پلاک منطقه آزاد
امیررشید مهرآبادی
بنا به تعاریف بین‌المللی منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر‌بندری است که از شمول برخی مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره‌گیری از مزایایی نظیر معافیت‌های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه‌گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می‌کند.

منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی اهدافی نظیر عمران و آبادانی و ارائه خدمات عمومی ـ رشد و توسعه اقتصاد ـ جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی ـ ایجاد اشتغال سالم و مولد ـ تنظیم بازار کار و کالا، تشویق تولید و صادرات کالا ـ ورود و حضور فعال در بازارهای منطقه‌ای و جهانی ـ جذب فناوری‌های جدید و انتقال علم و دانش فنی به عوامل تولید داخلی همسو با توسعه علمی و فناوری جهان ـ تسریع در فرآیندهای تجاری، اقتصادی و فناوری (کاتالیزور) با ایجاد بستر مناسب برای انجام آزمایشی طرح‌ها و تعمیم آن به سراسر کشور را دنبال می‌کند.

در این میان کالاهایی نظیر خودرو که جاذبه فراوانی هم برای ایرانیان دارد از ابتدای شکل‌گیری مناطق آزاد جای خود را در میان کالاهای پرتقاضا باز می‌کند. زیرا با توجه به تعرفه بالای واردات خودرو به‌صورت پلاک ملی که باعث گران قیمت بودن خودروهای وارداتی می‌شود و نیز محصولات تولید داخلی که بعد از چند دهه تولید محصولات تکراری و عموما نه چندان با کیفیت دیگر جاذبه‌ای برای خریداران ندارد. در مناطق آزاد خودرو‌های روز دنیا با تنوع فراوان و برندهایی که جای خالی آنها سال‌ها است که درخیابان‌های کشور احساس می‌شود. دیگر جایی برای تامل خریداران این گونه خودروها باقی نمی‌گذارد. ازطرفی با نگاهی به قیمت این خودروها می‌توان به اعتماد به نفس بالا وقدرت خرید مشتریان این گونه خودروها بالید.

زیرا با هزینه مشابه وخرید خودرو با پلاک ملی محصولی جز تولیدات کشور چین نصیب‌شان نمی‌شود.البته سوار شدن به خودروهای با پلاک منطقه آزاد نیز دارای قوانین و محدودیت‌هایی است که به آن اشاره می‌کنیم. خودروهای با پلاک منطقه آزاد نمی‌توانند از نقاط تعیین شده خارج شوند و در صورت خروج از محدوده تعیین شده، ضمن تعیین جرایم سنگین خودروی مربوط توسط پلیس توقیف و طبق قانون قاچاق با آن برخورد می‌شود. جرایمی که از ۵۰۰ هزار تومان برای بار اول و تا ۲ میلیون تومان و توقیف خودرو در صورت تکرار اعمال می‌شود. امکان خرید و پلاک‌گذاری برای هر شخص حقیقی و حقوقی یک دستگاه خودرو در سال وجود دارد. خودرو‌های سواری قابل پلاک شدن در منطقه باید تولید سال جاری و حداکثر دو سال پایین‌تر از سال جاری بوده و نو باشد.

روی کلیه خودروها دستگاه GPS نصب می‌شود و صاحب خودرو باید از هرگونه دستکاری در دستگاه مذکور خودداری کند. از آنجا که برای ترخیص خودرو با پلاک منطقه آزاد پروانه ورود موقت گمرکی صادر می‌شود و صدور این پروانه مستلزم ارائه تضامین بیمه‌ای است بنابراین ارائه ضمانت‌های لازم به شرکت بیمه مستقر در سازمان به‌عهده فرد متقاضی خودرو است و شرکت وارد‌کننده و منطقه آزاد هیچگونه مسوولیتی در این خصوص ندارد. نقل و انتقال خودرو بعد از ترخیص بلامانع است و این انتقال براساس ضوابط تعیین شده منطقه آزاد انزلی صورت خواهد پذیرفت. به منظور خروج خودرو‌ها از محدوده تردد خودرو، متقاضی باید مجوزهای لازم را از گمرک جمهوری اسلامی ایران اخذ کند.

به‌عنوان مثال در منطقه آزاد انزلی براساس مصوبه قبلی هیات دولت درخصوص مجوز تردد خودروی خارجی با پلاک منطقه آزاد انزلی، محدوده تردد این خودروها، تا شعاع ۵۰ کیلومتری هوایی از مرزهای این منطقه است و با توسعه اراضی این منطقه در مصوبه جدید هیات دولت، شاهد گسترش محدوده تردد خودروهای منطقه آزاد انزلی خواهیم بود. در حال حاضر نقاط اصلی محدوده تردد خودروهای خارجی با پلاک منطقه آزاد انزلی مشتمل بر مسیر رشت به رودبار بعد از امام‌زاده هاشم، مسیر رشت به تالش نرسیده به سه راه اسالم، مسیر رشت به رودسر بعد از شلمان پاسگاه پلیس راه ولیسه بوده و نقاط فرعی محدوده تردد نیز مشتمل بر مسیر بین شلمان به املش، مسیر اطاقور به املش، مسیر بین سیاهکل به اسپیلی و مسیر بین فومن به ماسوله است یا برای خودروهایی که قصد تردد درمنطقه آزاد ارس را داشته باشند پلاک ویژه صادر می‌شود. این پلاک، مختص خودروهای خارجی است که بدون پرداخت عوارض، وارد محدوده منطقه آزاد ارس شده و تا شعاع ۱۳۵ کیلومتری و مرکز استان (تبریز) امکان تردد دارند.نکته جالب توجه در این میان علاقه زیاد خریداران خودرو در منطقه آزاد ارس به برندهای آمریکایی از جمله فورد، شورولت و کادیلاک است.