سه‌شنبه بزرگ اما کم اثر
امیرعلی ابوالفتح
کارشناس مسائل آمریکا
انتظارها به‌سر رسید و بالاخره انتخابات سه‌شنبه بزرگ در آمریکا برگزار شد. طبق آنچه که طی سال های قبل در ایالات‌متحده شاهد بوده ایم، نتیجه این انتخابات در تعیین نامزد نهایی هر حزب یا حتی پیروز انتخابات بسیار تاثیرگذار است، اما سه‌شنبه بزرگ انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ مسیر خیلی مشخصی پیش‌روی تحلیل‌گران برای پیش‌بینی نتیجه انتخابات قرار نداد.
پیروز انتخابات سه‌شنبه بزرگ در اردوگاه جمهوری‌خواهان،‌ دونالد ترامپ و در اردوگاه دموکرات‌ها هیلاری کلینتون بود؛ با این حال این موفقیت‌ها برای این دو نامزد به‌گونه‌ای نبود که خیال‌ آنها را از کسب عنوان نامزد نهایی در انتخابات ریاست‌جمهوری آسوده کند. به‌عبارت دیگر، هنوز برنی سندرز، نامزد چپ‌گرای حزب دموکرات از توانایی پیروزی در انتخابات انجمن‌های حزبی یا مقدماتی برخوردار است. اگر ملاک فقط آرای کسب شده در رای‌گیری‌های مردمی باشد، به‌عبارت دیگر ابرنمایندگان حزب دموکرات به حساب نیایند، فاصله هیلاری کلینتون تا برنی سندرز به اندازه‌ای نیست که خیال وزیر سابق امور خارجه آمریکا را برای موفقیت در کنوانسیون ملی دموکرات‌ها آسوده کند. در عین حال در اردوگاه جمهوری‌خواهان نیز تد کروز، سناتور ایالت تگزاس به موفقیت‌هایی دست یافت که شرایط را برای ترامپ دشوار کرده است. البته با برگزاری انتخابات روز سه‌شنبه بزرگ تقریبا مشخص شد که سناتور مارکو روبیو که ظاهرا مطلوب‌ترین نامزد برای سران حزب جمهوری‌خواه به‌شمار می‌آید، شانس زیادی برای پیشی گرفتن از دونالد ترامپ یا حتی تد کروز ندارد. از این رو برگزاری انتخابات مقدماتی یا انجمن‌های حزبی در دیگر ایالت‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار شده است که مطابق آن ها شاید طی هفته‌های آینده در نهایت دو نامزدی که باید در ماه نوامبر به مصاف یکدیگر بروند، مشخص شوند.

در این میان کاندیداهای حزب دموکرات (از آنجایی که ساکن فعلی کاخ سفید نیز یک دموکرات است) از چندین فاکتور برخوردارند که شانس آنها را برای پیروزی در انتخابات افزایش می‌دهد. نخست این که دولت باراک اوباما، موفق شده است از شدت بحران اقتصادی بکاهد و در برخی از موارد حتی پیامدهای ناشی از بحران سال 2008-2007 را ترمیم کند. نکته بعدی این است که فضای سیاسی ایالات‌متحده آمریکا از حدود یک دهه پیش، از محافظه‌کاری به لیبرالی از نوع آمریکایی تغییر جهت داده است که از مصادیق آن می‌توان به شکسته شدن تابوی ازدواج همجنس‌گرایان یا آزادی استعمال ماری جوآنا اشاره کرد و حتی در این موارد تردیدهایی را نیز در میان محافظه‌کاران ایجاد کرده است. نکته سوم این که ترکیب جمعیتی ایالات‌متحده آمریکا به نفع اقلیت‌ها به‌ویژه لاتین‌تبارها تغییر کرده است و با توجه به ضدیت تمامی نامزدهای جمهوری‌خواه با موضوع مهاجران غیرقانونی به نظر می‌رسد که شهروندان مهاجرتبار ایالات‌متحده آمریکا بیشتر به سمت دموکرات‌ها متمایل شوند که از سیاست‌های چند نژادی حمایت می‌کنند. با این حال گذشت 8 سال از حکومت دموکرات‌ها و محقق نشدن برخی از وعده‌های رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا یعنی باراک اوباما به‌عنوان چالش‌های پیش‌روی حزب دموکرات است و جمهوری‌خواهان به‌ویژه شخص دونالد ترامپ امیدوار هستند با استفاده از چنین فرصت‌هایی به پیروزی در انتخابات سال 2016 دست یابند.