سیگنال‌های مثبت شرکای سنتی
بر‌اساس آمارهای موسسه جودی، ایران از سال ۲۰۰۸ تاکنون هیچ گاه نتوانسته ۴ میلیون بشکه در روز نفت تولید کند. آن‌طور که جوادی، مدیرعامل شرکت نفت اعلام کرده میزان تولید نفت ایران در حال حاضر در حدود ۵/ ۳ میلیون بشکه در روز است و انتظار می‌رود تا خرداد ماه این رقم به بالای ۴ میلیون بشکه در روز برسد. این در حالی است که کشور ما طی این سال‌ها بسیاری از مشتریان نفتی خود را از دست داده و رقبای ما سهممان را در بازارها ربوده‌اند و با بازگشت ایران به بازارهای بین‌المللی حاضر به پس دادن این سهم نیستند. در شرایط کنونی همه تلاش کشور بازیابی سهم از دست رفته و صادرات نفت به مشتریان قبلی و جدید است. در این جا این سوال پیش می‌آید که افزایش تولید صرف بازارهای قبلی می‌شود یا کشورمان به دنبال بازارهای جدید است یا هردو؟ کشورهای عضو اتحادیه اروپا، ژاپن، کره‌جنوبی، چین، سریلانکا، آفریقای جنوبی، مالزی از اصلی‌ترین خریداران نفت ایران در دوران قبل از تحریم‌ها به شمار می‌آمدند که در دوران تحریم‌ها برخی به‌طور کامل رابطه خود را با ایران قطع کردند و برخی به‌طور محدود با کشورمان ارتباط داشتند. کره جنوبی، ژاپن، چین و هند ۴ مشتری سنتی نفت خام ایران به شمار می‌روند که از قبل اعلام کرده بودند به محض لغو محدودیت‌های بین‌المللی آماده خرید بیشتر نفت از ایران هستند. این در حالی است که این چهار کشور در دوره تحریم‌ها با نظارت آمریکا روزانه در حدود یک میلیون بشکه نفت کشور ما را خریداری می‌کردند به‌عنوان مثال میزان صادرات نفت ایران به کشورهای آسیایی و از جمله ژاپن پس از رفع تحریم‌ها افزایش یافته و شماری از پالایشگاه‌های ژاپنی قصد دارند در پساتحریم، میزان واردات نفت از ایران را افزایش دهند. پیش‌بینی می‌شود با توجه به تمایل پالایشگاه‌های ژاپنی، میزان فروش نفت ایران به ژاپن در آینده نزدیک دو برابر شده و به مرز ۳۰۰ هزار بشکه در روز برسد.
قراردادهای خرید نفت توسط پالایشگاه‌ها به شکل سالانه امضا می‌شود و تثبیت افزایش صادرات نفت ایران به پالایشگاه‌های ژاپنی به زمان بیشتری نیاز دارد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، مجموع واردات نفت خام چهار مصرف کننده بزرگ آسیا (چین، هند، ژاپن و کره جنوبی) از ایران در ماه فوریه ۲۰۱۶ به یک میلیون و ۲۸۰ هزار بشکه در روز رسید که حدود ۳۰۰ هزار بشکه (۲۵ درصد افزایش) در روز نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشتر بوده است. چین در ماه فوریه ۲۰۱۶ به میزان روزانه ۵۳۸ هزار بشکه نفت خام از ایران وارد کرد که نسبت به زمان مشابه سال قبل از آن که ۵۳۲ هزار بشکه بود رشد ۲/ ۱ درصدی دارد. هند نیز در ماه فوریه سال جاری میلادی روزانه ۲۱۵ هزار بشکه نفت خام از ایران وارد کرد که نسبت به واردات ۱۱۲هزار بشکه در ماه مشابه سال گذشته رشد ۱۱۲ درصدی نشان می‌دهند. صادرات نفت ایران به کره جنوبی نیز در ماه مذکور با رشد ۴/ ۹۵ درصدی از ۱۴۴ هزار بشکه در فوریه سال ۲۰۱۵ به روزانه ۲۸۳ هزار بشکه در فوریه سال ۲۰۱۶ رسید. صادرات نفت ایران در ماه فوریه تنها به ژاپن کاهش داشت به‌طوری که با کاهش دو درصدی از ۲۴۴ هزار بشکه در روز در فوریه ۲۰۱۵ به ۲۴۰ هزار بشکه در فوریه ۲۰۱۶ رسید. مجموع صادرات نفت ایران به مشتریان آسیایی در ماه فوریه سال جاری میلادی ۶/ ۲۴ درصد رشد داشته و از یک میلیون و ۲۳ هزار بشکه در روز در فوریه ۲۰۱۵ به یک میلیون و ۲۷۵ هزار بشکه در فوریه سال جاری میلادی بالغ شد.
ایران می‌کوشد با لغو تحریم‌های بین‌المللی، به تدریج سهم از دست رفته خود را در بازارهای آسیا و اروپا احیا کند. با اجرایی شدن برجام، پالایشگاه‌های آسیایی و اروپایی، مذاکره‌هایی را با ایران آغاز کردند تا بتوانند خرید نفت را از ایران افزایش دهند که شماری از این مذاکره‌ها به نتیجه رسیده و منجر به امضای قرار داد نیز شده است. هند هم از دیگر کشورهایی است که منتظر لغو تحریم‌ها ی ایران بوده و حال با سر و سامان یافتن برخی تردیدهای بین‌المللی خواستار برقراری ارتباط بیشتر با کشور ما است. به گزارش اکونومیک تایمز، منابع آگاه به صنعت نفت هند می‌گویند: پالایشگاه‌های هند به دنبال افزایش خرید نفت از ایران هستند. متوسط واردات نفت سالانه هند از ایران در این سطح می‌تواند بالاترین سطح دست کم طی هفت سال گذشته باشد که می‌تواند حتی از ارقام مارس که بالاترین سطح پنج سال اخیر (۵۰۶ هزار و ۱۰۰ بشکه در روز) بود، فراتر رود. ایران قبل از اینکه تحریم‌ها روابط تجاری ایران را منع و هند را به سمت تامین‌کنندگان جایگزین بکشاند، دومین تامین‌کننده بزرگ نفت هند بود؛ جایگاهی که اکنون در اختیار عراق قرار دارد.
پالایشگاه‌های دولتی شامل شرکت نفت هند، پالایشگاه مانگلور، بهارات پترولیوم و هندوستان پترولیوم در ماه فوریه به ایران اعلام کردند که روی هم رفته قصد دارند در سال مالی که از آوریل آغاز شده روزانه حدود 240 هزار بشکه نفت از ایران بخرند. در میان پالایشگاه‌های خصوصی شرکت نفت اسار قصد دارد روزانه حدود 120 هزار بشکه نفت از ایران خریداری کند، پالایشگاهHMEL به‌طور ضمنی گفته مقادیر کمی واردات با امکان افزایش سطح واردات از ایران خواهد داشت. شرکت نفت هند قصد دارد روزانه 80 هزار بشکه نفت از ایران وارد کند و همچنین این گزینه وجود دارد که این مقدار روزانه 40 هزار بشکه افزایش داشته باشد. شرکت نفت MRPL مانگلور نیز روزانه حدود 90 تا 100 هزار بشکه و شرکت‌های HPCL و BPCL نیز هر یک روزانه 20 هزار بشکه نفت از ایران خریداری خواهند کرد. رویترز گزارش داده است، پالایشگاه خصوصی صنایع ریلاینس نیز به دنبال خرید روزانه 100 تا 120 هزار بشکه نفت به ویژه نفت سنگین از ایران است. ریلاینس ماه گذشته مقادیری از نفت ایران را به‌صورت خارج از قرارداد از ایران خریداری کرد که اولین خرید این چنینی از سال 2010 تاکنون بود. انتظار می‌رود پالایشگاه‌های هندی قراردادهای سالانه خود با ایران را به زودی نهایی کنند. در این بین اما مدیر امور بین‌الملل شرکت نفت ایران از مذاکره کشورمان با هفت کشور اروپایی خبر داده است. سیدمحسن قمصری درباره مذاکرات جدید نفتی ایران به منظور امضای قراردادهای فروش و صادرات نفت خام گفت: مذاکرات با مشتریان سنتی که پیش از تحریم‌ها خریدار نفت ایران بوده‌اند، آغاز شده است.
مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه شرکت‌های شل و بریتیش پترولیوم انگلیس از مشتریان نفت ایران بوده‌اند که گفت‌وگوها برای فروش نفت آغاز شده است، تصریح کرد: قرار است در صورت توافق بخشی از نفت تحویلی به این دو شرکت در پالایشگاه‌های آفریقای جنوبی مورد مصرف قرار بگیرد. این مقام مسوول همچنین از ادامه مذاکرات با دو شرکت ویتول سوئیس و «او.ام.ال» مجارستان خبر داد و افزود: هنوز توافق نهایی حاصل نشده و درباره حجم فروش نفت به این شرکت‌ها عددی تعیین نشده است. وی همچنین با اشاره به ادامه مذاکرات برای نهایی کردن قرارداد بلند‌مدت فروش نفت خام به دو شرکت انی و ساراس ایتالیا، بیان کرد: علاوه بر این، توپراش ترکیه از دیگر مشتریان سنتی نفت ایران است که مذاکرات برای افزایش فروش نفت به این پالایشگر ترک در حال انجام است. قمصری با بیان اینکه در شرایط فعلی نمی‌توان عددی درباره احجام فروش نفت به شرکت‌ها اعلام کرد، یادآور شد: پیش‌بینی می‌شود حجم صادرات نفت خام ایران تا پایان سال ۲۰۱۶ میلادی با امضای قراردادهای جدید به 2 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران همچنین از پتروناس مالزی به‌عنوان یکی دیگر از مشتریان سنتی نفت ایران یاد و خاطرنشان کرد: این شرکت مالزیایی هم مذاکراتی را با شرکت ملی نفت ایران برای امضای قرارداد جدید فروش نفت آغاز کرده است.
ارسال نظر