در دو، سه ماه اخیر اگر چه شتاب رشد صعودی قیمت مسکن کاملا متوقف شده و به صفر رسیده است، اما در بازار اجاره، هیچ علایمی از کاهش یا حتی توقف نرخ رشد اجاره‌بها، دیده نشده و کماکان وضعیت این بازار برای اجاره‌نشین‌ها، غیرقابل تحمل ارزیابی می‌شود.
در بازار خرید و فروش مسکن، از اوایل مردادماه تا امروز، میانگین قیمت مسکن در تهران ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده و قیمت واحدهای پیش‌فروشی نیز تا ۴۰ درصد ریزش کرده است، طوری‌که قیمت‌های پیشنهادی این روزهای فروشنده‌ها در بنگاه‌های املاک تقریبا با نرخ‌های زمستان سال۹۱ برابری می‌کند!
این در حالی است که در خردادماه سال جاری میانگین قیمت آپارتمان مسکونی در شهر تهران نزدیک به ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده بود.
در حال حاضر نرخ فروش واحد مسکونی در محله‌های به‌نسبت گرانقیمت پایتخت همچون خیابان پاسداران، کاملا برابری می‌کند با نرخ‌های بهاری آپارتمان‌هایی در محله‌های چون پونک، بلوار فردوس و تهرانپارس.
در بازار معاملات مسکن تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، باور اینکه ریزش قیمت اتفاق بیفتد، سخت بود و بیشتر از آنکه احتمال کاهش قیمت مسکن وجود داشته باشد، گزینه افزایش مجدد بعد از انتخابات، مطرح بود اما این سناریو هم‌اکنون برعکس شده است.
در سه ماه پایانی سال ۹۱ و به خصوص در بهمن‌ماه، بازار مسکن با افزایش کاذب قیمت در بخش کلنگی و آپارتمان‌‌های نوساز مواجه شد که در کنار بی‌ثباتی در اقتصاد، موجب جهش بیش از معمول قیمت مسکن در تهران و دیگر کلانشهرها شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد ماحصل تغییر دولت و تغییر مدیریت شهری، بر تحولات ۶ ماه اخیر بازار مسکن اثرگذار بود و منجر به رکود و ایستایی در خرید و فروش مسکن شد.
برخی از متقاضیان مسکن در پایان سال ۹۱ به دلیل نگرانی از ادامه تورم شدید در اقتصاد، وارد بازار خرید شدند و خرید کردند و موج معاملات مسکن در پایان سال گذشته وارد بازار و سپس از بازار خارج شد؛ بنابراین هنوز بازار مصرفی تغییری نداشته است.
از سوی دیگر، رویکرد اخیر وزیر جدید راه‌ و شهرسازی در خصوص تعامل شبکه بانکی با خریداران مسکن و حذف نگرش دولت قبل به وام خرید، بازار را به واکنش انداخته است. در حال حاضر بخشی از متقاضیان خرید در انتظار بیرون آمدن بسته بانکی مدنظر وزیر راه و شهرسازی در خصوص نحوه پرداخت وام خرید
مسکن هستند.
با این حال، تحقیقات میدانی درباره بازار اجاره نیز نشان می‌دهد: در تابستان سال گذشته شاهد افزایش بیش از حد اجاره بها در برخی از نقاط تهران بودیم اما در تابستان امسال با توجه به رکود سه ماهه، در صد زیادی از مستاجران به تمدید قراردادها پرداختند و اجاره بها به‌صورت معقول افزایش داشت.
عضو هیات‌مدیره اتحادیه کشوری مشاوران املاک با اشاره به افزایش ۱۸ تا ۲۵ درصدی اجاره بها در شهر تهران در تابستان امسال، گفت: در برخی از کشورها مردم تمایلی به خرید خانه ندارند، به دلیل اینکه صنعت اجاره بها رشد داشته و کمپانی‌های اجاره داری در آنها شکل گرفتند.
وی افزود: در این شیوه وقتی مردم مسکن اجاره‌ای مدرن در سطح انبوه می‌خواهند، شرکت‌های اجاره‌ای قادر به تامین مسکن هستند؛ بنابراین می‌توان با ارائه تسهیلات بلندمدت و ارائه زمین به انبوه‌سازان و تعیین اجاره از سوی دولت در این پروژه‌ها نیاز بازار را تامین کرد.
وی تصریح کرد: رویکرد اخیر وزیر جدید راه‌ و شهرسازی در خصوص تعامل شبکه بانکی با خریداران مسکن و حذف نگرش دولت قبل به وام خرید، بازار را به واکنش انداخته است. در حال حاضر بخشی از متقاضیان خرید در انتظار بیرون آمدن بسته بانکی مدنظر وزیر راه و شهرسازی در خصوص نحوه پرداخت وام خرید مسکن هستند.
معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه در سال ۸۶، سیاست پرداخت وام خرید مسکن تا حدودی در به هم ریختن قیمت‌ها نقش بازی کرد، بیان کرد: در آن زمان اصل موضوع پرداخت وام خرید مسکن، محل اشکال نبود، بلکه شیوه‌ای که بانک‌ها بی‌محابا و بدون نظارت و بدون محدودیت به هر متقاضی، تسهیلات خرید پرداخت می‌کردند، مشکل‌ساز شد.
وی افزود: باید به گونه‌ای این تسهیلات پرداخت شود که ماجرای سال ۸۶ تکرار نشود، بنابراین موافق ۱۰۰ درصد پرداخت وام خرید مسکن هستم، حتی وام‌های کلان و تامین کننده قدرت خرید تا ۹۰ درصد قیمت مسکن، اما مدل پرداخت با ضوابط باید باشد و فضای کاملا نظارتی در آن حاکم باشد.
عقبایی با تاکید بر اینکه پیش‌بینی می‌شود که با وضعیت حاکم بر بازار مسکن، مردم اقدام به خرید و فروش کنند، گفت: قیمت‌ها در بازار مسکن به کف رسیده است؛ بنابر این مردم وارد بازار مسکن شوند.
معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران در ادامه درباره احتمال باز شدن روزنه قیمتی برای اجاره‌نشین‌ها نیز تصریح کرد: با به پایان رسیدن فصل نقل‌وانتقالات، از حجم متقاضیان بازار اجاره و مراجعه به بنگاه‌های املاک کاسته خواهد شد و در فصل پاییز، دامنه نوسان اجاره‌بها قطعا کمتر از تابستان خواهد بود و حتی این امیدواری وجود دارد که اجاره‌بها به ثبات برسد.