چرا استارت‌آپ‌ها باید حمایت شوند؟

غلامحسین جمیلی
رئیس اتاق زنجان

چند موضوع اصلی در مورد استارت‌آپ‌ها را باید مورد توجه قرار داد. بالاخره ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که رویکرد تولید درآمد و ثروت تغییر کرده و موضوعات به شکل جدیدی در حال دنبال شدن هستند. اساسا بخش عمده‌ای از سهم تولید سرانه در برخی کشورهای پیشرفته، از محل فعالیت‌هایی تامین می‌شود که به‌نوعی آغازگر آن فعالیت و مسیر، استارت‌آپ‌ها بوده‌اند. امروزه شرکت‌های بسیار مطرح و بزرگی در سطح بین‌المللی وجود دارند که از همین طریق راه‌اندازی شده‌اند و توانسته‌اند سهم زیادی هم از اقتصاد کشور و هم ارائه خدمات کسب کنند. آن چیزی که باعث توسعه خدمات در بخش‌های مختلف، ارتقای سهم فروش و بهره‌مندی از شیوه‌های نوین بازاریابی در کنار آسودگی خیال و سرعت عمل بخشیدن به پردازش و رویدادهای اقتصادی می‌شود، نقطه شروع ایده‌های جدید است. همچنین به‌کارگیری نیروی جوان متخصصی که دارای ایده است که بخش عمده‌ای از این جوانان و فارغ‌التحصیلان عمده دانشگاه‌های مختلف هستند؛ نیازمند برخی پارامترهاست. جوانان جویای کار، امروزه علاقه‌مند هستند در فرصت‌های کسب‌و‌کار، ایده‌های خود را ارائه کنند. نمی‌توان انتظار داشت که یک کشور در مسیر توسعه و پیشرفت قرار گیرد و همچنین برای بخشی از جمعیت که انتظار ایجاد شغل برای خود دارند محدودیت ایجاد کند در عین حال منتظر روزهای خوش بهبود محیط کسب‌و‌کار باشد.

این در حالی است که بر این باورم برای بهره‌مندی از نگرش‌های نوین کسب‌و‌کار در داخل کشور نباید محدودیت ایجاد کرد. اگر قرار باشد در بخش توسعه ایجاد یک شغل، برای بسیاری از علاقه‌مندان سرعت و شتاب بیشتری ایجاد شود، باید این موضوع را در تمام حوزه‌ها دنبال کرد؛ نه اینکه براساس قواعد سنتی و تجربه سال‌های قبل، کشور را در مسیر کهنگی و سنتی خود نگه داشت. نگاهی به تجارب جوامع بین‌المللی توسعه یافته نشان می‌دهد که استارت‌آپ‌ها امروزه یکی از مسیرهای رسیدن به توسعه اقتصادی به‌شمار می‌روند. استارت‌آپ‌ها رویکرد تازه‌ای از شکل‌گیری اشتغال، فعالیت‌های اقتصادی، ایجاد بنگاه‌های کوچک و خلق موقعیت‌های جدید براساس ایده‌های نو را در پیش گرفته‌اند. خوشبختانه طی چند سال اخیر با تعداد محدودی از فعالان این بخش که ارتباط‌ها و سازگاری‌های نسبتا خوبی با کسب‌و‌کارهای خارج از کشور داشته‌اند، ایده‌ها و مشاغل جدیدی همچون اسنپ شکل گرفته است. این موضوع باعث شده که آنان تا اندازه‌ای با استانداردها و نیازهای داخل متناسب با قوانین و مقررات کشور به‌روزرسانی شوند.

از سوی دیگر شاهد این هستیم که رویدادهای بسیار متنوعی حتی در سال جدید در مقایسه با سال قبل براساس آمار اتفاق افتاده و در حال برگزاری است. اگر صرفا قرار است این رویدادها اجرا شوند و عده‌ای ایده و طرح خود را در بازار عرضه کنند، اما به جای اینکه دولت و اصناف از آنان حمایت کند، موانع و محدودیت‌هایی را برای آنها ایجاد کنند، قاعدتا دنبال کردن این رویدادها کار کاملا اشتباهی به‌نظر می‌رسد. بعضا این اشتباه و تناقض پیش خواهد آمد که ما به‌دلیل بخشی از جامعه‌ فعال فعلی و سودآوری یکسری از کسب‌و‌کارهای قدیمی، بهتر است از فعالیت یکسری شرکت‌های نوپا مانند اسنپ و تبسی که توانسته‌اند خود را در فضای رقابت‌پذیر مطرح کنند، حمایت به عمل نیاوریم. اما راه‌حل این موضوع این است که تعادلی میان فعالان جامعه و شرکت‌های نوپای فعلی ایجاد شود.

فردی که می‌تواند خدمات ارزان‌تر و با کیفیت‌تری به مخاطبان خود عرضه کند، نباید به بهانه تقویت سایر اقشار برایش محدودیت ایجاد شود. این موضوع نه‌تنها با روح رقابت‌پذیری مغایرت دارد؛ بلکه اساسا در دنیای اقتصادی پویای امروز حالت دستوری به خود می‌گیرد و در برخی موارد کاملا منسوخ شده است. با هر هدف و نیتی، نیاز است این موضوع مورد توجه قرار گیرد. هر کس می‌تواند با شرایط امروز، کسب‌و‌کار و فعالیت‌های خود را دنبال کند و هیچکس نمی‌تواند هیچ محدودیتی برای آنها ایجاد کند. به‌نظر می‌رسد شرایط به گونه‌ای تغییر کرده که فعالیت‌های هزینه‌زا در جامعه، مورد استقبال قرار نمی‌گیرد. بنابراین هر کس قصد بقا در این سطح را دارد، باید خود را با شرایط امروز استارت‌آپ‌ها منطبق سازد؛ چراکه این انطباق که متاثر از الگوی سایر کشورها است، بالطبع شرایط رقابت‌پذیری بهتری را ایجاد خواهد کرد.