خانه تکانی بازارها؟
دنیای اقتصاد، فاطمه رافع- نفس‎های اسفند 94 هم به شماره افتاده و حالا هر گوشه شهر را که نگاه کنی، تب و تاب آدم‎هایی را می‎بینی که با شتابی فراتر از حد تصور، به استقبال سال جدید می‏روند.به یاد داریم از سال‌های پیش‎تر، که استشمام بوی نوروز جنب و جوشی را در بازارهای سطح شهر ایجاد می‎کرد و بازارها هم در روزهای پایانی سال، تکانی می‎خوردند و رونق نسبی به خود می‎دیدند؛ حالا اما یکی دو سالی است که رکود حاکم بر اقتصاد، بازارها را هم از رونق انداخته و وزنه عرضه و تقاضا را بر هم زده است؛ این رکود، قدرت خرید مردم را تا حدی پایین آورده که حتی حراج‎های آخر فصلی هم چندان کارساز واقع نمی‌شود و مردم همانند سیاهی‎لشگرهایی هستند که در بازارگردی‎های شب عید به تماشای ویترین فروشگاه‎ها اکتفا می‎کنند و اگرچه شاید بازارها اندکی از خواب بیدار شده‎اند و خرید و فروش اندکی صورت می‎گیرد اما مسلما نمی‎توان آن را نشانه رونق بازارها دانست.
تشدید رکود حاکم بر بازار

رئیس اتاق اصناف مشهد در همین‎ باره به «دنیای اقتصاد» می‎گوید: وضعیت بازارها امسال در آستانه نوروز نسبت به سال گذشته بدتر و رکود حاکم بر بازار نیز شدیدتر شده است؛ یکی از دلایل این رکود کاهش قدرت خرید مردم است که این امر باعث شده مردم از خریدهای عمومی صرف‌نظر کنند و پول خود را به خریدهای ضروری‎تر اختصاص دهند. محمود بنانژاد با بیان اینکه در سال‏های اخیر درآمد مردم متناسب با افزایش قیمت کالاها افزایش نداشته و در نتیجه قدرت خرید مردم کاهش یافته است، اظهار می‎کند: در مجموع کسبه از رکود بازار گلایه دارند و در بازارها رونقی را شاهد نیستیم. وی به این نکته نیز اشاره می‎کند که علاوه بر کاهش قدرت خرید مردم، برگزاری نمایشگاه‎های بهاره، شب‌بازارها و روزبازارها و فعالیت دست‎فروشان نیز به بدنه بازاری که در طول سال خاک خورده‏اند و چشم امیدشان به بازار شب عید است، آسیب وارد می‎کند.رئیس اتاق اصناف مشهد ادامه می‎دهد: همچنین بحث مذاکرات هسته‌ای و برجام نیز بازارها را تحت تأثیر قرار داده است و برخی مردم از خرید بعضی اقلام دست نگه داشته‎اند تا ببینند اجرای برجام چه تأثیری بر بازارها خواهد داشت.بنانژاد با تأکید بر اینکه برای خروج از رکود باید قدرت خرید مردم افزایش یابد اما ابعاد مختلف آن باید بررسی شود، خاطرنشان می‎کند: در حال حاضر صحبت از رشد اقتصادی است اما فکر می کنم حداقل در اصناف خرد یا بخش توزیعی این مسأله تأثیر چندانی نداشته باشد؛ ممکن است تحقق رشد اقتصادی در بخش تولید اثرات خود را نشان دهد و قیمت تمام شده را کاهش دهد و کالاهای تولیدی را قابل رقابت با محصولات خارجی کند اما به نظر من در بخش توزیعی به دلیل اینکه ارتباط مستقیم با مشتری دارد و مشتری باید برای خرید پول در اختیار داشته باشد، تغییر چندانی شاهد نخواهیم بود.

کاهش 50 درصدی فروش آجیل

رئیس اتحادیه صنف آجیل و خشکبار مشهد هم در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه در حال حاضر رکود بر تمام بازارهای کشور حاکم است، تصریح می‎کند: این رکود صنعت آجیل و خشکبار و بازار آن را هم تحت تأثیر خود قرار داده است.علیرضا ارزانی ممقانی با بیان اینکه نسبت به سال‎های قبل کاهش فروش داشته‎ایم و رکود سنگینی بر بازار حاکم است، عنوان می‎کند: این رکود نسبت به سال‎های قبل بسیار چشمگیرتر است و می‌توان آن را بی‌سابقه دانست.رئیس اتحادیه صنف آجیل و خشکبار مشهد به این نکته اشاره می‌کند که کاهش فروش و کاهش تقاضا از طرف مردم در بازار مشهود است می‎افزاید: پیش‌بینی می‎کنیم تا پایان سال احتمالا کاهش ۵۰ درصدی فروش را در آجیل و خشکبار داشته باشیم که این میزان کاهش قابل توجه است. ارزانی ممقانی اضافه می‎کند: با این حال احتمالا در روزهای پایانی و منتهی به سال جدید تحرکی در بازار داشته باشیم و بازارها رونق اندکی یابند. وی در خصوص علت رکود بازار این طور می‎گوید: مردم به اندازه سال‎های گذشته توان خرید ندارند زیرا درآمد آنان کاهش یافته است؛ مردم ایران، باهوش و اقتصادی هستند و زمانی که درآمد آنان کاهش می‎یابد، ترجیح می‌دهند پول خود را به خرید ملزومات اختصاص دهند؛ در واقع کاهش درآمدها باعث شده است مردم به همان نسبت در خرید و خرج کردن پول دقت بیشتری داشته باشند.رئیس اتحادیه صنف آجیل و خشکبار مشهد اظهار می‎کند: در کشور اتفاقات خوبی در زمینه مذاکرات هسته‎ای رخ داده و برجام به فرجام رسیده و بر همین اساس می‌توان آینده خوبی را برای اقتصاد کشور پیش‌بینی کرد؛ در واقع پس از اجرای برجام ایران به سمت تعامل با اقتصاد جهان می‌رود و تعامل خوبی را با دنیا خواهیم داشت و این مسأله برای صنعت آجیل و خشکبار که صنعت صادراتی و ارزآوری است، فرصت‌های مناسب‌تری فراهم می‌آورد.

آجیل و خشکبار در صدر صادرات غیرنفتی
ارزانی ممقانی با اشاره به اینکه صنعت آجیل و خشکبار در صدر صادرات غیرنفتی کشور قرار دارد، تصریح می‎کند: بعد از نفت، بیشترین ارزآوری و صادرات و بیشترین اشتغال مربوط به صنعت آجیل و خشکبار است؛ ایران اولین و بهترین تولیدکننده خشکبار جهان است و مردم دنیا ترجیح می‌دهند خشکبار ایرانی بخرند اما متأسفانه این صنعت در کشور مغفول مانده و توجه کمی به آن شده و رونق این بازار نیازمند توجه بیشتری است. رئیس اتحادیه صنف آجیل و خشکبار مشهد با بیان اینکه بهبود وضعیت بازارها در سال آینده به مدیریت کلان اقتصادی کشور برمی‌گردد، عنوان می‎کند: با این حال بهبود وضعیت بازار آجیل و خشکبار مستلزم این است که مسئولان مربوطه برنامه‌های تسهیلی برای تولید، فرآوری و صادرات خشکبار در نظر بگیرند و باید به رونق این حوزه کمک کنند؛ در حال حاضر ۵۰ کشور دنیا از ایران خشکبار خریداری می‎کنند و با لغو تحریم‌ها قطعا این تقاضا افزایش خواهد یافت بنابراین دنیا خشکبار ما را می‌خواهد اما آیا واقعا برای صادرات از تولیدکنندگان خشکبار ما حمایت می‎شود؟ ارزانی ممقانی ادامه می‎دهد: شاید صنعت خودروی ما در دنیا حرفی برای گفتن نداشته باشد اما در زمینه خشکبار در دنیا اول هستیم و رقیبی نداریم و دولت باید از صنعت خشکبار حمایت بیشتری کند.

تحرک جزئی در بازار پوشاک

رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد در خصوص وضعیت بازار پوشاک به «دنیای اقتصاد» می‎گوید: بازار پوشاک در آستانه ایام نوروز تغییر اندکی داشته و از حالت خواب درآمده است اما نمی‌توان این تغییر جزئی را نشانه رونق بازار دانست.مهدی لسان طوسی با اشاره به برخی عواملی که برای اصناف از جمله صنف فروشندگان پوشاک مشکلاتی را ایجاد می‌کنند، اظهار می‎کند: برگزاری نمایشگاه‌های عرضه مستقیم کالا ضربه بدی به اصناف وارد می‌کند و متأسفانه علیرغم مخالفت‌های اصناف باز هم این نمایشگاه‌ها برگزار می‎شود و عده‎ای دلال باعث می‎شوند ۱۲۰ هزار واحد صنفی در سطح شهر با برگزاری این نمایشگاه‎ها آسیب ببینند. رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد اضافه می‎کند: متأسفانه صدای ما در خصوص مخالفت با برگزاری نمایشگاه‎های عرضه مستقیم کالا به گوش مسئولان نمی‎رسد یا اگر می‎رسد مسئولان به برگزاری این نمایشگاه‎ها نگاه کارشناسانه ندارند؛ آنچه ما مطرح می‎کنیم خواست اعضای اتحادیه‌ها و اصناف است نه خواست شخصی خودمان؛ این نمایشگاه‌ها تأثیر زیادی بر بازار گذاشته و باعث شده برخی واحدهای صنفی که در طول سال فروشی ندارند، از بازار شب عید هم ناامید شوند و در آستانه تعطیلی قرار بگیرند. لسان طوسی یکی دیگر از مشکلات اصلی بازار پوشاک را واردات کالای قاچاق برمی‎شمارد و تصریح می‎کند: این امر نیز صدمه زیادی به تولیدات داخلی وارد کرده و متأسفانه حضور تولیدکننده داخلی در بازار روز به روز کمرنگ‌تر می‌شود. وی اجرا نشدن اصل ۴۴ قانون اساسی و خصوصی‎سازی واقعی را دیگر مشکل بازارها می‎داند و می‎افزاید: اگر بازار به بخش خصوصی و افراد متخصص واگذار شود، از طریق رقابتی شدن، از وضعیت فعلی خارج می‌شود و قطعا به حالت نرمال برمی‌گردد. رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پوشاک مشهد ضمن ابراز امیدواری از اینکه با لغو تحریم‌ها در سال آینده اتفاق مثبتی را در بازارها شاهد باشیم، عنوان می‎کند: به نظر من اگرچه ممکن است در نیمه اول سال آینده تغییر چندانی در وضعیت بازارها رخ ندهد اما قطعا در نیمه دوم وضعیت بهبود خواهد یافت.

رونق 10 درصدی در بازار لوازم خانگی

رئیس اتحادیه صنف لوازم خانگی مشهد در گفت‎وگو با «دنیای اقتصاد» می‎گوید: با توجه به اینکه در روزهای پایان سال و در آستانه ایام نوروز هستیم، حدود ۱۰ درصد در بازار لوازم خانگی رونق ایجاد شده است. مجید کسائیان با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاه‌های بهاره، تشنجی را برای واحدهای صنفی که در طول سال فعالیت می‌کنند و به بازار شب عید امید دارند، ایجاد کرده است، اظهار می‎کند: کسبه با برگزاری این نمایشگاه‌ها از بازار شب عید هم محروم مانده‌اند و باید در این زمینه تدابیری اندیشیده شود.رئیس اتحادیه صنف لوازم خانگی مشهد رکود حاکم بر بازار را به دلیل کمبود نقدینگی و افزایش قیمت کالاها در چند سال اخیر می‎داند و ابراز امیدواری می‎کند که بازارها در سال جدید رونق داشته باشند. وی معتقد است: برای خروج بازار لوازم خانگی از رکود باید ارگان‎ها و سازمان‎های مربوطه دست به دست هم دهند تا هم بازار رونق یابد و هم مصرف‌کنندگان بتوانند کالای مورد نیاز خود را خریداری کنند.

رونق؛ کمتر از حد انتظار

رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد هم با بیان اینکه در حال حاضر رکود بر تمام بازارها حاکم است و بازار کفش نیز از این قاعده مستثنی نیست، خاطرنشان می‎کند: رونق نسبی بازار در آستانه نوروز امری طبیعی است اما امسال این رونق به اندازه انتظار نبوده است و علت این امر را می‌توان گرانی و کاهش قدرت خرید مردم دانست که این عوامل باعث شده مردم درآمد خود را صرف خرید کالاهای ضروری‎تر کنند.اسماعیل پورملائکه با اشاره به اینکه در حال حاضر بیشتر کارخانه‎ها با استفاده از ۳۰ درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند، تصریح می‎کند: اگر فضای کسب‌وکار بهبود یابد و وعده مسئولان در این زمینه محقق شود و مشاغل در حال تعطیلی دوباره فعال شوند، بازارها از رکود خارج خواهد شد.رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد به این نکته نیز اشاره می‎کند که خواسته یا ناخواسته اقتصاد ما به سیاست خارجی گره خورده است و اگر در جبهه اقتصاد دست به دست هم دهیم و این جنگ را مدیریت کنیم به جایگاه خوبی خواهیم رسید اما این امر منوط به این است که تحمل خود را افزایش دهیم و بتوانیم در کنار هم از برنامه پسابرجام موفق بیرون بیاییم.

حذف کفش از سبد خرید مردم
نایب رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد با بیان اینکه رکود سنگینی بر بازار حاکم است و مردم توان خرید ندارند، خاطرنشان می‌کند: علی‌رغم اینکه شب عید است و مردم آمادگی خرید دارند اما توان خرید وجود ندارد و اگر خریدی هم صورت می‌گیرد بسیار اندک است. حسین حسین‎زاده کاشانی با اشاره به اینکه کاهش قدرت خرید مردم باعث شده کفش در سبد خرید خانواده‌ها جایی نداشته باشد، می‎گوید: در واقع کمبود درآمد و نقدینگی باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است و به همین دلیل مردم درآمد اندک خود را صرف کالاهای ضروری‌تر می‌کنند.نایب رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد با بیان اینکه در حال حاضر تمام اقتصاد کشور دچار رکود سنگینی است و تا زمانی که وضعیت اقتصاد کشور بهبود نیابد، وضعیت بازار کفش نیز بهتر نخواهد شد، می‌افزاید: چرخه اقتصاد در کشور کند شده است و سرعت بخشیدن به آن زمان می‌برد؛ در حال حاضر تولید کفش داریم اما مشتری چندانی برای خرید آن‌ها وجود ندارد.

سردی بازار کیف
عضو هیأت مدیره اتحادیه کیف و کفش کشور هم به «دنیای اقتصاد» می‎گوید: بازار فروش کیف در آستانه نوروز تعریف چندانی ندارد و امسال وضعیت بسیار بد است. حسین اصغر ثابتی با بیان اینکه مردم توان خرید ندارند، تأکید می‎کند: برگزاری نمایشگاه‌های بهاره هم مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده و فعالیت این نمایشگاه‎ها ضربه بزرگی به اعضای اتحادیه ماست و آنان در سطح شهر معمولا فروش ندارند. رئیس اتحادیه صنف سراجان مشهد ادامه می‎دهد: با توجه به وارداتی بودن بیش از 90 درصد مواد اولیه تولیدکنندگان این صنف، کمبود مواد اولیه به خوبی مشهود است؛ همچنین نداشتن سرمایه و نقدینگی پایین تولیدکننده، عدم حمایت‎های لازم برای دریافت تسهیلات بانکی، نداشتن تجهیزات مدرن و دستگاه‎های پیشرفته که باعث ضعف در طراحی و مدل‎سازی می‎شود و عدم بازرسی و نظارت توسط کارشناسان متخصص صنف در بحث گمرکات از دیگر مشکلات صنف سراجان است.ثابتی برگزاری گردهمایی‎ها و استفاده از تجارب صاحب‎نظران و متخصصان علمی وصنعتی و پیشکسوتان را یکی از راهکارهای رفع مشکلات برمی‎شمارد و تصریح می‎کند: تعیین استانداردهای کارشناسانه برای تولید کفش، حمایت از سرمایه‎گذاران داخلــی صنف برای وارد کردن دستگاه‎ها و تجهیزات مدرن برای تولید نمونه و اعطای تسهیلات بانکی به واحدهای تولیدی برخی دیگر از راهکارهاست. عضو هیأت مدیره اتحادیه کیف و کفش کشور اضافه می‌کند: باید بستری برای ایجاد زیرساخت‏ها در این زمینه فراهم شود تا بتوانیم مواد اولیه را در داخل تولید کنیم.