سیمین حق روان کارشناس ارشد تغذیه هر سال در تعطیلات نوروزی به‌دلیل افزایش مسافرت‌های بین شهری و حضور در طبیعت، تغذیه مناسب و رعایت بهداشت مواد غذایی مصرفی، اهمیت بیشتری می‌یابد. کشور ما، از مواهب طبیعی کم‌نظیری برخوردار است؛ به همین دلیل جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد؛ ولی متاسفانه به‌دلیل عدم توجه لازم، از نظر امکانات پذیرایی و رعایت موازین بهداشتی فقیر است. پس اگر می‌خواهید خود و خانواده‌تان در طول سفرهای نوروزی سلامتی و شادابی خود را حفظ کنید، توصیه‌های تغذیه‌ای زیر را به‌خاطر بسپارید و فراموش نکنید که باید در طول سفر هم مانند سایر مواقع به‌طور متناسب، متعادل و متنوع از تمام گروه‌های غذایی استفاده کنید.
نکاتی درباره آب سالم
پرهیز از آب‌های سطحی برای مصرف به‌دلیل ایجاد مشکلات گوارشی
استفاده از آب جوشیده
استفاده از آب تصفیه شده شهری یا آب معدنی
بهتر است افراد در طول سفر از مصرف نوشابه‌های گازدار بپرهیزند و دوغ پاستوریزه و نوشیدنی‌های دیگر مثل آب میوه، ماء‌الشعیر و... را جایگزین کنید.
نکاتی درباره لبنیات مصرفی
روزانه ۳-۲ لیوان شیر یا ماست مصرف کنید
از مصرف پنیر تازه تهیه شده از شیر پاستوریزه نشده پرهیز کنید.
اگر به شیر پاستوریزه دسترسی ندارید، شیر تازه را به‌مدت ۱۰ دقیقه در حال جوشیدن بهم بزنید.
نکاتی در مورد مواد غذایی و کنسرو مصرفی:
آلودگی موادغذایی، بی اعتبار شدن تاریخ مصرف آن و مدت زمان گرم کردن کنسرو‌ها جزو مواردی است که باید بیشتر به آن توجه کرد.
اگر مسافران قصد دارند مواد غذایی مثل مرغ و گوشت همراه داشته باشند توجه داشته باشند که حتما به‌صورت منجمد و داخل یخدان باشد.
همچنین تا حد امکان میوه‌ها و مواد غذایی کنار هم قرار داده نشود، که در غیر این صورت باعث انتقال آلودگی مواد به یخدان می‌شود.
اگر غذایی در منزل تهیه شده و قرار است در مسافرت از آن استفاده شود، بهتر است آبکی نباشد و به‌جای غذاهای آبکی از انواع کوکوها، کتلت، عدس پلو و... استفاده شود.
تخم‌مرغ آبپز عسلی به هیچ وجه برای مسافران توصیه نمی‌شود (حاوی میکروب سالمونلا). غذاهایی که از قبل آماده شده است در دمای کمتر از ۴ درجه نگهداری شود و هنگام گرم کردن با ۷۵ درجه حرارت داده شود تا عوارض گوارشی در پی نداشته باشد. بهتر است غذا به‌صورت کامل پخته شود؛ چراکه در صورت نیم پخت بودن محیط کشت مناسبی برای میکروب‌ها است و احتمال مسمومیت بالا می‌رود.
انواع کنسروها و تن ماهی قبل از مصرف باید ۲۰ دقیقه در آب جوشانده شود؛ چون حاوی سم بوتولیسم است که بسیار خطرناک و کشنده است؛ اما در اثر حرارت از بین رفته و مصرف آن مشکلی ایجاد نمی‌کند.
اشتهای افراد در ارتفاعات بیشتر می‌شود. بنابراین در صورت رفتن به این مناطق، باید مصرف مواد غذایی در حد اعتدال باشد؛ زیرا خالی بودن یا پر بودن معده موجب حالت تهوع می‌شود.
در رستوران‌های بین‌راهی احتیاط کنید
در صورتی که مسافران مجبور هستند در رستوران‌های بین راهی غذا بخورند در اولین قدم از افراد بومی آن منطقه درباره سلامت و کیفیت غذاهای رستوران سوال بپرسند یا از رستوران‌های پرتردد استفاده کنند.
بهتر است از خوردن کباب کوبیده پرهیز شود؛ زیرا گوشت چرخ‌کرده آن ممکن است مانده باشد و به لحاظ کیفیتی مشخص نیست مواد اولیه آن کی و چگونه تهیه شده است. همچنین پیازی که همراه کباب آورده شده است نیز خطر آلوده بودنش زیاد است؛ زیرا این امکان وجود دارد که ساعت‌ها قبل پوست آن کنده شده باشد. هرچند توصیه پزشکی بر آن است مسافران با غذایشان پیاز سالم مصرف کنند و پوست پیاز را موقع صرف غذا بکنند.
انواع خورشت‌ها مانند قیمه، قورمه‌سبزی و... در رستوران‌های بین‌راهی به‌دلیل ماندگی بهتر است استفاده نشود.
توصیه می‌شود در رستوران‌های بین‌راهی یا رستوران‌های ناشناخته مسافران از غذاهای دریایی استفاده نکنند و اگر مجبور هستند از ماهی استفاده کنند در خوردن آن دقت کنند، ماهی تازه و کاملا پخته شده گوشت آن ورقه می‌شود. اگر کمی مزه تلخی و یا له‌شدگی داشته باشد غذای سالمی نیست.
خطر مسمومیت غذایی
مسمومیت ناشی از خوردن بعضی از غذاها ممکن است مشکلاتی برای مسافران ایجاد کند. بهتر است هنگام خوردن غذا در رستوران حتما از ماست استفاده کنند. ماست و آویشن برای رفع مسمومیت بسیار مناسب است. در سفر امکان مسمومیت زیاد است، به همراه داشتن عرق آویشن یا عرق نعنا در طول مسافرت در کاهش مسمومیت موثر است.
خوراکی‌های درمانگر در سفر
نبات: درمان دل درد.
خاکشیر: درمان مشکلات گوارشی کودکان (به اصطلاح آب به آب شدن)، اسهال و یبوست.
گلاب: درمان موقتی مشکلات گوارشی مانند اسهال یا یبوست.
جلوگیری از حالت تهوع در سفر.
بهتر است با معده خالی سفر را آغاز کنید.
پیش از سفر مصرف قرص ویتامینB۶ می‌تواند به کاهش حالت تهوع کمک کند.
اگر کودک شما به بیماری حرکت حساس است، او را در وسط هواپیما روی بال‌ها ننشانید.
در صورت سفر با ماشین، برای جلوگیری از بیماری حرکت، نگذارید کودک در ماشین مطالعه کند یا به پایین نگاه کند. اگر کودک احساس ناراحتی و تهوع کرد، باید به نقطه‌ای در جلوی خود خیره شود.