طلا و جواهرات، بهترین کالاها برای جایگزینی نفت هستند
دنیای اقتصاد- طلا و جواهر فارغ از نگاهی که به صورت سرمایه‌ای به آن می‌شود، می‌تواند به عنوان یکی از مراکز خلق و ایجاد فرصت‌های شغلی و ارزش افزوده بالا و هم‌چنین به‌عنوان یک محصول صادراتی با ارزش محسوب شود. برای تحقق این هدف از یک طرف نیاز به فراهم آوردن بسترهای تکنولوژیک به منظور فرآوری سنگ‌های قیمتی - زینتی داریم و از طرف دیگر بحث لزوم توجه بیشتر به بخش طراحی با توجه به وجود اصالت سبک طرح‌های ایرانی مطرح است که می‌تواند ارزش افزوده شایانی برای این صنعت ایجاد نماید و آینده موفقی برای صادرات صنعت طلا و جواهر ترسیم نماید. در همین زمینه، نظرات باقر معبودی نژاد رئیس اتحادیه طلا و جواهر مشهد را جویا شدیم که در ادامه از نظرتان خواهد گذشت. فرآیند توسعه خوشه ای برای صنف طلا و جواهر مشهد چه دستاوردهایی داشته و چه مزیت‌هایی ایجاد کرده است؟
با توجه به اینکه استان خراسان مرغوب‌ترین معدن تولید این محصول را دارد و در حال حاضر این سنگ قیمتی استخراج می‌شود، اگر در کنار این سنگهای قیمتی فراهم آوری دستگاههای مرتبط با جواهراتی مثل الماس هم در خود استان خراسان محیا شود ما به توسعه و پیشرفت بیشتری می‌رسیم که خوشبختانه طراحان و متخصصان ماهری هم دراین زمینه در استان داریم، لذا زمینه صادرات فراهم می‌شود، تا هم در بحث اشتغال زایی و هم در بحث درآمدزایی پیشرفت داشته باشیم، ولی متاسفانه در حال حاضر حمایتهایی از طرف نهادهای دولتی صورت نمی گیرد، امیدواریم این خوشه که هنوز نوپا است حمایت شود تا بتواند با نشان دادن قابلیتهایش به اهدافی که دارد برسد.
به نظر شما مسابقه طراحی طلا و جواهر که اخیرا در مشهد برگزار شد و یا اقدامات دیگری از این قبیل چه تاثیری در پیشرفت خوشه طلا و جواهر دارد؟pic1
قدم اول برای پیشرفت طراحی است، طراحی از اصول اولیه صادرات است، که ما خوشبختانه متخصصان این حوزه را داریم و باید از عزیزانی هم که این طرح را پیاده و اجرا کرده‌اند تشکر و قدردانی کرد. طراحی
پایه های جواهر موثرترین گام در این زمینه است و ما در این مسابقه طرح‌های شکیل و خوبی دیدیم که امیدواریم در آینده توسعه پیدا کند، اولین قدم برای توسعه خوشه که ما واقعا به آن نیاز داریم مهیا شدن شهرک است، لازم است با این کار دستگاههای مختلف کنار هم کار کنند تا رقابت سالمی هم ایجاد شود.
چه مشکلاتی در زمینه صادرات این محصولات وجود دارد؟حجم صادرات ما به دیگر کشورها چقدر است و ارزش افزوده ما در کدام زمینه پررنگ تر است؟
ما باید برای پیاده کردن هر طرحی از قوانین خاصی عبور کنیم که این قوانین نه تنها کمکی به صادرات نمی‌کند بلکه سد راه هم هست، ما بحث قانون مالیات بر ارزش افزوده را داریم که اگر صادرات طلا را داشته باشیم در واقع این ارزش افزوده برمی‌گردد
و مشکلی در این زمینه نیست، اگر مشکل قانون مالیات بر ارزش افزوده به‌طور کامل حل نشود بحث صادرات را نمی توان مطرح کرد. ما باید کارگاههایمان را توسعه دهیم و لوازم جانبی را تهیه کنیم تا تولید کنندگان را علاقه مند و دلگرم کنیم، اما متاسفانه سرمایه‌گذاری دراین زمینه انجام نشده است. کسانی هم که در گذشته سرمایه گذاری کرده اند به دلیل زیان‌دهی از این کار منصرف شده‌اند.
در حال حاضر در کشور ما طلا و جواهرات بهترین کالا برای جایگزینی نفت است. کشورهایی که از ما الگو برداری کردند خیلی از ما جلوترند اما هیچ سودی عاید ما نمی‌شود. متاسفانه قوانین سخت و دست و پا گیری که اکنون وجود دارد امکان صادرات را تقریبا به صفر رسانده است، صادرات کالا با مشکلات و قوانینی مواجه است که صادر کنندگان را از صدور کالا منصرف می‌کند. باید افراد متخصص و ذی‌صلاح در این خصوص تصمیم گیری کنند.
وضعیت کنونی صادرات ما را چطور ارزیابی می کنید؟
آمار دقیقی در این خصوص وجود ندارد، در جلساتی که در تهران و اصفهان داشتیم، بحث صادرات فقط از طریق تهران و آن هم خیلی جزئی صورت می‌گیرد. فقط چند کارگاه سازنده در تهران صادرات ناچیزی را انجام می‌دهند که باتوجه به توانایی و قابلیت ما این مقدار هیچ است.
چه موانعی وجود دارد؟
باید قوانین اصلاح شود و عینکهای بدبینی برداشته شود، الان کشور افغانستان خواستار خریداری طلا از معادن خراسان است که متاسفانه قوانینی از قبیل گمرک و بانک مرکزی مانع این کار است. آنقدر قوانین دست و پا گیر است که هر صادرکننده‌ای را منصرف می‌کند.
مالیات بر ارزش افزوده، چه مشکلاتی برای صنعت طلا و جواهر ایجاد کرده است؟ شما چه راهکارهایی برای رفع این مشکلات پیشنهاد می‌کنید؟pic۲
اکنون تنها کالایی که بدون هیچگونه کاهش نرخی و به سرعت وارد بازیافت می‌شود و مجدد به چرخه تولید بازمی‌گردد طلاست، در نتیجه نباید از کل طلا مالیات گرفته شود، ارزش افزوده آن باید فقط اجرت و سود کارگاهها باشد، به عقیده من اگر مالیات بر ارزش افزوده اصلاح شود و مالیات از خود طلا برداشته شود رونقی برای صنعت طلا و جواهر خواهد بود، ما دراین باره با نمایندگان مجلس و سازمان صنعت و معدن و خود اداره دارایی جلسات متعددی داشتیم، همگی در این زمینه با ما اتفاق نظر دارند.
مشتری هر بار که بخواهد این طلا را بخرد باید مالیات بدهد و در معامله به اندازه وزن آن طلا باید مالیات بر ارزش افزوده بپردازد، به عقیده من این مالیات غیر عادلانه است، قانون آزمایشی ۵ ساله مالیات بر ارزش افزوده تمام شده است، ما معتقدیم که باید اصلاحاتی انجام شود که اگر مشتری طلایی را می‌فروشد مالیات بگیرد و وقتی می‌خرد هم مالیات بپردازد.
ارزش ذات طلای مستعمل و نو هم دیگر را خنثی می‌کنند و مالیات فقط به اجرت و سود تعلق می‌گیرد که در قانون هم پیش‌بینی شده است، اگر این موضوع حل شود کمک زیادی به توسعه
این صنعت می‌کند.
خواسته من این است که بتوانیم در کنار معدن فیروزه دستگاههای تراش سنگهای قیمتی را با سهولت وارد کشور کنیم و از سد تحریم‌ها عبور کنیم که دراین صورت بیشترین کمک را به صنعت طلا و جواهر کرده‌ایم.