مشتریانی که فروشنده‌اند
بازار خودروی کشور همچنان در رکود به سر می‌برد و وضعیت کنونی آن عرصه را بر نمایشگاه‌داران خودرو تنگ کرده است. در حالی که نمایشگاه‌داران خودروی پایتخت از وضعیت بد بازار خودرو ناله سر می‌دهند، اما مشتریان همچنان بر کاهش قیمت خودروهای داخلی اصرار دارند و معتقدند که خودروسازان باید قیمت محصولات خود را کاهش دهند.با وجود آنکه رکود بازار خودرو از اواسط سال گذشته تاکنون ادامه دار بوده، اما وضعیت کاهش تقاضا برای خودروهای داخلی در سال‌جاری شدت بیشتری پیدا کرده است.

وضعیت رکودی در سال‌جاری از زمانی شدت بیشتری پیدا کرد که امید به امضای توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی و رفع تحریم‌ها در اوایل سال‌جاری در میان مردم شکل گرفت و رفته رفته قوت یافت تا اینکه در تیرماه سال‌جاری توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای 1+5 تحقق یافت و این موضوع باعث شد تا مردم به امید رفع تحریم‌ها و خرید خودروی ارزان همچنان از بازار رویگردانی کنند. رویگردانی مشتریان از خرید خودرو در حالی همچنان ادامه دار است که بحث کاهش قیمت خودروهای داخلی در میان آنها به شدت قوت گرفته است و در راستای همین موضوع نیز کمپینی برای عدم خرید خودرو به راه افتاده است. در همین حال، نمایشگاه‌داران خودرو تاکید دارند که خبری از خرید خودرو نیست و روند کاهش قیمت خودرو هر چند کند، اما همچنان به‌صورت تدریجی وجود دارد.

بر اساس گفته‌های فعالان بازار خودرو، عدم‌ خریدو‌فروش در این بازار به دلیل آن است که مشتریان تمایلی برای خرید خودرو ندارند و قیمت‌های موجود را بالاتر از توان خود می‌دانند و بر این باور هستند که در صورت نخریدن خودرو، خودروسازان مجبور به کاهش قیمت‌ها می‌شوند. از آنجا که در حال حاضر انتظار کاهش قیمت و اصرار بر آن از سوی مشتریان همچنان به قوت خود پابرجاست، اما نمایشگاه‌داران پایتخت از چرخیدن مشتریان خودرو در نمایشگاه‌ها به قصد فروش خبر می‌دهند. به گفته آنها مشتریان به شدت باور دارند که قیمت خودرو کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین با فروش خودروی خود قصد دارند از ضرر و زیانی که ممکن است در آینده با آن مواجه شوند، جلوگیری کنند. یکی از کارشناسان بازار خودرو درباره این تصور مشتریان به خبرنگار ما می‌گوید:

این تصور چند ماهی است که در میان مشتریان شکل گرفته است و مردم آن را جزو مطالبات برحق خود می‌دانند.وی معتقد است که مشتریان خودرو در دو وضعیت قرار دارند یا آنقدر بلاتکلیف هستند که خرید و فروش خودروی خود را به چند سال دیگر موکول کرده‌اند یا اینکه معتقدند که قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین قصد دارند با فروش خودروی خود در این میان سود خوبی کسب کنند.وی می‌گوید: برای دسته اول که بلاتکلیف هستند گذر زمان اهمیتی ندارد به همین دلیل آنها حاضر هستند که مدت زمان دو سال بگذرد، اما زمانی خودروی خود را عوض کنند که محصولات وعده داده شده خارجی در بازار ایران تولید و عرضه شود تا آنها بتوانند محصول جدید و با قیمت مناسب را بخرند.با وجود آنکه تاکنون عمده‌ترین دلیل نخریدن خودرو از سوی مشتریان بحث قیمت بالای محصولات داخلی و قدرت خرید پایین مطرح شده است، اما دلایل مختلفی برای اینکه مشتریان خودرو نمی‌خرند، وجود دارد.

یکی از این موضوعات انتظار بازگشت قیمت‌ها به دوران پیش از تحریم‌ها عنوان می‌شود و بسیاری از مردم با در نظر گرفتن این موضوع تصمیم خود را در این باره گرفته اند.وی درباره بحث کاهش قیمت و شکل‌گیری این تصور در میان مردم نیز چنین توضیح می‌دهد: مردم وضعیت کنونی را با سال‌های پیش از تحریم مقایسه می‌کنند و فکر می‌کنند که قیمت‌ها به گذشته باز می‌گردد. این موضوع نیز از آنجا ناشی می‌شود که قبل از تحمیل تحریم‌ها به ایران، خودرو بذاته یک کالای مصرفی بود، اما با اعمال تحریم‌ها و دو برابر شدن قیمت خودرو ناگهان این محصول به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شد.وی می‌افزاید: در حال حاضر مردم براساس تجربه گذشته خود از تحریم منتظر مانده‌اند تا ببینند که وضعیت توافق در کنگره آمریکا به چه نتیجه‌ای می‌رسد آیا‌ آنها سود می‌کنند یا زیان! به همین دلیل خودرو نمی‌خرند و برخی خواستار فروش کالای خود هستند.

به اعتقاد کارشناسان، مقصر وضعیت فعلی بازار خودرو و کاهش تقاضا، شرکت‌های خودروساز داخلی هستند که در سال‌های گذشته درخصوص قیمت و از همه مهمتر کیفیت به‌صورت بسیار نامناسبی عمل کردند. آنها نه‌تنها به خواسته‌های مشتریان اهمیتی ندادند؛ بلکه به دلیل انحصار بسیار زیاد بازار در دست خود، هر گونه قیمت و کیفیتی را به مشتری تحمیل کرده‌اند به همین دلیل امروز مشتریان نیز بر خواسته خود پافشاری می‌کنند و برای رسیدن به درخواست خود حاضرند چند سال صبر کنند تا انتظار موردنظرشان به نتیجه برسد.

رکود عمیق وارداتی‌ها
رکود موجود در بازار خودروهای داخلی به وارداتی‌ها نیز سرایت کرده است. هر چند افت قیمت در بازار خودروهای وارداتی چند ماهی سابقه دارد، اما قیمت خودروهای وارداتی نیز با شیبی ملایم رو به پایین حرکت می‌کند. کاهش قیمت این خودروها در شرایطی است که واردات آنها به کشور در سال‌جاری با افت 50 درصدی مواجه بوده است. به گفته نمایشگاه‌داران خودروهای وارداتی، خبری از خرید و فروش نیست و مشتریان نه برای خرید و نه فروش مراجعه‌ای ندارد. این موضوع نشان‌دهنده آن است که واردکنندگان خودرو نیز نتوانسته‌اند مشتریان خود را راضی نگه دارند. یکی از مسائلی که موجب نارضایتی مشتریان خودروهای خارجی بوده، بحث قیمت‌های بالای واردکنندگان است. به همین دلیل با نزدیک شدن به سال میلادی 2016 واردکنندگان با تخفیف‌های نجومی سعی دارند دل مشتریان را به دست بیاورند. با این اوصاف بازار خودروهای وارداتی نیز وضعیتی مشابه بازار داخلی‌ها دارد و با توجه به رکود حاکم بر بازار خودرو اینکه چه زمانی مشتریان قصد دارند خرید و فروش خود را از نو آغاز کنند، مشخص نیست