چراغ سبز اروپا به ایران
دنیای اقتصاد-جاویدقربان اوغلی، مدیرکل پیشین آفریقای وزارت خارجه و سفیر سابق ایران در آفریقای جنوبی در حاشیه حضور در مناظره‌ای با عنوان «حق مسلم» به مناسبت روز ملی فناوری هسته‌ای در دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد، طی گفتگویی با دنیای اقتصاد به تحلیل بیانیه پارلمان اروپا منتشر شده، پرداخت و گفت: اگرچه در این متن برخی موارد زیاده‌خواهانه و بهانه‌های تکراری هم دیده می‌شود، اما در مجموع محتوای مثبتی دارد و باید آن را چراغ سبز اروپا به ایران، بعد از یک دوره 8 ساله سرشار از تنش در روابط دوجانبه دانست.
نکات مثبت قطعنامه اتحادیه اروپا
وی با بیان اینکه تحلیل و نقد بندهای مختلف قطعنامه پیشنهادی نیازمند زمان بیشتری است، درخصوص موارد مربوط به حقوق بشر گفت: باید توجه داشت که این موضوع پیشنیه‌ای متقدم بر موضوع هسته‌ای و توافق اخیر ژنو دارد و نباید با برجسته کردن آن، نکات کاملا مثبت قطعنامه در مورد توافق ژنو را زیر سوال برد. پرونده حقوق بشر ما (به غلط یا صحیح) قدمتی تقریبا به تاریخ انقلاب دارد و همه ساله نیز قطعنامه‌ای که معمولا کانادا طراح آن و بسیاری از کشورهای غربی حامی آن هستند، در سازمان ملل علیه ایران طرح می‌شود و رای می‌آورد. در این زمینه نه‌تنها اروپایی‌ها، بلکه حتی کشورهای آفریقایی و کشورهای دوست ما نیز به آن رای می‌دهند. بنابراین مواردی که در این قطعنامه آمده، موضوعی تکراری است و جدید نیست. اما در مقابل، موارد مثبتی درخصوص روی کار آمدن دولت روحانی، منشور حقوق شهروندی و گسترش روابط با اروپا در بیانیه آمده است که برآیند کلی آن را مثبت می‌کند.
سفیر سابق ایران در آفریقای جنوبی با اشاره به موضع‌گیری این بیانیه نسبت به انتخابات در ایران افزود: در این قطعنامه گفته شده است که انتخابات اخیر ریاست جمهوری طبق استانداردهای دموکراتیک مدنظر اتحادیه اروپا برگزار نشده است که این ادعا هم زیاده‌خواهانه است. چراکه در انتخابات هر کشور علاوه بر استانداردهای کلی بین‌المللی که باید مدنظر قرار گیرد، فرهنگ و آداب و رسوم هر کشور از متغیرهای تاثیرگذار است و این انتظار که انتخابات در همه کشورها طبق نرم‌های اتحادیه اروپا برگزار شود، منطقی نیست.
قربان اوغلی در پاسخ به سوالی درخصوص ابعاد توصیه به باز شدن نمایندگی اتحادیه اروپا در ایران اظهار کرد: در حال حاضر اتحادیه اروپا در اکثر کشورهای جهان نمایندگی دارد. در کشور ما نیز در حال حاضر بسیاری از سازمان های بین‌المللی نظیر سازمان ملل و دیگر نهادها در تهران نمایندگی دارند و اتحادیه اروپا نیز به‌عنوان نماینده ۲۶ کشور اروپایی می‌تواند در صورت راه‌اندازی نمایندگی خود، به تقویت روابط و مناسبات این اتحادیه با کشورمان بپردازد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با پیش‌بینی اینکه برخی در داخل کشور، با راه‌اندازی این دفتر نمایندگی مخالفت خواهند کرد، گفت: طبق کنوانسیون وین که ناظر بر روابط دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی است، این حق هر کشوری است که راه‌اندازی نمایندگی یک نهاد بین‌المللی را قبول یا رد کند و به سروصدا و هیاهو هم نیاز ندارد. البته یک راه‌حل دیگر هم پیش‌بینی شده که این درخواست مسکوت گذاشته شود که عملا همان پاسخ منفی محترمانه است.
ضرورت حضور ایران
برای تصمیم‌گیری درباره سوریه
وی با اشاره به تاکید بیانیه پارلمان اروپا بر حضور جدی ایران در مذاکرات مربوط به سوریه ادامه داد: با توجه به پیروزی‌های حکومت بشار اسد، جهت‌گیری غرب در قبال این کشور تغییر یافته است و اکنون که دیگر زور آنها به بیرون راندن بشار اسد نرسیده، محتاطانه‌تر عمل خواهند کرد و اگر بخواهند ایران به روند آرامش در سوریه کمک کند، طبیعی است که باید از ایران برای حضور در نشست‌های تصمیم‌گیری در این زمینه دعوت کنند و آنچه در پیش‌نویس این بیانیه آمده نیز، انعکاس همین معناست.
قربان اوغلی در پایان گفت: در مجموع بر خلاف آنچه برخی به دنبال القای آن هستند، این بیانیه نمود عملی اظهار علاقه مردم ۲۶ کشور دنیا به گسترش سطح روابط با جمهوری اسلامی ایران، بعد از یک دوره ۸ ساله تنش و بایکوت کردن کشورمان است؛ آن هم از سوی کشورهایی که از مهمترین شرکای تجاری کشورمان به شمار می‌روند و نفوذ بالایی هم در دنیا دارند و نمی‌توان نفوذشان را نفی کرد. لذا اگر ما به فکر منافع ملی خودمان هستیم، به جای منفی‌بافی باید تلاش کنیم از این زمینه حاصل شده، نهایت استفاده را ببریم، البته با حفظ اصول و استقلال خودمان.