«دنیای اقتصاد» واکنش بازار سهام را در هر برهه از مذاکرات با غرب بررسی می‌کند
چرخش بورس بر پاشنه مذاکرات
زهرا رحیمی سال ۹۳ سال پرکاری برای تیم دیپلماسی ایران و نیز سال سختی برای بورس تهران بود؛ سالی که پس از نشست‌های متعدد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با ۱+۵ سرانجام به تفاهم سیاسی لوزان منجر شد و توانست رنگ و بوی رونق را یک بار دیگر به بازار سهام کشور برگرداند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد، هر اندازه به مراحل پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای نزدیک‌تر شده‌ایم، وابستگی زیادی بین مذاکرات هسته‌ای و بازار سهام ایجاد شده است به طوری که قبل از هر نشست هسته‌ای موجی از خوش‌بینی و هیجان برای خرید در بازار سهام ایجاد شده اما پس از هر دور تمدید مذاکرات وارد مدار نزولی شده است.
زهرا رحیمی سال 93 سال پرکاری برای تیم دیپلماسی ایران و نیز سال سختی برای بورس تهران بود؛ سالی که پس از نشست‌های متعدد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با 1+5 سرانجام به تفاهم سیاسی لوزان منجر شد و توانست رنگ و بوی رونق را یک بار دیگر به بازار سهام کشور برگرداند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد، هر اندازه به مراحل پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای نزدیک‌تر شده‌ایم، وابستگی زیادی بین مذاکرات هسته‌ای و بازار سهام ایجاد شده است به طوری که قبل از هر نشست هسته‌ای موجی از خوش‌بینی و هیجان برای خرید در بازار سهام ایجاد شده اما پس از هر دور تمدید مذاکرات وارد مدار نزولی شده است. این در حالی است که مهم‌ترین اثرپذیری شاخص قبل و بعد از مذاکرات هسته‌ای مربوط به آذرماه 93 بوده است. پس از آن اما بازار سهام نسبت به اخبار هسته‌ای واکسینه شد. در ادامه نشست‌های هسته‌ای در اواخر اسفند ماه در لوزان سوئیس بار دیگر خوش‌بینی سهامداران را به نتیجه مذاکرات در پی داشت به طوری که تا پیش از انتشار بیانیه شاخص بورس رشد 1/ 5 درصدی از ابتدای سال را ثبت کرد و پس از آن نیز در یک مدار صعودی قرار گرفت. البته به جز این عوامل، به‌طور قطع عوامل دیگری نیز
بسته به زمان برگزاری نشست‌ها بر روند شاخص تاثیر گذاشته است.
اولین دور مذاکرات، در سال ۹۳ نیز در ۱۸ فروردین در اتریش برگزار شد. این دور از مذاکرات در حالی برگزار شد که گمانه‌زنی‌ها برای شروع نگارش پیش‌نویس توافق جامع مطرح شده بود. مذاکرات به سرپرستی وزیر امورخارجه ایران، محمدجواد ظریف و کاترین اشتون، مسوول وقت سیاست خارجه اتحادیه اروپا و با حضور معاونان وزیران خارجه ایران و ۱+۵ برگزار شد و سه روز طول کشید. پس از پایان این دور از مذاکرات، ظریف در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر در وین، از رسیدن به تفاهم ۵۰ تا ۶۰ درصدی خبر داد، اما گمانه‌زنی‌ها هنوز از چشم‌اندازی روشن برای رسیدن به توافق خبر نمی‌داد.بورس تهران که سال ۹۳ را منفی آغاز کرده بود، در فاصله زمانی این نشست یعنی از تاریخ ۱۸ فروردین تا ۲۰ فروردین با افت ۲۷ صدم درصدی شاخص کل مواجه شد. هرچند به زعم کارشناسان در آن زمان تمام پیش‌بینی‌ها از نشست هسته‌ای مثبت بود اما سهامداران برای تغییر رفتار خود منتظر دریافت اخبار سیاسی بزرگ مثل دستیابی به توافق جامع بودند.
برگزاری دومین نشست هسته‌ای در سال 93 در وین در 23 اردیبهشت‌ماه مهم‌ترین رویداد دومین ماه سال بود. در این دور از مذاکرات انتظار می‌رفت که نگارش متن توافق آغاز شود، اما به علت اختلاف‌های زیاد این کار صورت نگرفت. بورس تهران در این دوره نگاه خوش‌بینانه‌ای به بحث مذاکرات داشت اما در نهایت تمدید دوباره مذاکرات هسته‌ای در این دور از نشست‌ها نیز نتوانست سیگنال مثبتی برای خریداران سهام فراهم کند.شاخص بورس که پیش از برگزاری این نشست، روند متعادل و مثبتی به خود گرفته بود، از 24 اردیبهشت ما تا پایان اردیبهشت ماه سال گذشته، افت حدود یک درصدی را تجربه کرد.
در ۱۹ خرداد، ژنو اولین بار میزبان هیات‌های مذاکره‌کننده ایران و آمریکا به سرپرستی معاونان وزیران خارجه دو کشور بود. در این مذاکرات که دو روز طول کشید، مقدمات برای برگزاری دور بعدی مذاکرات در وین آماده شد. ۲۶ خرداد نشست دیگری در وین برگزار شد و ظریف در کنفرانس خبری پایانی این نشست از آغاز نگارش متن توافق خبر داد. در این بازه زمانی بورس تهران به‌رغم امیدواری‌های بسیار سهامداران به نتیجه مذاکرات اما همچنان در یک روند نزولی به‌کار خود ادامه داد.
در تیر 93 روند مذاکرات دستخوش اتفاقات اساسی شد. 11 تیر دور ششم مذاکرات در وین آغاز شد و تا 28 تیر ادامه یافت.
این دور از مذاکرات نیز با دیدار دوجانبه اشتون و ظریف و سپس دیدار دوجانبه معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا مانند مذاکرات قبلی آغاز شد. در ششمین دور مذاکرات که مذاکرات پایانی و در چارچوب مهلت اولیه تعیین شده برای مذاکرات، یعنی شش ماه اولیه بود نگارش متن توافق ادامه یافت. ۱۶ تیر درخلال مذاکرات، مقام معظم رهبری در دیدار با مسوولان نظام، نیاز قطعی‌کشور به غنی‌سازی را ۱۹۰ هزار سو اعلام کردند.
در 26 تیر، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، تمدید توافق ژنو و مذاکرات جامع هسته‌ای در دستور کار مذاکرات در وین قرار گرفت و این دور از مذاکرات پس از 18 روز به پایان رسید و مذاکرات هسته‌ای برای چهار ماه دیگر تا 3 آذر 93 تمدید شد. بازار سهام پس از دریافت خبر مربوط به تمدید مذاکرات هسته‌ای واکنش متعادل و مثبتی از خود به نمایش گذاشت و همزمان با اوج‌گیری برگزاری مجامع و دریافت گزارش‌های سه ماهه رشد 5/ 4 درصدی را (از 11 تا 29 تیرماه) ثبت کرد. پس از آن نیز تا اواسط مرداد روند متعادلی با شیب مثبت را ادامه داد اما پس از آن تا روزهای پایانی آبان ماه بار دیگر روند نزولی را تجربه کرد.
در فاصله زمانی ۲۸ تیرماه و سوم آذر چند بار دیگر نشست‌هایی بین گروه ۱+۵ و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای صورت گرفت که هیچ‌کدام نتوانستند سمت و سوی بازار سهام را تغییر دهند. از طرفی سهامداران منتظر سوم آذر ماه بودند به این ترتیب موجی از خوش‌بینی‌ها و افزایش احتمالات به دستیابی به توافق هسته‌ای در بین سهامداران به راه افتاد و بسیاری از سرمایه‌گذاران با خوش‌بینی به نتایج مذاکرات هسته‌ای به صفوف خرید سهام پیوستند و شاخص بورس از ۲۳ آبان تا سوم آذر رشد حدود ۸/ ۳ درصدی را در کارنامه خود به ثبت رساند؛ این در حالی است که اخبار بار دیگر از تمدید مذاکرات حکایت داشتند و به این ترتیب بازار سهام واکنش شدید منفی از خود نشان داد.به طوری که رشد پیش از برگزاری این نشست به یک افت سنگین انجامید.شاخص کل بورس تهران از ۳ آذر تا پایان آذر با افت حدود ۵/ ۸ درصدی مواجه شد و از آن پس تا پایان اسفند نیز به ریزش‌های خود ادامه داد.
پس از سوم آذر تا اواخر اسفندماه 93 وزیر امور خارجه ملاقات‌های دیگری با وزرای خارجه کشور‌های 1+5 داشت اما در این فاصله زمانی سهامداران نگاه بی‌تفاوتی نسبت به مذاکرات هسته‌ای در پیش گرفتند و به اتفاق، منتظر انتشار اخبار واقعی مذاکرات بودند.
در هفته‌های آخر اسفند، مذاکرات با جدیت بیشتری در لوزان پیگیری شد و بالاخره به انتشار یک بیانیه که از تفاهم سیاسی بین ایران و 1+5 خبر می‌داد، انجامید.بورس تهران که در مقابل اخبار هسته‌ای واکسینه شده بود، سال 94 را با خوش‌بینی به مذاکرات هسته‌ای مثبت آغاز کرد و پس از انتشار بیانیه لوزان رشد اعجاب‌انگیز حدود 10 درصدی شاخص کل را از ابتدای سال‌جاری در کارنامه خود به ثبت رسانده است.
اولین دور مذاکرات، در سال ۹۳ نیز در ۱۸ فروردین در اتریش برگزار شد. این دور از مذاکرات در حالی برگزار شد که گمانه‌زنی‌ها برای شروع نگارش پیش‌نویس توافق جامع مطرح شده بود. مذاکرات به سرپرستی وزیر امورخارجه ایران، محمدجواد ظریف و کاترین اشتون، مسوول وقت سیاست خارجه اتحادیه اروپا و با حضور معاونان وزیران خارجه ایران و ۱+۵ برگزار شد و سه روز طول کشید. پس از پایان این دور از مذاکرات، ظریف در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر در وین، از رسیدن به تفاهم ۵۰ تا ۶۰ درصدی خبر داد، اما گمانه‌زنی‌ها هنوز از چشم‌اندازی روشن برای رسیدن به توافق خبر نمی‌داد.بورس تهران که سال ۹۳ را منفی آغاز کرده بود، در فاصله زمانی این نشست یعنی از تاریخ ۱۸ فروردین تا ۲۰ فروردین با افت ۲۷ صدم درصدی شاخص کل مواجه شد. هرچند به زعم کارشناسان در آن زمان تمام پیش‌بینی‌ها از نشست هسته‌ای مثبت بود اما سهامداران برای تغییر رفتار خود منتظر دریافت اخبار سیاسی بزرگ مثل دستیابی به توافق جامع بودند.
برگزاری دومین نشست هسته‌ای در سال 93 در وین در 23 اردیبهشت‌ماه مهم‌ترین رویداد دومین ماه سال بود. در این دور از مذاکرات انتظار می‌رفت که نگارش متن توافق آغاز شود، اما به علت اختلاف‌های زیاد این کار صورت نگرفت. بورس تهران در این دوره نگاه خوش‌بینانه‌ای به بحث مذاکرات داشت اما در نهایت تمدید دوباره مذاکرات هسته‌ای در این دور از نشست‌ها نیز نتوانست سیگنال مثبتی برای خریداران سهام فراهم کند.شاخص بورس که پیش از برگزاری این نشست، روند متعادل و مثبتی به خود گرفته بود، از 24 اردیبهشت ما تا پایان اردیبهشت ماه سال گذشته، افت حدود یک درصدی را تجربه کرد.
در ۱۹ خرداد، ژنو اولین بار میزبان هیات‌های مذاکره‌کننده ایران و آمریکا به سرپرستی معاونان وزیران خارجه دو کشور بود. در این مذاکرات که دو روز طول کشید، مقدمات برای برگزاری دور بعدی مذاکرات در وین آماده شد. ۲۶ خرداد نشست دیگری در وین برگزار شد و ظریف در کنفرانس خبری پایانی این نشست از آغاز نگارش متن توافق خبر داد. در این بازه زمانی بورس تهران به‌رغم امیدواری‌های بسیار سهامداران به نتیجه مذاکرات اما همچنان در یک روند نزولی به‌کار خود ادامه داد.
در تیر 93 روند مذاکرات دستخوش اتفاقات اساسی شد. 11 تیر دور ششم مذاکرات در وین آغاز شد و تا 28 تیر ادامه یافت.
این دور از مذاکرات نیز با دیدار دوجانبه اشتون و ظریف و سپس دیدار دوجانبه معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا مانند مذاکرات قبلی آغاز شد. در ششمین دور مذاکرات که مذاکرات پایانی و در چارچوب مهلت اولیه تعیین شده برای مذاکرات، یعنی شش ماه اولیه بود نگارش متن توافق ادامه یافت. ۱۶ تیر درخلال مذاکرات، مقام معظم رهبری در دیدار با مسوولان نظام، نیاز قطعی‌کشور به غنی‌سازی را ۱۹۰ هزار سو اعلام کردند.
در 26 تیر، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، تمدید توافق ژنو و مذاکرات جامع هسته‌ای در دستور کار مذاکرات در وین قرار گرفت و این دور از مذاکرات پس از 18 روز به پایان رسید و مذاکرات هسته‌ای برای چهار ماه دیگر تا 3 آذر 93 تمدید شد. بازار سهام پس از دریافت خبر مربوط به تمدید مذاکرات هسته‌ای واکنش متعادل و مثبتی از خود به نمایش گذاشت و همزمان با اوج‌گیری برگزاری مجامع و دریافت گزارش‌های سه ماهه رشد 5/ 4 درصدی را (از 11 تا 29 تیرماه) ثبت کرد. پس از آن نیز تا اواسط مرداد روند متعادلی با شیب مثبت را ادامه داد اما پس از آن تا روزهای پایانی آبان ماه بار دیگر روند نزولی را تجربه کرد.
در فاصله زمانی ۲۸ تیرماه و سوم آذر چند بار دیگر نشست‌هایی بین گروه ۱+۵ و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای صورت گرفت که هیچ‌کدام نتوانستند سمت و سوی بازار سهام را تغییر دهند. از طرفی سهامداران منتظر سوم آذر ماه بودند به این ترتیب موجی از خوش‌بینی‌ها و افزایش احتمالات به دستیابی به توافق هسته‌ای در بین سهامداران به راه افتاد و بسیاری از سرمایه‌گذاران با خوش‌بینی به نتایج مذاکرات هسته‌ای به صفوف خرید سهام پیوستند و شاخص بورس از ۲۳ آبان تا سوم آذر رشد حدود ۸/ ۳ درصدی را در کارنامه خود به ثبت رساند؛ این در حالی است که اخبار بار دیگر از تمدید مذاکرات حکایت داشتند و به این ترتیب بازار سهام واکنش شدید منفی از خود نشان داد.به طوری که رشد پیش از برگزاری این نشست به یک افت سنگین انجامید.شاخص کل بورس تهران از ۳ آذر تا پایان آذر با افت حدود ۵/ ۸ درصدی مواجه شد و از آن پس تا پایان اسفند نیز به ریزش‌های خود ادامه داد.
پس از سوم آذر تا اواخر اسفندماه 93 وزیر امور خارجه ملاقات‌های دیگری با وزرای خارجه کشور‌های 1+5 داشت اما در این فاصله زمانی سهامداران نگاه بی‌تفاوتی نسبت به مذاکرات هسته‌ای در پیش گرفتند و به اتفاق، منتظر انتشار اخبار واقعی مذاکرات بودند.
در هفته‌های آخر اسفند، مذاکرات با جدیت بیشتری در لوزان پیگیری شد و بالاخره به انتشار یک بیانیه که از تفاهم سیاسی بین ایران و 1+5 خبر می‌داد، انجامید.بورس تهران که در مقابل اخبار هسته‌ای واکسینه شده بود، سال 94 را با خوش‌بینی به مذاکرات هسته‌ای مثبت آغاز کرد و پس از انتشار بیانیه لوزان رشد اعجاب‌انگیز حدود 10 درصدی شاخص کل را از ابتدای سال‌جاری در کارنامه خود به ثبت رسانده است.
ارسال نظر