کامران کرمی
عضو گروه دیپلماسی

عملیات تروریستی داعش در تهران و حمله به حرم امام خمینی(ره) و مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نمادهای انقلابیت و جمهوریت را باید در روند ضعف و عقب‌نشینی این گروه و انتقام‌گیری پس از خوردن ضربات جدی از سوی ایران در عراق و سوریه دانست. ازآنجاکه این اولین حمله داعش به ایران در مقیاس عملیاتی بود، این پرسش را مطرح کرده که هدف از این عملیات در مقطع کنونی چه بود و چرا تروریست‌ها ایران را به‌عنوان گزینه خود انتخاب کردند؟ در پاسخ به این پرسش‌ها دو سناریوی اصلی مطرح شده است؛ سناریوی اول، اقدام عربستان برای ضربه زدن به ایران بعد از اظهارات مقامات سعودی مبنی بر کشاندن جنگ در داخل ایران است و سناریوی دوم اقدام خودسر تروریست‌ها به‌خصوص بعد از تحمیل ضربات از ایران در عراق و سوریه را مطرح می‌کند.

از سوی دیگر، آنچه این عملیات را از دیگر عملیاتی‌های تروریستی داعش متمایز می‌کند به دو مساله مهم بر می‌گردد: مساله اول؛ حمله به نمادها به‌جای حمله به مردم و اماکن عمومی است. با توجه به اهمیت این دو نماد که هویت‌دهنده به نظام ایران هم در داخل و هم در سطح منطقه‌ای است، موفقیت عملیات در آن می‌توانست نقش مهمی در حیات داعش و هراس افکنی آن داشته باشد. اما مساله دوم یارگیری از برخی افراد و گروه‌ها برای دامن زدن به اختلافات قومی-مذهبی در ایران و القای این موضوع است که این اقدام، اقدامی از جانب یک اقلیت بوده است. بنابراین این دو مساله نشان می‌دهد که عناصر و رهبران داعش این عوامل را در طراحی عملیات خود مدنظر داشته‌اند. به‌خصوص با توجه به عدم امکان تکرار حملات تروریستی در ایران، بتوانند حداکثر بهره را از این حملات ببرند.