غلامعلی رحیمی* بهای نفت خام در بازار آمریکا (بورس نیویورک) طی هفته گذشته (۵ الی ۱۲ ژوئیه) از یک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بود و ابتدا از حدود ۲۲/۱۰۳ دلار در هر بشکه تا بیش از ۵۲/۱۰۶ دلار در تاریخ ۱۰ ژوئیه افزایش یافت، ولی مجددا تا سطح ۹۵/۱۰۵ دلار در هر بشکه کاهش یافت. بر این اساس، طی هفته گذشته عمده‌ترین عوامل تقویت‌کننده قیمت نفت خام در بازارهای جهانی عبارتند از: • افزایش پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا از متوسط قیمت نفت خام WTI در سال و رسیدن آن به بیش از ۶۵/۹۴ دلار در هر بشکه، بر اساس تازه‌ترین گزارش چشم‌انداز کوتاه مدت انرژی این سازمان در ماه ژوئیه • پیش‌بینی دبیرخانه سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) مبنی بر افزایش ۰۴/۱ میلیون بشکه‌ای تقاضای جهانی نفت خام در سال ۲۰۱۴ و رسیدن آن به سطح ۶۸/۹۰ میلیون بشکه در روز، بر اساس تازه‌ترین گزارش ماهانه بازار نفت این سازمان در ماه ژوئیه • وقوع مشکلات فنی در چندین پالایشگاه نفت آمریکا در امتداد سواحل اقیانوس اطلس و به دنبال آن نگرانی درباره عرضه سوخت و افزایش قیمت بنزین • افزایش ۲۸ هزار بشکه‌ای خوراک پالایشی نفت خام آمریکا طی دوره ۲۸ ژوئن الی ۵ ژوئیه و رسیدن آن به بیش از ۱۱۸/۱۶ میلیون بشکه در روز • کاهش ۹/۹ میلیون بشکه‌ای سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام آمریکا طی دوره ۲۸ ژوئن الی ۵ ژوئیه و رسیدن آن به سطح ۹/۳۷۳ میلیون بشکه • افزایش ۱۱۸ هزار بشکه‌ای واردات روزانه نفت خام آمریکا طی دوره ۲۸ ژوئن الی ۵ ژوئیه و رسیدن آن به سطح ۵۲۵/۷ میلیون بشکه در روز • کاهش ارزش دلار در مقابل یورو طی دوره ۱۰-۸ ژوئیه • افزایش رقم شاخص‌های بورس در بازارهای جهانی • خروج کارکنان شرکت‌های بزرگ نفتی اروپایی از مصر در پی افزایش تنش‌ها و نا آرامی‌ها به دنبال برکناری محمد مرسی رییس‌جمهور این کشور • کاهش ۳۴۰ هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت خام اعضای اوپک در ماه ژوئن در مقایسه با ماه مه و رسیدن آن به سطح ۲۴/۳۰ میلیون بشکه در روز (که پایین‌ترین سطح از ماه مارس به شمار می‌رود)، بر اساس تازه‌ترین گزارش چشم انداز کوتاه مدت ماهانه اداره اطلاعات انرژی آمریکا در ماه ژوئیه • کاهش ۹/۶ درصدی صادرات نفت خام آذربایجان از مسیر خط لوله باکو-تفلیس- جیحان در ژوئن ٢٠١٣ نسبت به ماه مه • تداوم توقف صادرات نفت خام عراق به ترکیه از طریق خط لوله کرکوک-جیحان • کاهش تولید نفت‌خام لیبی در پی اعتراض‌ها در میدان‌ها و پایانه‌های نفتی این کشور و توقف فعالیت چند میدان نفتی • ادامه نا آرامی‌ها در صنعت نفت و گاز لیبی، بزرگ‌ترین دارنده ذخایر نفت آفریقا • ناآرامی‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه و نگرانی معامله گران از بروز اختلال در مبادی استراتژیک حمل و نقل نفت‌خام. البته طی هفته گذشته، انتشار برخی اخبار و اطلاعات منفی موجب تضعیف قیمت نفت خام در بازارهای جهانی شده و از افزایش بیشتر قیمت‌ها جلوگیری کرد. بر این اساس طی دوره مذکور، عمده‌ترین عوامل تضعیف‌کننده قیمت نفت خام در بازارهای جهانی عبارتند از: • افزایش ۱۳۴ هزار بشکه‌ای تولید نفت خام آمریکا طی دوره ۲۸ ژوئن الی ۵ ژوئیه و رسیدن آن به سطح ۴۰۱/۷ میلیون بشکه در روز • افزایش ارزش دلار در مقابل یورو طی دوره ۱۲-۱۰ ژوئیه • تداوم بحران مالی منطقه یورو و نگرانی اقتصادی در این منطقه • از سر گیری فعالیت خط لوله نفتی ترنس نیجر توسط شرکت شل پس از تعمیر بخش‌های آسیب دیده • افزایش ۷/۲ درصدی صادرات روزانه نفت خام اوپک (به استثنای آنگولا و اکوادور) در ۴ هفته منتهی به ۲۷ ژوئیه در مقایسه با ۴ هفته منتهی به ۲۹ ژوئن و رسیدن آن به سطح ۳۲/۲۴ میلیون بشکه در روز، بر اساس پیش‌بینی موسسه اویل موومنتس • افزایش ۳/۱ درصدی میانگین تولید نفت خام عمان در ۶ ماهه نخست سال در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته و رسیدن آن به بیش از ٩٠٠ هزار بشکه در روز. بر اساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی دوره ۸ الی ۱۱ ژوئیه، از یک روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود ۹۶/۱۰۳ دلار در هر بشکه تا بیش از ۸۱/۱۰۴ دلار افزایش یافت. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۱۱ ژوئیه، با ۲ دلار و ۶۷ سنت افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه ۱۰۴ دلار و ۳۸ سنت رسیده است. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۵ ژوئیه معادل ۱۰۱ دلار و ۷۱ سنت بود. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه ژوئیه (تا۱۱ ژوئیه)، با ۱ دلار و ۸۷ سنت افزایش نسبت به میانگین ماه ژوئن، به هر بشکه ۱۰۲ دلار و ۹۰ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه ژوئن معادل ۱۰۱ دلار و ۳ سنت در هر بشکه بود. سبد نفت خام اوپک در بردارنده ۱۲ نوع نفت خام اعضای این سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، اس ‌سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف ۱۷ ونزوئلا است. همچنین متوسط قیمت نفت خام سنگین ایران طی دوره ۸ الی ۱۱ ژوئیه به میزان ۱ دلار و ۶ سنت در هر بشکه افزایش یافته و در سطح ۳۲/۱۰۴ دلار قرار گرفته است. قیمت نفت خام برنت دریای شمال نیز در بورس لندن (ICE) برای تحویل در ماه اوت، از یک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بوده و از حدود ۷۲/۱۰۷ دلار در هر بشکه در تاریخ ۵ ژوئیه تا بیش از ۸۱/۱۰۸ دلار در تاریخ ۱۲ ژوئیه افزایش یافت. همچنین در روز ۱۲ ژوئیه، نفت خام برنت از حق مرغوبیت ۸۶/۲ دلار در هر بشکه نسبت به نفت خام WTI برخوردار بود. بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان ذخایر نفت خام این کشور در هفته منتهی به ۵ ژوئیه معادل ۹/۳۷۹ میلیون بشکه بوده است که در مقایسه با هفته قبل (۲۸ ژوئن) به میزان ۹/۹ میلیون بشکه کاهش یافته و معادل ۳/۴ میلیون بشکه از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۶ ژوئیه ۲۰۱۲ کمتر است. میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل ۹/۰ روز کاهش یافته و در سطح ۶/۲۳ روز قرار گرفته است که معادل ۵/۰ روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است. طی دوره مذکور، سطح خوراک پالایشی آمریکا به میزان ۲۸ هزار بشکه در روز افزایش یافته و در سطح ۱۱۸/۱۶ میلیون بشکه در روز قرار گرفته است که به میزان ۳۴۴ هزار بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل است. تولید نفت خام آمریکا طی دوره ۲۸ ژوئن الی ۵ ژوئیه به میزان ۱۳۴ هزار بشکه در روز افزایش یافته و در سطح ۴۰۱/۷ میلیون بشکه در روز قرار گرفته است و معادل ۱۵۲/۱ میلیون بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۶ ژوئیه ۲۰۱۲ است. در همین زمان میزان واردات نفت خام آمریکا از ۴۰۷/۷ میلیون بشکه در روز به ۵۲۵/۷ میلیون بشکه (معادل ۱۱۸ هزار بشکه در روز) افزایش یافته است که معادل ۱۰۱/۱ میلیون بشکه کمتر از میزان مشابه سال قبل است. *کارشناس ارشد اقتصاد انرژی موسسه مطالعات انرژی

چشم انداز افزایشی قیمت نفت