شنبه خبر احضار ۱۰ تهیه‌کننده سینمای ایران به دادسرای فرهنگ و رسانه روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت و واکنش‌های متفاوتی را به وجود آورد. گمانه زنی‌ها در فضای فرهنگی بر این است که موضوع دعوت یا به تعبیری «احضار» تهیه‌کنندگان سینما به دادسرای فرهنگ و رسانه به‌دلیل تبلیغ فیلم‌های سینمایی از ماهواره است. به گزارش «ایسنا» در حالی که سینماگران برای برگزاری مهم‌ترین رویداد سینمایی‌شان یعنی برگزاری جشنواره‌ فیلم فجر آماده می‌شوند، پخش تیزرهای فیلم‌ها در ماهواره و محدودیت پخش در تلویزیون، یکی از موضوعات مهم سینمای ایران را شکل داده است.

از سویی تلویزیون رسما اعلام کرده است که به شرطی تیزر فیلم‌ها را پخش‌ می‌کند که تبلیغات ماهواره‌ای نداشته باشند و این در حالی است که به‌دلیل محدودیت‌هایی که گاهی تلویزیون برای پخش تیزرهای برخی فیلم‌ها به‌وجود می‌آورد، عوامل آن فیلم اجازه می دهند تیزرهایشان از ماهواره پخش شود و برخی تهیه‌کنندگان هم اعلام کردند که پخش تیزرها باعث فروش بیشتر فیلم‌ها شده است. همچنین برخی دیگر می‌گویند که برخی شبکه‌های ماهواره‌ای تیزرها را رایگان و بدون اطلاع آنها پخش می‌کنند. همچنین سازمان سینمایی هم اردیبهشت‌ماه امسال در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که پخش تیزرهای سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای غیرمجاز است و منع قانونی دارد و دفاتری که مغایر ضوابط و مقررات اعلام شده عمل کنند، باید در برابر اقدام خود پاسخگو باشند.

احضار نه؛ دعوت شدیم

سیدجمال ساداتیان تهیه‌کننده سینما که یکی از احضار شده‌ها است با تاکید بر اینکه برای جلسه در دادسرای مطبوعات و رسانه به‌صورت تلفنی دعوت شده است، گفت: هیچ صورت جلسه و موضوعی برای این دعوت مطرح نشده و آنچه درباره تبلیغات ماهواره‌ای گفته می‌شود، بیشتر گمانه‌زنی مطبوعاتی است. تهیه‌کننده فیلم «جامه‌دران» می‌گوید که برای روز شنبه (امروز) برای حضور در دادسرای مطبوعات رسانه دعوت شده‌ام که این دعوت به‌صورت تلفنی و با احترام انجام شده است و خبری از احضاریه نیست؛ اما اینکه این جلسه به چه دلیل قرار است برگزار شود، هنوز نمی‌دانم.

پیگیری سازمان سینمایی

همچنین روز گذشته حبیب ایل بیگی، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی هم اعلام کرد که سازمان سینمایی پیگیر مساله دعوت تهیه‌کنندگان به دادگاه فرهنگ و رسانه است. وی یادآور شد: رئیس سازمان سینمایی برای حل مساله پیش آمده پیگیر امور است و در این راستا تعامل بسیار موثری با مسوولان محترم قضایی کشور انجام شده است. معاون ارزشیابی سازمان سینمایی تصریح کرد: تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان از این ماجرا اعلام برائت کرده و خواستار برخورد با این شبکه‌های ماهواره‌ای شده‌اند که اقدام به پخش تبلیغات آثارشان می‌کنند.

واکنش رئیس شورای‌عالی تهیه‌کنندگان

سید غلامرضا موسوی، رئیس شورای‌عالی تهیه‌کنندگان هم به‌دنبال مصوبه اخیر تلویزیون در باره قطع پخش تیزر تلویزیونی فیلم‌هایی که آگهی تبلیغاتی آنها در شبکه‌های ماهواره پخش می‌شود، گفت که تلویزیون به جای جریمه کردن همکاران ما، از طریق گفت‌وگو با شورای‌عالی تهیه‌کنندگان می‌تواند به دستاوردهای بهتری دست پیدا کند. رئیس شورای‌عالی تهیه‌کنندگان با ارائه توضیحاتی درباره نوع آگهی‌هایی که برای فیلم‌های سینمای ایران از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش می‌شود، تصریح کرد: بعضی از شبکه‌های فارسی زبان به دلایلی که عموما قصدشان جذب تماشاگر برای شبکه‌هایشان است، آنونس و تیزر فیلم‌های سینمایی را به‌طور رایگان پخش می‌کنند و خودشان هم اعلام کرده‌اند که پخش این تیزرها رایگان است؛ چراکه به هر حال پخش تیزر فیلم‌های سینمایی در جذب تماشاگر تاثیرگذار است. موسوی ادامه داد: آگهی‌های ماهواره دو شکل دارد، در شکل اول آنها تیزرها را از روی سایت‌ها یا خبرگزاری‌های رسمی برمی‌دارند؛ چراکه در حال حاضر بیشتر فیلم‌ها آنونس یا تیزری دارند که بر سایت‌ها و خبرگزاری‌های رسمی قرار می‌گیرد و هرکس در هر جای دنیا امکان دسترسی به آن را دارد. این شیوه بیشتر مورد استفاده یکسری شبکه‌هایی است که بیشتر از مالزی پخش می‌شوند و البته برد بالایی هم دارند و جالب اینجاست که اصلا تهیه‌کنندگان آن فیلم‌ها درخواست یا سفارشی برای پخش تیزر فیلمشان از این شبکه‌ها ندارند. تهیه‌کننده فیلم‌های «چهارشنبه خون به پا می‌شود» و «بغض» افزود: از سوی دیگر برخی شبکه‌هایی که فیلم‌های ایرانی را برای خارج از کشور خریداری می‌کنند و معمولا مخاطبانشان ایرانیان مقیم خارج از کشور هستند، از آنجا که حق پخش فیلم‌ها را می‌خرند برای تامین این هزینه به‌طور خودجوش آگهی می‌دهند و از آنجا که در خارج از کشور فعالیت می‌کنند، قوانین داخلی شامل حالشان نمی‌شوند. موسوی با اشاره به اینکه تهیه‌کنندگان ایرانی به دلایل متعددی خودشان به کانال‌های ماهواره آگهی نمی‌دهند، خاطرنشان کرد: مدیران تلویزیون به جای اینکه همکاران ما را جریمه کنند، خوب است طی نشست‌هایی با شورای‌عالی تهیه‌کنندگان راهکارهایی جست‌وجو کنند که به جذب و فروش فیلم ایرانی کمک کند به‌خصوص که نمایش دهنده نهایی این فیلم‌ها رسانه ملی است و هر چه بیشتر برای این فیلم‌ها تبلیغ کند، در نهایت به نفع خودش است.

متن تعهدنامه صدا و سیما برای سینماگران

اخبار فرهنگی رسانه‌ها در روز گذشته تحت تاثیر خبر احضار سینماگران به دادسرا قرار داشت و واکنش‌های متفاوتی هم در این باره منتشر شد. در همین رابطه علی عطشانی کارگردان و تهیه‌کننده فیلم «نقش نگار» که تازه‌ترین ساخته‌اش در روزهای اخیر به چرخه اکران اضافه شده است، ابعاد دیگری از این اتفاق را تشریح کرد. این کارگردان درباره دلیل اینکه فیلمش تیزر تبلیغاتی در تلویزیون ندارد، گفت:‌ از بخش پیام‌های بازرگانی صداوسیما با پخش‌کننده فیلم (شکوفا فیلم) تماس گرفته و گفته بودند که تهیه‌کننده باید برگه‌ای را برای پخش تیزرهای فیلم از تلویزیون، امضا کند. من هم به نظرم رسید از آنجا که پیش از این ارتباط خوبی با صداوسیما داشتم و تیزرهای فیلم‌های قبلی‌ام رایگان یا با تخفیف پخش شده بود، مشکلی وجود ندارد و برای امضای برگه مراجعه کردم؛ اما آنها برگه‌ای را به من دادند که به نظرم عجیب و غریب بود. به گفته وی، در متن این تعهدنامه آمده است: «اینجانب... تهیه‌کننده فیلم ... که برای اخذ تیزر تبلیغاتی فیلم مزبور به اداره کل بازرگانی صداوسیما مراجعه کرده‌ام به این وسیله متعهد می‌شوم که قصد پخش آگهی‌های مربوط به تبلیغات فیلم مزبور را در هیچ یک از شبکه‌های ماهواره‌ای معاند نداشته و ندارم و در صورت پخش هر گونه تبلیغات در هر یک از این شبکه‌ها (توسط اینجانب و سایر عوامل مربوطه یا خریداران احتمالی) بلافاصله امتیاز پخش آگهی‌های بازرگانی مربوطه از شبکه‌های سازمان صداوسیما لغو شده و کلیه خسارات وارده از این حیث را چه به لحاظ معنوی و چه مادی با تشخیص سازمان صداوسیما بر ذمه خود دین دانسته و بلافاصله پرداخت می‌نمایم و همچنین اقرار می‌نمایم کلیه حقوق قانونی مربوط به هر گونه اعتراض به تصمیم اداره کل بازرگانی سازمان صداوسیما یا ایراد هر گونه دفاعیات احتمالی در این خصوص را از خود سلب نموده و تابع دستورات صادره هستم. همچنین تمامی فیلم‌های آتی نیز غیرقابل حمایت از سازمان صداوسیما خواهد بود.»